از رونالدو تا همیلتون
غلبه بر گذر عمر: ورزشکاران نخبه در اوج!
ورزشکاران بزرگی مانند کریستیانو رونالدو، لوئیس همیلتون و ایران جیمز، با غلبه بر سن، نشان دادهاند که با تکیه بر علم، تغذیه و امکانات پیشرفته، میتوان طول عمر حرفهای یک ورزشکار را افزایش داد.

به گزارش "ورزش سه"، کریستیانو رونالدو ماه گذشته به 40 سالگی رسید و همچنان با بیشترین تعداد گل زده، برترین گلزن لیگ حرفهای فوتبال عربستان است. لوئیس همیلتون نیز در ژانویه گذشته به همین سن رسید و هنوز در پی کسب هشتمین عنوان قهرمانی جهان در مسابقات اتومبیلرانی «فرمول یک» است. لبران جیمز هم که بهتازگی 40 ساله شده، به اولین بازیکن در تاریخ لیگ حرفهای بسکتبال آمریکا (NBA) تبدیل شده که مجموعاً 50 هزار امتیاز به دست آورده است.
اینها نمونههای برجستهای از شمار رو به افزایش ورزشکاران معاصری هستند که در سنی با عملکردی فوقالعاده به میدان میروند؛ سنی که در گذشتههای نهچندان دور، احتمالاً مدتها پیش از آن بازنشسته شده بودند.
کارشناسان، افزایش طول عمر حرفهای ورزشکاران نخبه را به مجموعهای از شرایط در حال تحول نسبت میدهند، از جمله بهبود رژیم غذایی، سلامت روان، و ارتقای امکانات تمرینی و ریکاوری. دکتر مارک بابز، کارشناس تغذیه کانادایی در زمینه بهبود عملکرد و نویسنده کتاب «اوج» درباره علوم ورزشی، در گفتوگو با رویترز درباره عوامل اضافی تقویتکننده این عملکرد درخشان گفت: «مجموعه کاملی از عوامل... مثل ریختن بنزین روی آتش است.»
ورزشکاران امروزه به آنچه میخورند توجه بسیار بیشتری نشان میدهند؛ برخی از آنها آشپزهای شخصی برای تهیه وعدههای غذایی سفارشی استخدام میکنند، در حالی که برخی دیگر، مانند همیلتون، رژیمهای غذایی غنی از فیبر و مبتنی بر گیاهان را دنبال میکنند. بابز درباره بهبود سلامت ورزشکاران مسنتر افزود: «انتظار میرفت آنها بیشتر دچار مصدومیت شوند، اما این اتفاق نمیافتد.»

در پنج لیگ بزرگ فوتبال اروپا، تعداد بازیکنان بالای 35 سال در سال 2020 برای اولین بار از 100 نفر فراتر رفت و این روند در همه سالهای بعد، به جز یک سال، ادامه یافت؛ این آمار بر اساس پایگاه داده سایت ترانسفر مارکت است. در مقابل، در سال 1980، تنها 12 بازیکن در این سن در آن رقابتها حضور داشتند.
در تنیس، مثلث نواک جوکوویچ، رافائل نادال و راجر فدرر بهخاطر سلطه طولانیمدت بر این ورزش شهرت یافتند؛ دورهای که در گذشته بهعنوان اوج تلقی میشد. جوکوویچ 37 ساله شاهد پیشرفت علم تغذیه بوده و در میانه مسیر حرفهایاش به رژیم غذایی بدون گلوتن روی آورد. او در کتابش «سرو برای پیروزی» نوشت: «ناگهان یک عامل متمایز پدیدار شد؛ تغییر در رژیم غذاییام که به بدنم اجازه داد همانطور که باید، عمل کند.»
در حال حاضر، ردهبندی 100 تنیسور برتر انفرادی در اتحادیه تنیس حرفهای مردان (ATP) بیش از 10 بازیکن بالای 30 سال را شامل میشود که پنج نفر از آنها بیش از 35 سال دارند، در حالیکه در سال 1995 تنها شش بازیکن بالای 30 سال در این فهرست بودند. در تنیس زنان نیز، از 100 بازیکن برتر انفرادی در ردهبندی اتحادیه تنیس حرفهای زنان (WTA)، 19 نفر بالای 30 سال هستند که مسنترین آنها، تاتیانا ماریا و لورا زیگموند، بیش از 37 سال دارند. طبق وبسایت WTA، در سال 2001 تنها چهار بازیکن بالای 30 سال در میان 100 نفر برتر حضور داشتند.
پول نیز عاملی کلیدی بوده است. ثروت رو به افزایش، ورزشکاران را به ادامه فشار بر بدنهایشان ترغیب میکند و سرمایهگذاری عظیم اضافی در ورزش نیز به این امر کمک کرده است. برای مثال، در لیگ NBA، هزینههای بیشتری صرف تجهیزات پیشرفته میشود تا بهترین بازیکنان جذب شوند و بتوانند بهترین عملکرد خود را ارائه دهند و سریعتر ریکاوری کنند.

باشگاه کلیولند کاوالیرز قصد دارد تا سال 2027 یک مرکز تمرینی جدید بسازد که بخشی از طرح ساختمانی به ارزش 3.5 میلیارد دلار است. تیم دیترویت پیستونز نیز 90 میلیون دلار برای مرکز عملکرد خود هزینه کرده که شامل واحد بازتوانی است؛ چیزی که کاملاً با دهههای سخت 80 و 90، زمانی که پیستونز در شرایط ساده کار میکرد، فاصله دارد.
بابز افزود: «محیطی که در آن زندگی میکنی یکی از مهمترین چیزهایی است که افراد را به تغییر رفتارهایشان سوق میدهد.» این شرایط به بازیکنانی مثل لبران جیمز، برترین امتیازآور تاریخ NBA، امکان داده تا بسیار طولانیتر از پیشینیان خود راهشان را ادامه دهند. ستاره لسآنجلس لیکرز با مراقبت ویژه از بدنش، مثلاً با استفاده از درمان اکسیژن پرفشار، به ریکاوری از مصدومیتها و خستگی کمک میکند.