ثابت کردم که تمام نشدم؛
بهترین بازیکن ایران برای تیم ملی ناز نمی‌کند!
ستاره والیبال زنان ایران گفت‌وگوی مفصلی با ورزش سه انجام داده که خواندن آن خالی از لطف نیست.
به گزارش "ورزش سه"، شبنم عليخانى MVP يا همان ارزشمندترين بازيكن ليگ برتر واليبال زنان ايران كه به عنوان كاپيتان سايپا جام قهرمانى ليگ برتر سال ١٤٠٢ را همين چند روز قبل بالاى سر برد، گفت‌وگوى متفاوت و جنجالى با "ورزش سه" انجام داد كه بى‌شك فهم و درك دقيق آن مى‌تواند به جهش و پيشرفت قابل ملاحظه واليبال زنان ايران در سطح ملى كمك شايانى كند.
شبنم عليخانى كه همسرش "حامد تارى وردى" هم يكى از بازيكنان حرفه‌اى و مطرح واليبال ايران به حساب مى‌آيد در ليگ برتر سالى كه روزهاى آخر آن در حال گذر است به غير از بالا بردن جام قهرمانى، موفق شد دو عنوان شخصى بهترين پاسور و ارزشمندترين بازيكن را نيز به خود اختصاص دهد.
مشهورترين پاسور واليبال دختران و زنان ايران آن‌هم با پانزده سال عضويت در تيم ملى بزرگسالان كه پنج سال هم بعد از مائده برهانى، كاپيتان دوم محسوب مى‌شد، عنوان پرافتخارترين بازيكن تاريخ ليگ برتر را هم داراست.
دوازده قهرمانى، سه دومى و سه مقام سومى در ليگ برتر، دو عنوان MVP يا ارزشمندترين بازيكن در تورنمنت‌هاى بين‌المللى مالديو و كرواسى در كنار به گردن انداختن مدال‌هاى طلا و نقره رقابت‌هاى خارج از كشور با تيم ملى، از او در ٣١ سالگى بازيكنى با دنيايى تجربه، شناخت و توانمندى ساخته كه بعيد به نظر مى‌رسد به اين زودى‌ها بتوان از منظر فنى يكى با توانايى‌هاى او را به واليبال ايران معرفى كرد، درست مثل سعيد معروف.
مادر و پدر بهترين پاسور زنان ايران هر دو ورزشكاران حرفه‌اى واليبال و فوتبال صنعت فولاد اصفهان در دهه شصت و هفتاد شمسى به حساب مى‌آمدند، مژده محمدى و حسين عليخانى. به همين دليل شبنم از هشت سالگى با حضور در تمرينات باشگاهى به همراه مادرش جذب ورزش شد تا يكى از بهترين پاسورهاى تاريخ واليبال زنان ايران در ورزش حرفه‌اى متولد شود.
دخترى كه سال ١٤٠٠ با سايپا به جمع چهار تيم نهايى باشگاه‌هاى آسيا راه يافته، كاپيتانى رده‌هاى سنى نوجوانان و جوانان ايران را نيز تجربه كرده و پيراهن باشگاه‌هاى ليگ برترى ذوب آهن، گيتى پسند و نامى نو اصفهان، گاز، بانك سرمايه و سايپا تهران، سريك گنبد و بهنمير مازندران را نيز بر تن و در ٣١ سالگى با سطح بسيار بالاى فنى و سال‌ها تجربه هنوز مى‌تواند يك دهه ديگر نيز در اين سطح بازى كند.
•رنگ لاك نبايد ملاك ارزش و انتخاب بازيكن باشد
•واليبال زنان توان كسب مدال آسيايى دارد
•سايپا مى‌تواند در آسيا سكونشين شود
•مگر تيم ملى ميدان مين است كه پاكسازى شود
•واليبال زنان تا دلتان بخواهد استعداد دارد
•ليگ برتر سطح فنى بسيار بالايى داشت
•شبنم عليخانى براى تيم ملى ناز نمى‌كند
•ثابت كردم كه تمام نشدم
•واليبال زنان هم مى‌تواند مثل مردان بدرخشد
•پتانسيل دختران زنان واليبال خيلى بالاست
•س: شبنم عليخانى كه نام شناخته شده‌اى در واليبال به عنوان يكى از سه رشته ورزشى محبوب ايران در كنار فوتبال و كشتى به شمار مى‌رود هيچوقت ورزش ديگرى را تجربه كرده است؟
به‌صورت حرفه‌اى فقط واليبال، اما غير حرفه‌اى بدمينتون و ژيميناستيك را تجربه كرده‌ام، زمانى كه در رده سنى نوجوانان بودم با ٤٠٠ هزار تومان به تيم بزرگسالان واليبال ذوب آهن پيوستم و ديگر اسير خاك اين رشته شدم كه مادرم نيز در آن بازيكن حرفه‌اى بود.
•س: در دو دهه اخير واليبال مردان ايران اوج فوق‌العاده‌اى گرفت و در دل مردم محبوبيت فراوانى كسب كرد، اما واليبال زنان به نظر خيلى از سطح مردان عقب ماند، درست مثل بسكتبال؟
با اين پتانسيل و روند رو به رشدى كه مى‌بينم جايگاه ما نهم و دهم آسيا نيست و نبايد باشد، با برنامه‌ريزى و سرمايه گذارى درست مى‌توانيم در واليبال زنان در چهار تيم برتر قاره قرار بگيريم و روى سكو هم برويم. در برهه‌اى از زمان تغييرات مثبت و رويكرد خوبى در واليبال زنان ايران شكل گرفت، از سال ١٣٩٥ سير صعودى شروع شد اما متاسفانه به سير سقوط دوباره منجر شد، با توانمندى مايدا مربى اسلوونى كه براى تيم ملى انتخاب شد، نتايج خوبى گرفتيم. از سال ١٣٩٧ با آقاى جواد مهرگان دو سال خوب را گذرانديم، در سال ٩١ و ٩٢ سه سال با آقاى عباس برقى كار كرديم كه از ايشان واليبال روز دنيا را به درستى فرا گرفتيم.
دليل سينوسى پيش رفتن و وجود اتفاق بدى كه در واليبال زنان ايران منجر به صعود و سقوط‌هاى مختلف مى‌شود تغيير هر ساله يا كوتاه مدت مربى است و اين اصلا خوب نيست، واليبال زنان ما هنوز آن شاكله و شيرازه را پيدا نكرده كه بتواند هر ساله يا در كوتاه مدت مربيان متعدد ملى را بر سر كار ببيند، به نظرم نياز به وجود ثبات در سرمربيگرى و كادرفنى تيم ملى است، از لحاظ فنى رشد به‌سزايى داشته‌ايم اما هنوز خيلى كار داريم كه با يك مربى خوب در درازمدت و استفاده از او در بيش از سه چهار سال، خيلى كارها شدنى خواهد بود.
•س: پس از نگاه تو كه بى‌تعارف يكى از بهترين‌هاى تاريخ اين رشته ورزشى هستى واليبال زنان ايران توانايى درخشش در آسيا را دارد؟ رشته‌اى كه حتى سال ١٩٦٦ در بازي‌هاى آسيايى بانكوك مدال برنز هم گرفته است.
صد درصد، واليبال زنان ايران بى‌شك توان درخشيدن در آسيا را دارد، چه باتجربه‌ها و چه بچه‌هاى جوانى كه در حال حاضر شكوفا شده‌اند بسيار توانمند هستند و پتانسيل بالايى دارند كه بايد ديده شوند و به آنها اعتماد كرد. معتقدم تلفيق باتجربه‌ها و نسلى كه امروز متولد شده بدون تعارف منجر به تولد نسل طلايى واليبال زنان ايران خواهد شد، اين پتانسيل كاملا مشهود است، بازيكنان باتجربه و جوان امروز مى‌توانند جايگاه ما در آسيا را تغيير دهند و مستحق رفتن روى سكوى قهرمانى آسيا و بازي‌هاى آسيايى هستند. فقط بايد باورشان كرد و تمام قد پشت واليبال زنان ايران از هر نظر ايستاد.
•س: مشكل كجاست؟
ما هنوز كاملا به‌صورت تيمى حرفه‌اى نشده‌ايم ، بايد اين نگاه براى رسيدن به خودباورى به بازيكنان تزريق شود، اگر كار را حرفه‌اى پيش ببريم و واليبال زنان خود را به عنوان ورزشى تيمى و حرفه‌اى باور كند، توان درخشش وجود دارد. اينكه فقط يك بازيكن حرفه‌اى بيانديشد و حرفه‌اى زندگى كند كافى نيست بايد به تفكر تيمى برسيم و تيم به عنوان مجموعه‌اى موفق حرفه‌اى بيانديشد. در گذشته فقط حضور داشتن مهم بود، اينكه امروز تنها دلخوش باشيم كه در رقابت‌هاى بين‌المللى حضور داريم ديگر جواب نمى‌دهد و جوابگو نيست، امروز بايد نگرش خود را تغيير دهيم بايد با تغيير نگاه در بحث فنى و رسيدن به خودباورى تيمى از نظر جمعى حرفه‌اى شويم، امكانات، توجه، ارزشمندى و سرمايه گذارى منجر به خودباورى مى‌شود و موفقيت را به همراه دارد، مثل اتفاقى كه دو دهه است در واليبال مردان اتفاق افتاده به ويژه از زمان حضور ولاسكو در تيم بزرگسالان و قبلتر از آن در سطوح پايه.
•س: با توجه به صحبت‌هايت تا اينجاى مصاحبه پس معتقدى پتانسيل موفقيت‌هاى آسيايى به ويژه در واليبال زنان ايران وجود دارد.
استعدادهاى بسيار خوب و پتانسيل بالايى در بازيكنان نوجوان و جوان موج مى‌زند، بايد براى آنها برنامه‌ريزى داشت و تيم‌هاى بزرگسال در ليگ هم به سطوح پايه بها دهند، حتى معتقدم سطوح پايه بيشتر از سطح بزرگسالان به توجه حرفه‌اى نياز دارد، مربى‌هاى روز دنيا مى‌توانند آنها را متحول كنند البته با اعتقاد به اين اصل كه با چهار ماه و يكسال نمى‌شود تغيير ايجاد كرد، الان بازيكنان سطوح مختلف سنى فيزيك، هوش، قدرت و پتانسيل بالايى دارند، ما در سطح پايه تا دلتان بخواهد در واليبال استعداد داريم كه نياز به كار درازمدت توسط مربيان ثابت و توانمند دارند، آن‌وقت شاهد خواهيد بود كسب انواع و اقسام مقام‌ها و مدال‌هاى آسيايى هم از راه مى‌رسد.
•س: سطح فنى ليگ برتر را امسال چطور ارزيابى مى‌كنى؟
نسبت به سال‌هاى قبل خيلى بالاتر بود، تعداد بازي‌هاى يك‌طرفه خيلى كم شده بود، بازى با تيم‌هاى ته جدول هم حساسيت داشت و نمى‌شد تيمى را صد درصد از پيش برنده دانست، از نظر فنى خيلى بهتر از قبل بود و اين نشان از توانايى واليبال زنان دارد و جالب اينكه بازيكنان نوجوان و جوان هم در ليگ برتر بزرگسالان خوش درخشيدند.
•س: با اينكه در تورنمنت‌هاى بين‌المللى MVP يا ارزشمندترين بازيكن شده بودى ولى امسال براى اولين‌بار اين عنوان شخصى را در ليگ برتر به دست آوردى.
راستش فكرش را نمى‌كردم اما برايش هدف داشتم، حرف‌هايى كه بعد از خداحافظى از تيم ملى به گوشم رسيد انگيزه‌ام را صد چندان كرد و باعث شد براى رسيد به اين عنوان شخصى بهترين عملكرد ممكن را با تلاشى مضاعف ارائه دهم.
•س: مثلا چه حرف‌هايى؟
اينكه شبنم عليخانى تمام شده است، انگيزه ندارد يا به اين دليل از تيم ملى خداحافظى كرده چون ديگر نمى‌تواند با جوان‌هايى كه آمده‌اند رقابت كند، جاى رشد ندارد، سطحش هم بالاتر نمى‌رود. اين حرف‌هايى كه در كل خنده‌دار است و بيشتر شبيه لطيفه مى‌ماند.
س: پس امكان دارد اگر با اين سطح بالاى فنى كه به نمايش گذاشتى و با توجه كه پست پاسور بازى مى‌كنى و يك پاسور در واليبال محدوديت سنى چندانى ندارد اگر دعوتت كنند به تيم ملى برگردى؟
اگر روزى به ارزش‌هايى كه دارم و چهارچوب‌هاى ذهنى من احترام گذاشته شود، براى تعالى واليبال زنان ايران به حرفه‌اى‌ترين شكل ممكن برنامه‌ريزى شود، ارزش‌ها و شخصيت بازيكن حفظ شود، سليقه محورى كنار گذاشته شود و ببينم مى‌شود به قله رسيد با تمام وجود باز هم در خدمت تيم ملى خواهم بود. الان كه مدتى است از تيم ملى خداحافظى كرده‌ام توقعى ندارم، هر چه خواسته و مى‌خواهم براى واليبال و رشد آن است، نه خواسته‌ى شخصى.
مگر مى‌شود پوشيدن پيراهن تيم ملى براى من يا ستاره‌هايى كه خداحافظى كرده‌اند و هنوز مى‌درخشند افتخار نباشد؟ شبنم عليخانى دخترى نيست كه براى تيم ملى كشورش با ١٥ سال سابقه فقط در رده بزرگسالان، ناز كند.
اما به نظر شما و خوانندگان اين گفت‌وگو تحقق و رفع موضوعاتى كه گفتم و خواهم گفت امكان پذير است؟ اينكه من و امثال من فقط پيراهن تيم ملى را بپوشيم به اردو برويم و به بازي‌هاى آسيايى اعزام نشويم يا از اعزام تيم به رقابت‌هاى مهم بين‌المللى جلوگيرى شود چون احتمال دارد مدال نياوريم درست است؟ آيا اينكه فقط دلخوش به رقابت‌هاى داخلى باشيم كه مثلا واليبال زنان ايران زنده است به نظر كافى خواهد بود؟
•س: حسابى دلت پر است و به نظر دارى خيلى چيزهايى را به زبان مى‌آورى كه برخى از گفتنش ابا دارند و اگر بر طرف شود مى‌توان به درخشش واليبال زنان ايران به مانند مردان هم اميدوار بود.
اينكه رنگ لاك بازيكن قرمز باشد يا سفيد نبايد ملاك قرار گيرد، بحث و توان فنى، عِرق ملى، اخلاق حرفه‌اى، تعصب، غيرت و... است كه بايد مورد توجه باشد و ملاك ارزش‌گذارى و انتخاب براى يك بازيكن. من به عنوان بازيكنى كه متأهلم و همسرم هم به‌صورت حرفه‌اى واليبال بازى مى‌كند تمام زندگيم در اين رشته معنا و خلاصه مى‌شود، مگر تيم ملى ميدان مين است كه پاكسازى شود؟! اين چه نگرشى است كه برخى در مورد فرزندان سرزمينمان و آنهايى كه جوانى و جانشان را براى اعتلاى واليبال زنان ايران صرف كرده‌اند رواج داده و مى‌دهند؟! اگر از تيم ملى خداحافظى كردم به‌خاطر افت جسمانى يا ترس از رقيب نيست، ديديد كه خدا كمكم كرد و ارزشمندترين بازيكن ليگ برتر شدم، ولى شما ببينيد واليبال نشسته دختران اين سرزمين سهميه پارالمپيك مى‌گيرد اما اينكه مطرح شود چون مدال نمى‌گيرد برايش زود است اعزام شود درد نيست؟ من از ترس عقب نمى‌كشم و نكشيده‌ام دلم مى‌سوزد از باغى كه دارد خشك مى‌شود و مباحث هم جور ديگرى به نمايش گذاشته مى‌شود.
•س: بی‌پروا و بی‌سانسور از ديگر مشکلات والیبال زنان تیم ملی صحبت كن كه سد راه محسوب مى‌شود.
عدم برنامه‌ریزی، بعضى اوقات کارهایی انجام می‌شود که انگار فقط از سرباز كردن است و بس. انجام بازی‌های تدارکاتی و استخدام مربی خارجی که کمکی به رشد نمى‌کند چه دردى را دوا خواهد كرد؟ به برخی از سفرهای تدارکاتی انگار فقط اعزام مى‌شويم كه رفته باشیم.
واقعا چه تاثیری دارد تيم ملى بزرگسالان در بلغارستان با تیم ۱۶ ساله‌های اين كشور بازی كند؟ مربی خارجی سطح پایین به چه دردى مى‌خورد و چه تاثیری در رشد والیبال دارد؟ زمانى که با مایدا مربی اسلوونی تيم ملى کار مى‌کردیم و نتایج خوبی مى‌گرفتیم کشورهایی مثل ویتنام و قزاقستان برای بازی‌های تدارکاتی از ما دعوت می‌کردند اما به این تورنمنت‌های بین‌المللی مفید مثل بازی‌های آسیایی هانگژو اعزام نمى‌شدیم، با این شرایط مگر می‌شود توقع رشد یا کسب مدال داشت. بازی‌های تدارکاتی تيم ملى تنها ده درصد مطلوب بود و نود درصد با تیم‌هایی بازی مى‌كردیم که کمکی به رشد تیم ملی نمى‌كرد. بازی‌هایی که فقط تقویم پر کن به حساب مى‌آمد. البته مشکل بزرگ دیگری هم وجود دارد.
•س: چه مشکلی؟
مشکل دیگر این است که والیبال زنان شش ماه درگیر رقابت‌های داخلی لیگ است و مابقی سال هم تعطیل.
اگر کاری کنیم که دختران و زنان به‌صورت حرفه‌ای تمام سال را درگیر والیبال باشند، می‌شود امیدوار شد.
باید از بهترین مربیان برای بالا بردن سطح فنی والیبال زنان استفاده كرد و یا اینکه این مربیان در سطحی باشند که به رشد بیشتر کمک کنند.
•س: جالب اینجاست که در سال‌های اخیر والیبال زنان کشورمان لژیونرهای متعددی هم داشته است
بله الان تعدادی از بچه‌ها لژیونر شده‌اند كه می‌توان از خانم سودابه باقرپور، مائده برهانی، مونا آشفته، فاطمه خلیلی و... نام برد. سال‌های قبل نفرات دیگری هم داشته‌ایم. این سطح فنی و توانایی بالای والیبال زنان را نشان می‌دهد. اين نشان می‌دهد از لحاظ توانایی، استعداد و پتانسیل چه جایگاهی داریم که به درستى استفاده نمی‌شود و هدر می‌رود.
•س: سایپا چرا قهرمان لیگ برتر شد؟
به‌خاطر انسجام تیمی، قدرت ستاره‌ها، مدیریت خوب کادر فنی و باشگاه به قهرمانی رسیدیم. همه رقیبان نيز به‌شدت قابل احترام بودند و هستند.
•س: و سوال آخر: قرار است سایپا به‌عنوان قهرمان ایران در سال ۱۴۰۳ به باشگاه‌های زنان آسیا اعزام شود، آیا وقت سنت شکنی و کسب مدال فرا نرسیده است؟
اگر برنامه‌ریزی خوبی انجام شود بى‌شك رفتن به جمع چهار تيم برتر آسيا و كسب مدال شدنى خواهد بود. به‌عنوان کاپیتان تیم از باشگاه سایپا مى‌خواهم كه تمام تلاش خود را بکار ببندد و با تمام قدرت تیم را اعزام کند. اگر تیم تقویت شود، بازیکنان کمکی داخلی خوبی اضافه شوند و حتی بازیکن خارجی سطح بالا به خدمت بگیریم، مى‌توانيم در آسیا بدرخشیم و حتی مدال هم کسب کنیم.
•گوشه‌اى از افتخارات شبنم عليخانى در واليبال
🏆قهرمانى ليگ برتر ايران دوازده بار
🥈تورنمنت ٢٠١٨ بين‌المللى مجارستان
🥇تورنمنت ٢٠١٩ بين‌المللى كرواسى و MVP
🥇منطقه مركزى آسيا براى المپيك ٢٠٢٠ و MVP
🥈بازي‌هاى همبستگى كشورهاى اسلامى ٢٠٢٢
👑MVP و بهترين پاسور ليگ برتر در سال ١٤٠٢
✍🏻پوريا تابان
گزارش خطا
کاربر گرامی ،
به منظور بررسی بهتر و دقیق تر مشکل مورد نظر، فرم زیر را تکمیل نمایید.
