تیم ملی: نتیجه درخشان و عملکرد قابل قبول

به گزارش "ورزش سه"، پس از آنکه امیرقلعه نویی با کنار گذاشتن برخی از بازیکنان با تجربه و مسن تیم، از لیست جدید بازیکنان دعوت شده به تیم ملی رونمایی کرد؛ انتظار می‌رفت ایران با بازیکنان جدید و تا حدی جوان‌تر نسبت به قبل در این دیدار ظاهر شود.

ما در این بخش صرف نظر هر مورد دیگر، به عملکرد تیم ملی از منظر فنی می‌پردازیم و انتظار می‌رود تیم ملی در ادامه، مسیر نسبتا همواری را برای رسیدن به جام جهانی تجربه کند.

ایران بازی را مطابق انتظار با آرایش پایه 2-2-2-4 آغاز می‌کند و در ادامه به آرایش 1-3-2-4 تغییر رویه می‌دهد. شعاع حرکتی و شرح وظایف هر یک از بازیکنان به اختصار شرح داده خواهد شد.

در درون دروازه علیرضا بیرانوند قرار دارد. دروازه‌بانی که علی رغم عملکردی متوسط و حتی ضعیف در جام ملت‌های آسیا، دروازه‌بان مورد اعتمادی برای تیم به شمار می‌رود. اگرچه سوای بعد فنی، از نظر تجربه بازی نیز در وضعیت بسیار ایده آلی قرار دارد. پس از مصدومیت صادق محرمی در جام ملت‌های آسیا 2023، انتظار می‌رفت رامین رضائیان جایگزین قطعی پست مدافع کناری  سمت راست باشد اما در این دیدار صالح حردانی برای بازی در این پست ترجیح داده شده است.

از آنجایی که نیاز به چند بازیکن در این پست مهم برای تیم دیده می‌شود؛ انتخاب حردانی در این دیدار به جای رضائیان برای یک محک جدی در شرایط مسابقه، انتخاب نسبتا منطقی به نظر می‌رسد. شعاع حرکتی این بازیکن در فلنک (گوشه) سمت راست است و نسبت به محمدی مشارکت بیشتری در حملات تیم دارد. زوج دفاع میانی تیم، متشکل از حسین کنعانی و محمد امین حزباوی است. انتخاب حزباوی نیز به عنوان یک دفاع میانی بسیار جوان در کنار کنعانی با تجربه، در این دیدار نسبتا سبک به لحاظ فنی، انتخاب معقولی به نظر می‌آید.

میلاد محمدی به طور مشخص جایگزین حاج صفی شده است. میلاد در وضعیت کنونی بازیکنی جوان‌تری نسبت به حاج صفی است؛ از طرفی تجربه کافی را نیز برای یک مدافع کناری سمت چپ و مطمئن در کارنامه دارد.

دو هافبک میانی تیم، مطابق جام ملت‌های آسیا 2023 متشکل از عزت اللهی و قدوس است. به نظر می‌رسد قلعه نویی دو هافبک پست 6 (Double Pivot) مورد اعتمادش را پیدا کرده و انتظار می‌رود در ادامه نیز شاهد همین زوج در دیدارهای آینده تیم ملی باشیم.

عزت الهی بیشتر در نقش یک هافبک میانی ایستا و فضاگیر، و قدوس در نقش پست 6 بازیساز تیم دیده می‌شود. تفاوت شعاع حرکتی و شرح وظایف قدوس در این دیدار کمی نسبت به قبل تغییر کرده است به گونه‌ای که به هنگام بازیسازی، جای گیری قدوس به مدافعان میانی تیم نزدیک‌تر دیده می‌شود.
قلی زاده که به عنوان جایگزین جهانبخش در این دیدار حضور دارد؛ به عنوان وینگر معکوس کاذب به داخل نفوذ می‌کند یعنی شعاع حرکتی او عمدتا، Half-Space (نیم فضا) سمت راست است.
محبی به عنوان وینگر چپ معکوس عمدتا در فلنک چپ دیده می‌شود؛ تنها در زمان‌هایی که میلاد محمدی اورلپ (نفوذ مستقیم از فضای پشت بازیکن هم تیمی) می‌کند؛ محبی به نیم فضای سمت چپ سوئیچ می‌کند.
طارمی در نقش بازیکن پست 10 معکوس (False 10)  در تیم دیده می‌شود و مطابق بازی‌های قبل، عمدتا روی نیم فضای سمت چپ جای گیری می‌کند. زمانی که تیم در فاز حمله قرار می‌گیرد به آزمون می‌پیونددد و به عمق دفاع حریف نفوذ می‌کند.
سردار هم به عنوان یک بازیکن پست 9 معکوس (False 9) با ایجاد نفوذ معکوس به سمت بازیکنان خط عقب‌تر تیم، شرایط بازی مالکانه را فراهم می‌کند.

در تصویر فوق همان گونه ملاحظه می‌شود، شعاع‌های حرکتی بازیکنان در یکی از الگوهای بازی سازی تیم در فاز یک به چشم می‌خورد.

یکی از نکات مهم این ساختار حضور دو بازیکن در فلنک سمت چپ است که این موضوع برای یک تیم مالکیتی ابدا خوشایند نیست چرا که عملا حضور یک بازیکن در هر سمت فلنک کفایت می‌کند و عملا تیم یک بازیکن را از بازی مالکانه‌اش خارج کرده است. البته این بحث کمی تخصصی است و شرح آن در این مقال نمی‌گنجد.

نکته‌ای که در مورد تیم ایران مطرح است این است که اگر نتوانست از طریق ساخت بازی از عقب زمین موفق عمل کند بتواند با ارسال پاس بلند به فلنک سمت مخالف (از راست به چپ) توپ را پیش ببرد. کاری که قدوس چندین بار آن را در طول بازی تکرار کرد. علی رغم روان شدن نسبی بازی تیم ایران نسبت به تقابلات قبلی، با توجه به زمان کمی که قلعه نویی سکان تیم را در دست گرفته؛ تیم هم چنان به طور مشخص در بازیسازی از عقب زمین مشکلاتی دارد و این موضوع حتی در برابر ترکمنستان هم به چشم می‌خورد!

یکی از راه‌های شکستن بلاک، دور زدن از طریق کانال‌های کناری است. در تصویر فوق ایران ایجاد یک برتری عددی در کانال میانی و نیم فضاها، و ایجاد فضای مناسب (فاز دوم بازیسازی) و خلق موقعیت و ارسال (فاز سوم بازیسازی) توسط محمدی نموده است. از مواردی که می‌تواند در بازی‌های پیچیده‌تر و سخت‌تر گریبان گیر تیم ایران شود وضعیت نامساعد Rest Defence تیم است.

در حقیقت Rest Defence وضعیتی مهم در زمان انتقال است؛ و نشان می‌دهد هنگامی که تیم در جلوی زمین به بن بست می‌خورد و نیاز است که پاس رو به عقب بدهد و یا توپ را در جلوی زمین از دست داده تا چه حد می‌تواند توپ را پس بگیرد و در موج بعدی حملات تاثیر مثبت داشته باشد و نیز اینکه اگر توپ از دست رفت؛ تیم با چه شرایطی می‌تواند از ضد حملات حریف جلوگیری کند.

وضعیت نگران کننده تیم در ساختار 2-2 و شکاف بسیار زیادی که بین چهار بازیکن تیم وجود دارد می‌تواند تیم را در فاز انتقال منفی (از حمله به دفاع) با مشکلات جدی روبرو کند.

برجسته‌ترین نکته مثبت تیم ایران در این دیدار، بهبود وضعیت تیم در فاز دفاعی است. در این دیدار خبری از فواصل زیاد و عجیب در بین بازیکنان، مشابه بازی‌های جام ملت‌ها نیست و تیم از نظر فشردگی عمقی و عرضی بسیار منظم‌تر از قبل دیده می‌شود.

ترکمنستان در این دیدار توانست سه شوت راهی دروازه ایران کند که از این سه شوت هیچ یک در چهارچوب نبوده و امید گل خلق شده توسط آنها روی دروازه ایران عدد 0.15 را نشان می‌دهد که این موضوع نیز می‌تواند نشان گر نظم تیمی خوب ایران در دفاع باشد.
عملکرد تیم، در هنگام پرسینگ هم بسیار منظم‌تر شده؛ به گونه‌ای که شکستن پرس بازیکنان ایران از بالای زمین حریف تا حدی برای بازیکنان ترکمنستان دردسرساز شد و چندین مرتبه موجب از دست دادن توپ برای آنها شد.

در هنگام پرسینگ از بالای زمین، طارمی در کنار آزمون قرار می‌گیرد تا بهتر بتوانند دو مدافع میانی و دروازه‌بان حریف را تحت فشار قرار دهند. در حقیقت تیم ساختار 2-2-2-4 به خود می‌گیرد. سایر بازیکنان نیز با یک پرس سایه خوب در کمین برای قطع توپ هستند. این فشردگی عرضی کم نشان می‌دهد تله پرس در کناره‌های خط طولی زمین قرار داده شده است و با این کار حریف را وادار می‌کنند که توپ را به کناره‌ها ببرد.

در فاز انتقال مثبت تیم ملی همواره از روش انتقال سریع با پاس بلند در فضای پشت مدافعین حریف بهره می‌برد. موردی که به کرات در جام ملت‌ها نیز توسط شاگردان قلعه نویی به کار گرفته شد. برای مثال صحنه به ثمر رسیدن گل دوم ایران توسط سردار آزمون گواه همین موضوع است.

جمع بندی
به نظر می‌رسد کادر فنی تیم ملی ایران با شناخت کافی نسبت به ضعف‌ها و معضلات تیم، در صدد بر طرف کردن آن هستند. تعویض‌های متنوع و بازی گرفتن از بازیکنان مختلف در پست‌هایی با شرح وظایف نسبتا متفاوت، برای مثال بازی گرفتن از قاعدی در پست 10 در این دیدار بر خلاف وینگر چپ که سابق بر این استفاده می‌شد؛ نشان دهنده آزمون و خطای منطقی قلعه نویی است. جوان گرایی که به نظر می‌رسد در گام نخست موفق بوده است. باید منتظر بازی‌های سرنوشت ساز آینده تیم ملی باشیم و روند را در ادامه راه بررسی کنیم.

آنالیز: امیرحسین شادمان