شاید این حدنصاب جاودانه بماند:
رکورد فوق بشری - پایان ماراتن زنان!
روث چپنتیش رکورد دوی ماراتن زنان را با اقتدار در هم شکست. رکوردشکنی او در حد رکورد آرماند دوپلانتیس در دو و میدانی اتفاقی تاریخی است.
به گزارش "ورزش سه"، ماراتن شیکاگو شاهد یک اتفاق تاریخی در دنیای دو و میدانی بود. روث چپنتیش، دونده ماراتن کنیایی، افتخار دیگری به افتخارات کنیا در دوهای مسافت بلند اضافه کرد و رکورد قبلی ماراتن زنان را بیش از دو دقیقه ارتقا داد.
این رکورد چپنتیش بازتابهای گستردهای در دنیای ورزش داشت. کارشناسان دو و میدانی میگویند اهمیت این رکوردشکنی برای دو و میدانی کمتر از رکوردشکنی تاریخی آرماند دوپلانتیس نیست.
دونده 30 ساله اهل کنیا مسافت 42 کیلومتری ماراتن شیکاگو را در 2 ساعت و 9 دقیقه و 56 ثانیه دوید. چهره چپنتیش در کنار ساعتی که رکورد او را به نمایش میگذاشت، با چشمهایی که میخندید سالها به عنوان یکی از تصاویر ماندگار دو و میدانی باقی خواهد ماند. روث این رکورد را به دونده هموطنش کلوین کیپتوم تقدیم کرد که چند ماه پیش در تصادف رانندگی از دست رفته بود. کیپتوم سال گذشته در همین ماراتن شیکاگو رکورد دوی ماراتن مردان را شکست ولی چهار ماه بعد در اتفاقی تراژیک و در حادثه رانندگی جان خود را از دست داد.
سوتومه کبده از اتیوپی با ثبت زمان 2 ساعت و 17 دقیقه و 32 ثانیه رتبه دوم را به خود اختصاص داد و ایرین چپتای از کنیا در جایگاه سوم ایستاد.
چپنتیش در اولین مصاحبه خود بعد از رکوردشکنی در شیکاگو گفت: "خیلی خوشحالم. به خودم افتخار میکنم. این رویایی بود که امروز رنگ واقعیت گرفت. من خیلی جنگیدم. سالهاست به رکورد جهانی فکر میکنم و امروز بالاخره توانستم در واقعیت انجامش بدهم. رکورد جهانی دوباره به کنیا رسید. من این رکورد جهانی را به کلوین تقدیم میکنم".
پیش از اینکه چپنتیش امروز رکورد جهانی را بشکند رکورد قبلی در اختیار بریجید کاسگی بود. او که هموطن چپنتیش است در سال 2019 با ثبت زمان 2 ساعت و 14 دقیقه و 4 ثانیه رکورد جهانی را جابجا کرد. چهار سال گذشت تا یک دونده زن دیگر بتواند رکورد جهان را بشکند. سال گذشته در برلین تیگست آسفا از اتیپوی سه دقیقه زودتر از رکوردار قبلی دوید و زمان 2 ساعت و 11 دقیقه و 53 ثانیه به نام او ثبت شد.
2 ساعت و 11 دقیقه برای ماراتن زنان چنان رکورد شگفتانگیزی بود که همه کارشناسان دو و میدانی معتقد بودند حداقل چند سال زمان لازم است تا کسی بتواند به این رکورد نزدیک شود. اما کمتر از یک سال بعد چپنتیش با اختلاف 2 دقیقهای موفق به شکستن رکورد او شد.
* چرا رکورد امروز رکوردی خاص و تاریخی است؟
اهمیت رکورد چپنتیش این است که او از مرز 2 ساعت و 10 دقیقه عبور کرده است. سالهاست که گفته میشود عبور از این مرز برای زنان دونده ماراتن امکانپذیر نخواهد بود. ولی روث امروز ثابت کرد که در دنیای ورزش و در نبرد ارادهها چیزی به عنوان غیرممکن وجود ندارد. از این زمان یعنی 2 ساعت و 10 دقیقه به عنوان مرز ترس در ماراتن زنان یاد میشد. مرزی که چپنتیش از آن با اقتدار گذشت.
روث چپنتیش اولین دونده زنی است که سه بار موفق به فتح ماراتن شیکاگو شده است. از سال 1977 تا امروز که این ماراتن هر ساله در شهر شیکاگو برگزار میشود هیچ دونده زنی موفق نشده سه بار در آن به قهرمانی برسد.
جالب اینکه روث چپنتیش تا چند سال پیش با ثبت این زمان میتوانست قهرمان ماراتنهای مردان بشود.
برای مقایسه کافی بد نیست به آمار جهانی این رشته نگاهی بیندازیم. فدراسیون جهانی بینالمللی متشکل از 214 عضو است. یعنی 214 کشور دنیا با فدراسیونهای خود در این فدراسیون بینالمللی عضویت دارند. از این تعداد کشور، رکورد ماراتن مردان 168 کشور کمتر از عددی است که روث چپنتیش امروز ثبت کرد. داریم از کشورهایی مثل اتریش، شیلی، کلمبیا، کوبا، چک، فنلاند، یونان و خیلی دیگر از کشورهای دنیا که سابقه قابل توجهی در ماراتن دارند صحبت میکنیم.
*جدول مجارستانی
اما یک معیار دیگر وجود دارد که میتواند به بهترین شکل ممکن ارزش کار بزرگی که چپنتیش امروز انجام داد را نشان بدهد: معیاری مشهور به "جدول مجارستانی".
جدول مجارستانی یک سیستم امتیازدهی است که فدراسیون جهانی دو و میدانی از آن استفاده میکند. در این سیستم به هر رکوردی که ثبت میشود یک ارزش عددی اختصاص داده میشود. برای محاسبه این عدد از دادههای آماری استفاده میشود که در قالب یک فرمول ریاضی قرار میگیرد. شاید پیچیده به نظر برسد ولی در واقع این سیستم بسیار ساده است. به راحتی میتوان یک رکورد را با جدول مجارستانی مقایسه کرد و ارزش عددی آن را درآورد.
بیایید مثال بزنیم. فرض کنید یک دونده مسافت 800 متر را در 1:45:12 میدود. با نگاه به جدول مجارستانی مشخص میشود که مقابل این رکورد عدد 1170 ثبت شده است. اگر او زمان 1:45:09 را ثبت کرده بود عددش در جدول مجارستانی 1171 میشد.
حالا به این نکته توجه کنید. رکورد ثبت شده امروز توسط چپنتیش بر اساس جدول مجارستانی معادل 1339 امتیاز است. این دقیقا معادل همان امتیازی است که رکورد تاریخی 6.26 متری آرماند دوپلانتیس در این سیستم دارد.