پرس از بالا: ضعف جدی و نیاز به تمرین و اجرا
کاستیهای تیم ملی در روز قدرتنمایی علیه حریف بیادعا
ملیپوشان ایران با نمایش تاکتیکی و عملکرد بهتر و مالکانه موفق به کسب پیروزی مقابل ترکمنستان شدند.
به گزارش "ورزش سه"، تیم ملی ایران در اولین بازی خود در سال جدید با پیروزی برابر ترکمنستان قدمی دیگر به سوی جام جهانی ۲۰۲۶ برداشت. هر چند که برد ایران با توجه به سابقه گذشته تیمها و آمار و ارقام قبل از بازی قابل پیشبینی بود، اما تیم ملی ایران با استفاده از جوانهای دعوت شده توانست پیروزی خوبی را در بازی با ترکمنستان کسب کند.
آمار و ارقام قبل از بازی ایران و ترکمنستان نوید یک بازی خوب و پرسرعت با پرس بالا و بازپسگیری سریع در فاز دفاعی و بازی پرسرعت و رو به جلو در فاز حملهای را میداد.
تیم ملی ایران با آمار میانگین 7/1 پاس در برابر 11/7 (PPDA) در فاز پرس بالا یا گرفتن توپ.
آمار ۸ در برابر ۳، انتظار یا احتمال رسیدن به گل (XG) و بهدست آوردن بهتر مالکیت توپ در منطقه میانی با به میدان گذاشت.
نیمه اول:
تیم ملی ایران 88% بازیهای خودش را در مسابقات اخیر با سیستم ۱-۳-۲-۴ و در مقابل تیم ترکمنستان با سیستم ۱-۴-۵ دفاعی انجام داده بود. اولین تغییر تیم ملی ایران در سال جدید، شروع بازی با سیستم ۲-۴-۴ بود، ولی خیلی زود این سیستم تبدیل به سیستمی حملهایتر با دو دفاع وسط کاملا باز و حضور بیرانوند بهعنوان مدافع وسط کاذب تغییر پیدا کرد و بالا رفتن دو دفاع کناری موجب میشد که وینگرهای چپ و راست به راهروهای داخلی بروند و برتری عددی در وسط زمین حریف ایجاد کنند و با انجام مکرر این حرکت فضاهای کناری بیشتر برای دفاعهای چپ و راست قابل استفاده بشود. سعید عزتاللهی به عنوان یک هافبک دفاعی (۶) سعی در ایجاد بالانس بین فاز دفاعی و حملهای نمایش خوبی از خود نشان داد و در کنار سعید سامان قدوس خوش تکنیک نقش بازیساز این بازی را به خوبی اجرا کرد و با حرکتهای خود چه با توپ و چه بدون توپ نقش اساسی در پایهگذاری حمله÷های تیم ملی ایران داشت.
تیم ملی ایران در ابتدای بازی به نظر میرسید به خاطر شرایط بازی و تغییر و تحول در تیم ملی و ایجاد فضای مناسب برای به کار گرفت و بازیکنان جوانتر کمی محتاطتر وارد بازی شدند و با چندین پاس بلند در ابتدای بازی سعی در گرفتن کنترل بازی و ندادن موقعیت به حریف کردند که در این امر موفق ظاهر شدند و تیم ملی توانست در 15 دقیقه اول بازی به دو گل دست پیدا کند و بعد از زدن گلها شکل بازی تیم ملی فرق کرد و سعی در بازی روی زمین و حرکتهای در عمق بازیکنان چه از وسط، چه از کنارهها بیشتر به چشم میخورد.
ایجاد برتری عددی در وسط زمین، بالا رفتن دفاعهای کناری و انتقال توپ از یک جناح به جناح دیگر توسط پاسهای قطری زمینی و هوایی کار را برای تیم ترکمنستان در فاز دفاعی سخت کرده بود که این موضوع موجب دوندگی بیش از اندازه این تیم و از هم پاشیدگی فاز دفاعیشان شده بود. همانطور که گفتیم تیم ملی ایران در فاز دفاعی و بردن توپ در پرس بالا با آمار 7/1 پا به میدان گذاشته بود که در نوع خودش آمار بسیار عالی است و بازی با شدت بالاتری در فاز دفاعی، مخصوصا پرس بالا از ایران انتظار میرفت، اما این امر به وضوح دیده نشد و چندین بار تیم ترکمنستان با پاسهای کوتاه و مکرر و پیدا کردن پاس طولی توانست پرس تیم ملی ایران را بکشند و با یک پاس از دو خط فوروارد و میانی عبور کند ولی مدافعان میانی با حضور به موقع توانستند حمله را قطع کنند و بازپسگیری توپ، هر چند دیر ولی انجام شد.
نیمه دوم:
تیم ملی ایران شروع خوبی را در نیمه دوم با به ثمر رساندن دو گل دیگر در 10 دقیقه اولیه از خود به نمایش گذاشت و تغییر محسوسی را در فاز دفاعی در پرس بالا و بازپسگیری و همچنین گرفتن توپ در شروع مجددهای تیم ترکمنستان در جلوی دروازه شاهد بودیم که این موضوع به شدت دویدن بازیکنان و انجام حرکت بعدی در زمان بازی برمیگردد که بازیکن با انجام حرکت بعدی و تعقیب کردن توپ، حریف را وادار به پاس اشتباه میکردند؛ ضمن اینکه تیم ملی ایران نسبت به نیمه اول، عملکرد بهتری را داشت و توانست موقعیتهای بهتری را در فاز پرس و بردن یا بازپسگیری توپ روی دروازه حریف خلق کند.
در فاز حمله، ایران نسبت به نیمه اول بهتر کار کرد، آرامش در پاسها و حرکتهای بازیکنان موج میزد و ساختار بهتری به چشم میخورد و بازیکنان سعی میکردند با حرکتهای پا به توپ و بدون توپ خلق موقعیت کنند که همین موضوع موجب ایجاد هماهنگی بیشتر برای بازیهای آینده میشد.
حضور جوانان دعوت شده نقطه عطف بازی با ترکمنستان:
در بازی با ترکمنستان شاهد حضور حزباوی و حردانی از اول بازی بودیم که هر دو نمایش قابل قبولی از خود بر جا گذاشتند. در نیمه دوم و در 20 دقیقه پایانی حضور بازیکنان جوان دیگر از جمله سامان فلاح در خط دفاعی و آزادی و صیادمنش در خط حمله تیم ما تصویر تازه و جذابی از خود به ما نشان داد و با بازی گرفتن از این بازیکنان جوان، دری تازه برای فوتبال ایران باز شد و این بازیکنان در زمانی مناسب و بازیِ به موقع توانستند که استارت آینده فوتبال ایران را بزنند و آیندهای روشن و بهتر و جوانتر را در فوتبال روز دنیا که به رخ حریفان بشکنند.
بهتر از این هم میتوان شد:
تیم ملی فوتبال ایران در حال پوستاندازی و معرفی ستارههای جدید به فوتبال دنیاست و چه خوب میشود که همزمان با این تغییر نسل، فوتبال ایران هم شکل هجومیتر، با توان دوندگی بالاتر و ساختار قویتری در فازهای حمله و دفاع به خود بگیرد. از زاویهای دیگر که شاید اشتباه باشد، ما نیاز به ساختار ساده ولی واضحتر در هنگام پرس از بالا داریم؛ به طور مثال شکل و اصول پرس ما هنگامی که حریف با یک شماره (۶) یا دو شماره (۶) که همان هافبک یا هافبکهای دفاعی است، بازی میکند که سیگنال پرس یا بازپسگیری توپ در منطقههای مختلف زمین با توجه به شرایط نتیجه و یا حتی تغییر کیفیت بازیکنان دز زمین میتواند تغییر کند و هرچه سادهتر میتواند بازدهی بالاتر در بازی کل تیم، بهصورت انفرادی و گروهی داشته باشد.
ضربات ایستگاهی:
ضربات ایستگاهی در فوتبال روز دنیا جایگاه ویژهای پیدا کرده و به جای رسیده که یک مربی، مختص ضربات ایستگاهی در خیلی از تیمها مخصوصا در اروپا استخدام میشود؛ به طور کلی و آماری حدود 30% گلها از روی ضربات ایستگاهی به ثمر میرسد که این آمار به نوبه خود جالب و چشمگیر است. تیم ملی ایران در بازیهای اخیر خود در جام ملتهای آسیا و بازی با ترکمنستان ضربات ایستگاهی مختلفی به دست آورد، ولی از قاب تلویزیون برنامه خاصی برای این ضربات نداشتند؛ حتی گلی هم که توسط امید نورافکن به ثمر رسید، حاصل خلاقیت به نظر میرسید تا کار گروهی و تمرینشده؛ ولی مطمئنا کادر فنی تیم ملی ایران مثل برنامهریزیهای قبلی و رو به جلو، قطعا به نکات ریز هم توجه بیشتری خواهند کرد که شاهد بازیکنان جوانتر و باانگیزهتر در میدان جام جهانی ۲۰۲۶ باشیم.
نویسنده: مهران شدیدیپور - مربی سابق تیم امید