عملکرد ایران در بازیهای آسیایی هانگژو؛
شکست سنگین ورزش ایران با چند روزنه نور
نوزدهمين دوره بازیهاى آسيايى به پايان رسيد و كاروان ٢٨٩ نفره ايران در ٣٤ رشته ورزشى با كسب ۱۳ مدال طلا، ۲۱ نقره، ۲۰ برنز و مجموع ۵۴ مدال در جايگاه هفتم قرار گرفت.
به گزارش "ورزش سه"، اين آمار نشان از شكست دستگاه و مديريت ورزش ايران در بازیهاى آسيايى دارد، چرا که هم در كسب مدال طلا، هم مجموع مدال و هم رتبه و ردهبندى كلى نسبت به هر سه دوره قبلى سير نزولى را تجربه كرديم.
به اين آمار توجه كنيد:
بازیهاى ٢٠١٠ گوانگژو: ٢٠ طلا- ٥٩ مدال (رتبه چهارم)
بازیهاى ٢٠١٤ اينچئون: ٢١ طلا- ٥٧ مدال (رتبه پنجم)
بازیهاى ٢٠١٨ جاكارتا: ٢٠ طلا- ٦٢ مدال (رتبه ششم)
بازیهاى ٢٠٢٢ هانگژو: ١٣ طلا- ٥٤ مدال (رتبه هفتم)
بعد از سه دوره دختران ايران طلا نگرفتند
روند طلا گرفتن زنان ورزشكار كاروان ايران در سه دوره قبلى بازیهاى آسيايى در هانگژو قطع شد تا ورزش ایران از اين منظر هم نقره داغ شود. ديگر نه خبرى از طلاى خديجه آزادپور در گوانگژو، نه دو طلاى نجمه خدمتى و حميده عباسعلى در اينچئون و نه طلاى تيم كبدى در جاكارتا بود.
زنان ورزشكار ایران هفده مدال از ٥٤ مدال كاروان ايران را به خود اختصاص دادند كه هشت مدال آن نقره، ٩ برنز و يک برنز مشترک ميكس تيمى با مردان را شامل مىشد؛ در حالی كه پتانسيل ورزش زنان ایران با اختصاص بودجه مطلوب، برنامهريزى و استعدايابى هدفمند و اختصاص امكانات مطلوب، بىشک بسيار بيشتر از اين حرفها خواهد بود.
ورزشهاى تيمى توپى و افتى فاحش
در بازهاى هانگژو به غير از طلاى واليبال و دو برنز دو نفره و تيمى تنيس روى ميز خبرى از مدال ديگرى نبود. فوتبالى كه نيم قرن است (دقيقا ٤٩ سال) حتى صعود بازیهاى المپيک را تجربه نكرده، از آخرين قهرمانىای در ٢٠٠٢ بوسان با برانكو ايوانكوويچ دقيقا بيست و يک سال و با احتساب برگزارى ٢٠٢٢ هانگژو به خاطر كرونا در ٢٠٢٣ دقيقا پنج دوره مىگذرد.
هندبال، واترپلو، هاكى و تنيس هم كه نقشى در ٥٤ مدال ايران از نوزدهين دوره نداشتند و بسكتبال ايران هم بعد از چهار دوره متوالى كسب دو نقره و دو برنز، دستش از مدال چه در پنج نفره و چه سه نفره خالى ماند تا شكست خورده مطلق نام بگيرد.
شكست فاحش در رشتههاى پرمدال
دو و وميدانى، شنا و شيرجه، ژيمناستيک، تيراندازى، تير و كمان، قايقرانى و دوچرخه سوارى، رشتههاى پر مدال بازیهاى آسيايى و المپيک محسوب مىشوند اما سهم ورزش ايران از اين رشتههاى تعيينكننده در جدول ردهبندى توزيع مدال فاجعه است.
در بازیهای ٢٠٢٢ هانگژو، دو مدال دو و ميدانى، يک مدال تيراندازى، يک مدال ژيمناستيک، يک مدال دوچرخه سوارى عايدمان شد و هیچ مدالی در شنا، شيرجه و تير و كمان به دست نیاوردیم. در قايقرانى هم كه از پنج مدالمان، هيچكدام طلا نبود و نقش قايقرانان بهنام و قديمى به ويژه دختران بيشتر به چشم آمد.
اين رشتههاى پر مدال بعضا نيازمند امكانات سخت افزارى، استعداديابى ويژه، ابزار روز دنيا و توجه ويژه و خاص دارد كه در مديريت و ورزش ايران بىشک كيميا و از نوادر روزگار است.
تک مدالهاى تاريخى پيروزى ورزشكاران است
دو ديدگاه را مىتوان براى ورزش ایران خطرناک و خندهدار ارزيابى كرد. اول اينكه اگر چينىها ٣٨٣ مدال كسب مىكنند و ٢٠١ عدد آن طلاست، به جمعيت ميلياردى اين كشور مرتبط است و دوم آنكه ما در هانگژو در رشتههايى براى اولين بار توانستيم مدال بگيريم كه تاريخى است.
يادمان نرود چين تا نهمين دوره بازيهاى آسيايى در ١٩٨٢ دهلى نو جايگاه چندانى در ورزش قاره كهن نداشت اما در سال ٢٠٠٨ قهرمان بازیهاى المپيک شد و حالا هم با سرمايهگذارى ويژه، ميزبانىهاى متعدد، مديريت هدفمند و برنامههای كارآمد در استعداديابى و به كارگيرى ابزار، امكانات و علم روز، مسيرى را طى كرده كه براى ما روياست.
كسب مدالهاى تاريخى ژيمناستيک، دوچرخهسوارى بانوان، تنيس روى ميز، شطرنج و اسكيت را به حق بايد در وهله اول حاصل كار ورزشكاران، مربيان سازنده داخلى و خانوادهعا دانست تا برنامه مدون مديران ورزشى؛ تک مدال بودن، غيرقابل پيشبينى بودن، ذوق زدگى مديران و مانور بيش از اندازه مسئولان فدراسيونها روى اين مدالها خود گواه اين ادعاست.
به طور مثال فدراسيون دوچرخهسوارى كمترين نقش ممكن را در كسب مدال برنز فرانک پرتوآذر ايفا كرد، چرا که اين ورزشكار در ٣٤ سالگى با هزينه شخصى دوچرخه خود را تهيه كرده بود و در اروپا به صورت باشگاهى به تمرين مىپرداخت.
اختلافات و حاشيهها بلاى جان ورزش ايران
با بررسى اخبار سالانه ورزش راحتتر از خوردن جرعهاى آب مىتوان فهميد چه حجمى از اختلاف، درگيرى و حاشيه در فدراسيونهاى مختلف ورزشى وجود دارد.
وزنهبردارى تنها يک مدال مىگيرد، كاراته به سه مدال اكتفا مىكند، تكواندو طلا نمىگيرد، تكليف تيراندازى و تيروكمان، بوكس، سواركارى و جودو هم بدون نتيجهاى قابل اتكا كاملا مشخص است.
در بيشتر فدراسيونها نيروهاى شاخص، تاثيرگذار، شناختهشده يا عنواندار با هم اختلاف داشته و قهر هستند؛ اين يعنى شنيدن الرحمن ورزش ايران براى دورههاى آينده بازیهاى آسيايى و حتى المپيک ٢٠٢٤ پاریس پيش رو.
در بيست رشته مدال، در ٦١ رشته زنگ تفريح
بازیهاى آسيايى ٢٠٢٢ هانگژو در چهل ورزش و ٦١ رشته برگزار شد كه سهم مدالآورى ايران با تكيه بر تک مدالهاى غير قابل پيشبينى در بيست رشته ورزشى بود. اين آمار يعنى ما در چهل رشته ورزشى هيچ حرفى براى گفتن نداريم، يا اعزام نكردهايم، يا فعاليت نداريم يا مدالى كسب نكردهايم.
اين جمعبندى منصفانه است
براى جمعبندى حضور ورزش ايران در بازیهاى آسيايى همه چيز واضح و مشخص است. بدنه مديريت ورزش در فدراسيونها و سطح كلان را بايد شكست خورده تلقى كرد، اما ورزشكارانى را كه با كمترين امكانات، بودجه، توجه و مشكلات بیشمار موفق به مدال آورى مىشوند، پيروز هستند.
ورزش ایران در سطح قهرمانى براى موفقيت و ارتقا جايگاه خود در آسيا و جهان، نيازمند پوست اندازى جدى در نوع مديريت، به كارگيرى سرمايههاى انسانى، بودجه مطلوب و كار هدفمند و مدون چند ساله است؛ كارى كه شدنى است اما در حرف و شعار نه، بلکه در عمل و تلاش.
پوريا تابان