شبه وی ای آر: تقدیم به فوتبال ایران!

به گزارش "ورزش سه"، فدراسیون بین‌المللی فوتبال در تورنمنت جام جهانی زیر ۲۰ سال دختران در کلمبیا از سیستمی استفاده می‌کند تا جایگزینی برای داوران ویدیویی (VAR) را آزمایش کند. مقامات فیفا هنوز به دنبال راهی ارزان‌تر اما همچنان قابل اعتماد برای بهبود داوری هستند. با این حال، در مسابقات اصلی بین‌المللی و مسابقات قهرمانی کشورها همه چیز بدون تغییر باقی خواهد ماند.

*پروتکل تغییر نخواهد کرد*

جیانی اینفانتینو، رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال، در سخنرانی خود در کنگره فیفا از این نوآوری خبر داد. البته خیلی‌ها حرف او را درست متوجه نشدند. زیرا بلافاصله اخباری در مورد تغییر اساسی در پروتکل VAR منتشر شد که مربیان، مجاز به درخواست مداخله VAR و بررسی ویدیویی هستند.

در واقع این درست نیست. پروتکل VAR تغییر نخواهد کرد. در حال حاضر، ما در مورد چیزی کاملا متفاوت صحبت می‌کنیم و یک پروتکل متفاوت ایجاد شده است. (کمک ویدیویی). این همان چیزی است که اکنون به عنوان یک آزمایش در تورنمنت جام جهانی در کلمبیا، که در آن دختران زیر ۲۰ سال در حال رقابت هستند، استفاده می‌شود.

*سایر اصول و هزینه‌ها*

یادآوری می‌کنم که در بسیاری از کشورها سیستم‌های VAR و VAR light (نسخه ساده شده) چندین سال است که استفاده می‌شود. کمک داوران ویدیویی (VAR و ABAR) با کمک آنها با کمک تجهیزات و فناوری مناسب، پس از انجام آموزش‌های لازم و دریافت مجوزها، بازی را به‌صورت آنلاین رصد کرده و در طول مسابقه بازپخش را بررسی می‌کنند. توجه ویژه‌ای به هر تصمیم یا حادثه‌ای از داور داده می‌شود که به‌طور بالقوه قابل بررسی است. در صورت بروز خطای واضح در یک قسمت از دسته مربوطه یا یک حادثه جدی از دست رفته، VAR به داور اطلاع می‌دهد، داور نیز به نوبه خود، بررسی خود را روی مانیتور کنار زمین (PMR) انجام می‌دهد. همه چیز به‌طور خودکار انجام می‌شود و تیم‌ها (مثلاً مربیان یا کاپیتان‌های آنها) حق ندارند به‌طور مستقل درخواست شروع یک بررسی و تغییر رای داور را داشته باشند.

بدیهی است که همه فدراسیون‌ها، لیگ‌ها و باشگاه‌ها، توانایی خرید این تجهیزات و فناوری‌ها را ندارند. با در نظر گرفتن این موضوع، فیفا گزینه جدیدی را ارائه کرد - یک سیستم کمک تصویری. می‌توان آن را کمک VAR نامید. هر چند که این اصطلاح هم اشتباه است. زیرا واقعیت این است که VAR در چنین سیستمی استفاده نمی‌شود. بنابراین میزان سرمایه‌گذاری‌های اولیه و هزینه‌های بعدی به‌طور جدی کاهش می‌یابد. فقط یک چیز بدون تغییر باقی می‌ماند: فقط همان لحظات کلیدی را می‌توان ارزیابی کرد، موارد مرتبط با به ثمر رساندن یک گل، اعلام پنالتی، اخراج و شناسایی اشتباه بازیکن مجازات شده.

*آغازگر :مربی*

سیستم جدید کمک ویدیویی که فیفا آن را پشتیبانی ویدیویی فوتبال می‌نامد، برای مسابقاتی در نظر گرفته شده است که در آن از دوربین‌های بسیار کمی استفاده می‌شود و منابع انسانی و مالی محدود است. از آنجایی که VAR یا ABAR وجود ندارد، تصمیمات و اتفاقات داور به‌طور خودکار بررسی نمی‌شود.

*چه کسی بررسی را در مانیتور میدانی (FPM) آغاز می‌کند؟ داور بر چه اساسی به آن اقدام می‌کند؟*

آغازگر توقف بازی و مشاهده تکرارهای ویدئویی توسط داور، سرمربی است که به او فرصت داده می‌شود تا در طول مسابقه دو بار درخواست استفاده از فیلمبرداری را داشته باشد. فیفا قبلاً سیستم کمک ویدیویی جدید را در اوایل ماه می‌ در یک تورنمنت جوانان در زوریخ آزمایش کرده است. پس از این بود که آنها تصمیم گرفتند آزمایشات را ادامه دهند. تکرار می‌کنم: ما به‌طور خاص در مورد آزمایش صحبت می‌کنیم. بسیاری از نوآوری‌های پیشنهادی به همین روش آزمایش می‌شوند. آزمایش به خودی خود به معنای اجرای سریع بعدی و تغییر قوانین موجود نیست.

در غیاب سرمربی، اختیارات او به هرکسی می‌رسد که بتوان آن را مسئول ارشد تیم حاضر در حوزه فنی دانست. از آنجایی که ممکن است مربی یا دستیار او از محل وقوع حادثه بسیار دور باشد، هر بازیکن یا جانشین این حق را دارد که به آنها توصیه کند که بررسی کنند.

*نشان دادن انگشت و کارت*

پروتکل کمک ویدئویی شامل درخواست چک با بالا بردن انگشت مربی و دادن کارت مخصوص به داور چهارم (ذخیره) است. این کارت باید بلافاصله پس از حادثه ارائه شود تا از تاخیرهای غیرضروری جلوگیری شود و با قوانینی مطابقت داشته باشد که اجازه نمی‌دهد تصمیم پس از شروع مجدد بازی تغییر کند.

داور چهارم (ذخیره) با دریافت کارت بلافاصله به داور اطلاع می‌دهد. و برای بررسی و تماشای فیلم ضبط شده به منطقه مخصوص می‌رود. داور توسط یک اپراتور پخش مجدد آموزش دیده که قسمت را از زوایای مختلف و با سرعت‌های مختلف نشان می‌دهد تصمیم نهایی را می‌گیرد.

هر یک از دو مربی دو تیم حق دارند فقط دو بار در هر مسابقه درخواست چک کنند. در صورت اینکه خواسته آن‌ها بعد از چک کردن توسط داور مورد پذیرش واقع شود و تصمیم داور در زمین اشتباه تشخیص داده شود، کارت، به مربیان مسترد شده و حق آن‌ها محفوظ است. اگر تصمیم داور در زمین درست باشد و مربی اشتباه کند، کارت، استفاده شده تلقی می‌شود.

اگر برای تعیین برنده باید دو نیمه اضافی انجام شود، به هر مربی سومین کارت برای به چالش کشیدن تصمیم داور داده می‌شود. درخواست‌های استفاده نشده نیز به وقت اضافه و ضربات پنالتی منتقل می‌شود.

به عبارت ساده، به نظر می‌رسد دوربین‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گیرند، تعداد آنها بسیار کم است. هیچ VAR وجود ندارد - نه در مرکز VAR و نه در مینی‌بوس‌های استادیوم. مسابقه در جریان است، فیلمبرداری در حال انجام است، مربی فکر می‌کند که داور تصمیم اشتباه گرفته و باید صحنه تکراری را تماشا کند، به سمت داور می‌رود. دو بار در هر مسابقه.

مزیت: هزینه کم (در مقایسه با استفاده از VARها، آموزش آنها، پرداخت هزینه کار، ساخت مراکز VAR، خرید تجهیزات و فناوری‌ها و غیره).
نقطه ضعف: واضح است که کیفیت فیلمبرداری (دوربین کمتر و زوایای لازم، صلاحیت کم اپراتورها - صرفه‌جویی) و خطوط آفساید مجازی (VOL) وجود ندارد. و تعداد بازدید بنا به درخواست مربی محدود می‌باشد.

*داور چهارم (ذخیره)*

یکی دیگر از ویژگی‌های سیستم کمک تصویری: مسئولیت‌ها و اختیارات داور چهارم (ذخیره) گسترش می‌یابد. او باید هر گل را با مطالعه فیلم روی مانیتور بررسی کند و به داور اطلاع دهد که آیا نقض آشکار قوانین در مرحله حمله، در هنگام حمله گلزنی انجام شده است یا خیر.

در صورت خطا و تصمیم واقعی داور چهارم، خود داور نیازی به بررسی ندارد. اگر مشارکت او لازم باشد، برای ODF به مانیتور می‌رود.

این همان اتفاقی است که در نیمه دوم بازی کلمبیا و استرالیا در جام جهانی زیر ۲۰ سال زنان در کلمبیا رخ داد که در دقیقه 72 استرالیایی‌ها بازی را به تساوی کشاندند اما در جریان حمله، قوانین را زیر پا گذاشتند. داور چهارم متوجه این موضوع شد و به داور پیشنهاد کرد که بازپخش‌های ویدئویی را تماشا کند. در نتیجه گل مورد قبول واقع نشد.

داور چهارم (ذخیره) همچنین بررسی می‌کند که رویه ضربات پنالتی در ضربات پنالتی رعایت شود. اگر چیزی غیرقانونی ندید و مربی با این موضوع موافقت نکرد، حق دارد درخواست چک کند.

آیا موافق این سیستم کمک ویدئویی در فوتبال ایران هستید؟

*عبدالله عبدالهی- داور سابق فوتبال*