چالش بزرگ پیرترین سرمربی اروپا: جام جهانی
مرد شگفتانگیز فوتبال جهان در 79 سالگی
میرچهآ لوچسکیو در ۷۹ سالگی آماده چالشی بزرگ و پایان دادن به دوری ۲۸ ساله تیم ملی رومانی از جام جهانی است.
به گزارش "ورزش سه"، میرچهآ لوچسکیو پس از تقریبا ۴۰ سال در یک بازی رسمی برابر کوزوو در چارچوب دیدارهای مرحله گروهی رقابتهای لیگ ملتهای اروپا روی نیمکت تیم ملی رومانی حضور پیدا کرد.
او در اولین دوره حضورش روی نیمکت رومانی در دهه ۱۹۸۰ میلادی موفق شد سهمیه حضور در رقابتهای جام ملتهای اروپای ۱۹۸۴ در فرانسه را برای اولین بار برای این تیم به دست آورد. حالا سالها از افت فوتبال رومانی سپری شده و او وظیفه بسیار دشواری را بر عهده دارد: کسب سهمیه حضور در جام جهانی پس از ۲۸ سال.
در ردهبندی موفقترین سرمربیان تاریخ فوتبال، لوچسکیو پس از الکس فرگوسن و پپ گواردیولا با کسب ۳۵ جام قهرمانی در جایگاه سوم قرار دارد. البته او معتقد است که تعداد جامهایش ۳۷ عدد است و به صعود با برشا و کوروینول اشاره میکند و معتقد است که این دو جام هم باید به حساب بیایند. این نشانگر بلندپروازی مربیای است که همیشه به خاطر فوتبال زندگی کرد.
دوران مربیگری لوچسکیو در دهه ۱۹۸۰ میلادی و زمانی آغاز شد که او هدایت کوروینول را برعهده گرفت، تیمی که پیش از آن دو سال برایش بازی کرده بود اما این تیم در آن زمان به دسته دوم سقوط کرده بود. لوچسکو که بسیاری او را قهرمان بازی هجومی میدانند از تکیه به بازیکنان جوان هراسی نداشت و توانست این تیم را در عرض دو سال از دسته دوم به جام یوفا برساند و در فصل ۸۱-۱۹۸۰ هم بالاتر از استوا بخارست در جایگاه سوم قرار گرفت.
این دستاورد نادیده گرفته نشد و او به صورت همزمان به عنوان سرمربی تیم ملی رومانی هم انتخاب شد. او در این پست به گئورگی هاجی که حالا به عنوان بهترین بازیکن تاریخ فوتبال رومانی شناخته میشود فرصت حضور در تیم اول را داد. او درباره این مربی میگوید: «لوچسکیو در طول دوران فوتبالم به عنوان یک ورزشکار کمک زیادی به من کرد. او مستقیما من را از تیم پایه در سن ۱۸ سالگی به تیم بزرگسالان آورد، بدون اینکه حتی یک دقیقه در تیم جوانان بازی کرده باشم.
من همیشه از او به خاطر این کار سپاسگزار هستم. او به پیشرفت و رشد من سرعت زیادی بخشید، به من جسارت و اعتماد به نفس در تمام طول دوران فوتبالم داد. نمیدانم که او چه چیزی در من دید، اما همین باعث شده است که او به مربی بسیار بزرگی تبدیل شود.»
هاجی یکی از اولین بازیکنان در صفی طولانی از بازیکنان جوانی است که با مهارت لوچسکو مسیر فوتبالشان را پیدا کردند. در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی و پس از سقوط حکومت کمونیستی، غرب درهایش را به روی موجی از استعدادها که تا آن زمان تنها در کشورهای خودشان دیده میشدند باز کرد.
لوچسکیو یکی از کسانی بود که رومانی را ترک کرد و یکی از ستارههایی که درخشش و افتخارتش را مدیون او است، آندرهآ پیرلو نام دارد. او تنها ۱۵ سال داشت که به تیم اول برشا دعوت شد و یک سال بعد در سری آ به میدان رفت. این هافبک بسیار مدیون مردی است که هنوز هم او را با نام «ایل لوچ» که در ایتالیایی به معنای روشنایی است صدا میزند.
پیرلو در کتابش درباره او نوشت: «من ۱۵ سال داشتم، لوچسکیو من را از تیم جوانان بیرون کشید و به تمرینات تیم اول برد. بازیکنان ۳۰ ساله از این واقعیت که یک پسربچه در مسیرشان بود ناراحت بودند و گاهی خیلی عصبی میشدند. اولین چیزی که در گوشم زمزمه کرد این بود که مثل همیشه بازی خودت را بکن. این کار را انجام دادم و همه از این اتفاق خوششان نیامد. در یک صحن سه بار یکی از بازیکنان قدیمی را پشت هم دریبل زدم اما بار چهارم موفقیتآمیز نبود. او با تکلی که روی مچ پایم زد من را متوقف کرد. لوچسکیو از این شرایط راضی بود و به من گفت که سعی کن دوباره از او عبور کنی.»
لوچسکیو در گفتوگویی با یوفا درباره پیرلو گفته بود: «او نه تنها بازیکنی خلاق است، بلکه انسانی است که میتواند همه چیز را سازماندهی کند و این مهارت خاصی است. او من را استاد خطاب کرده است؟ این باعث افتخار من است. من باید از او تشکر کنم.»
در سال ۲۰۰۰ بود که لوچسکیو به گالاتاسرای رفت که در آن زمان قهرمان جام یوفا به حساب میآمد و در آنجا با هاجی که در این تیم توپ میزد بار دیگر همکار شد و موفق شدند با پیروزی برابر رئال مادرید به عنوان قهرمانی سوپر جام فوتبال اروپا دست پیدا کنند.
گالاتاسرای در آن زمان در مراحل پایانی رقابتهای لیگ قهرمانان اروپا حاضر بود اما این مربی پس از کسب اولین عنوان قهرمانی با این تیم اخراج شد و با پیوستن به بشیکتاش که رقیب قدیمی آنها به حساب میآید در واقع خیانت بزرگی به هواداران این تیم کرد و توانست با رکورد کسب ۸۵ امتیاز و تنها یک باخت که برابر گالاتاسرای بود در سال ۰۳-۲۰۰۲ عنوان قهرمانی را به دست آورد.
با این حال، او بیشتر دوران مربیگریاش را به شکل غافلگیرکنندهای در اوکراین سپری کرد، کشوری که در سال ۲۰۰۴ با قبول هدایت شاختار دونتسک در آن حضور داشت و در طول ۱۲ سال توانست تیمی از یک شهر معدنی را به یکی از مدعیان اصلی تبدیل کند.
بازیکنان درجه یک زیادی حاضر نبودند به شرق اوکراین بروند و به همین دلیل او تمام توانش را به کار گرفت که بازیکنان جوان و بااستعداد را پرورش دهد و به استفاده از بازیکنان برزیلی روی آورد. ویلیان به لطف او و وقتی تنها ۱۹ سال داشت به اوکراین آمد و پس از شش سال با قراردادی به ارزش ۳۵ میلیون یورو به آنژی ماخاچکالا فروخته شد و در سال ۲۰۱۳ به چلسی رفت تا ستاره لیگ برتر شود.
این اتفاقی بود که برای فرناندینیو هم رخ داد. او هم توسط لوچسکیو به فوتبال اروپا آمد و در نهایت با ۴۰ میلیون یورو به منچسترسیتی رفت. داگلاس کاستا و لوئیز آدریانو هم دیگر بازیکنان برزیلیای بودند که توسط این مربی اهل رومانی پیشرفت کردند و در باشگاههای بزرگ اروپایی به میدان رفتند.
پس از کسب هشت قهرمانی لیگ، پنج قهرمانی جام حذفی و یک قهرمانی در جام یوفا با شاختار، لوچسکیو بالاخره اوکراین را ترک کرد. او در طول این مدت دو دوره کوتاه در زنیت سن پترزبورگ داشت و مدتی هم به تیم ملی ترکیه رفت، اما دوباره به اوکراین برگشت اما این بار به تیم رقیب یعنی دینامو کیف پیوست.
او در طول ۱۲ سال حضورش در شاختار بارها حملات تندی به حریف کرده بود و همین باعث شد که هواداران دیناموکیف در واکنش به این انتخاب بیانیهای را منتشر کنند که در بخشی از آن آمده است: «انتخاب یک مربی ۷۴ ساله که همیشه علیه دینامو صحبت کرده غیرقابل قبول است. ما از همه کارکنان باشگاه که هنوز ذرهای احترام برای این تیم قائل هستند میخواهیم استعفا دهند.»
فشارها به حدی زیاد شد که لوچسکیو پس از تنها چهار روز تصمیم به ترک این تیم گرفت، اما مالک این باشگاه سعی کرد او را متقاعد کند و در نامهای خطاب به این مربی نوشت: «احساسات بعضی از هواداران نمیتواند برای آینده این باشگاه تصمیم بگیرد.»
اولین بازی پشت درهای بسته برگزار شد اما هواداران توانستند از قبل درها عبور کنند و وارد زمین شوند. آنها خواهان جدایی این مربی رومانیایی بودند که تصمیم گرفته بود برای خودداری از رویارویی ناخواسته با هواداران در خیابانهای شهر در مجموعه تمرینی این تیم زندگی کند.
لوچسکیو در گفتگویی با توتو اسپورت درباره این تصمیمش اظهار داشت: «فوتبال زندگی من است و من برای چند سال در خانه ماندم. دلم واقعا برای فوتبال تنگ شده بود و نمیتوانستم چنین پیشنهادی را رد کنم.»
با آغاز درگیریها بین روسیه و اوکراین، فوتبال بالاجبار تعطیل شد. سفارت رومانی بارها از این مربی خواست که خاک اوکراین را ترک کند اما او حاضر به قبول این درخواست نشد و آن را رد کرد. او در این باره گفت: «چطور میتوانستم چنین کاری کنم؟ من بزدل نیستم! من قادر به انجام این کار نیستم. در این صورت الگویی منفی از ترس و اضطراب برای همه خواهم شد.»
با این حال، لوچسکیو پس از پیروزی ۰-۱ برابر شاختار در دربی اوکراین تصمیم به جدایی گرفت و پس از بازی گفت: «من ۱۵ سال از دوران فوتبالم را در اوکراین سپری کردم. بنابراین تصمیم گرفتم به دوران فوتبالم خاتمه دهم. این آخرین بازی بود. با بازیکنانم خداحافظی میکنم. از همه شما سپاسگزارم. دوست داشتم شرایط به شکل متفاوتی تمام میشد، اما همه چیز حالا به پایان رسیده است. هر اتفاقی نقطه آغاز و پایانی دارد.»
اما او چند روز پس از این خداحافظی در گفتگویی از عبارت «من را تدفین نکنید» استفاده کرد تا نشان دهد که درهای فوتبال را برای همیشه به روی خودش نبسته است. او حالا میتواند برگ جدیدی در دفتر تاریخ فوتبال با رساندن تیم ملی رومانی به جام جهانی ۲۰۲۶ آمریکا، کانادا و مکزیک را ورق بزند.
اگر این ماموریت با موفقیت انجام شود، لوچسکیو در آن زمان ۸۱ ساله خواهد بود و میتواند به مسنترین سرمربی حاضر در تاریخ جام جهانی تبدیل شود.
«حقیقت را بگویید. من تمام تلاشم را کردم که به تیم ملی نیایم. طبیعی بود که مربیان جوان فرصتی داشته باشند. من نیازی به این ریسک نداشتم و میدانم که ریسک بزرگی کردم اما فکر میکنم فوتبال رومانی ارزش این ریسک را دارد. تنها یک انگیزه دارم. عشقم به فوتبال و تعهدی که به فوتبال رومانی دارم که شاید نیاز به تجربه مردی تنها داشته باشد. اما در میان همه این اتفاقات، یک چیز نباید فراموش شود: من بزدل نبودم.»