دوری از مسئولیت و عدم آمادگی روانی تیم
کاتانچ زیر تیغ انتقاد: شما مسئولی!
یک روانشناس ورزشی رفتار سرچکو کاتانچ سرمربی تیم ملی ازبکستان را تحلیل کرد.
به گزارش "ورزش سه"، با وجود شکست تیم ملی ازبکستان در ضربات پنالتی مقابل قطر در مرحله یک چهارم نهایی جام ملتهای آسیا سرمربی اسلوونیایی این تیم تحت فشار انتقادها قرار گرفته است.
الکساندرا خوساینووا، روانشناس ورزشی روسی که با بسیاری از بازیکنان فوتبال، هاکی و ژیمناستیک کار کرده است، پاسخها و عملکرد سرچکو کاتانچ سرمربی تیم ملی ازبکستان به سوالات خبرنگاران پس از شکست مقابل قطر را تحلیل کرد.
از نظر دیپلماتیک فقط میتوان از سرمربی تیم ملی ازبکستان تقدیر کرد چون او توانست از تمام سوالات مبرم اجتناب کند در حالی که بازیکنان 100 یا حتی 120 درصد از قدرت خود را ارائه دادند. کاتانچ نمیخواهد برود چون به حداقل هدفش رسیده است. اما پاسخهای دیپلماتیک همیشه به معنای دوری از مسئولیت است. به گفته سرمربی ازبکها، همه چیز خوب است، همه عالی هستند، اما واقعیت اینکه بازیکنان از نظر روانی آماده نبودند. این یک جزئیات کوچک است که در ورزش حرفهای بسیار مهم است.
بله، به نظر پیش پا افتاده است اما چه کسی مسئول وضعیت روحی و روانی بازیکنان است؟ این کار توسط روانشناسان ورزشی انجام میشود، برای مثال یک متخصص از اتریش در تیم ملی کره کار میکند. اگر روانشناس ورزشی نباشد این مسئولیت بر عهده سرمربی است. سپس یک سوال منطقی برای مربی پیش میآید که چرا بازیکنان برای ضربات پنالتی آماده نبودند؟ این سوال را نمیتوان از شخص دیگری پرسید.
طبیعتاً مربیان به ندرت مقصرند و این بازیکنان هستند که اغلب در این شرایط غمگین میشوند. البته یافتن مقصر چیزی است که راه به جایی نمیبرد چرا که به هر حال در ورزش حرفهای، یک نفر تقریباً هرگز مقصر نیست. در اینجا، مثل زندگی خانوادگی، هر کس به شیوه خود مقصر است. شما نمیتوانید فقط مربی یا بازیکنان خاصی را مقصر بدانید. سیستمی وجود دارد که چنین تیمی را تشکیل داده و چنین مربیای را تعیین کرده است.
من به عنوان یک روانشناس سوالاتی از مربی دارم که مکالمه او را تحلیل میکنیم. او از عدم آمادگی روحی و روانی بازیکنان گلایه کرد. چه کسی مسئول است؟
اگر به موقعیتهای غیرکلامی نگاه کنیم، از همان سوال اول شاهد «خاموش شدن» هستیم. اکنون برای "محاسبه" این نیاز نیست که روانشناس باشید. بیشتر مردم با ادبیات عامه پسند میدانند که چیست. ممکن است شخصی چیزی بگوید، اما حرکات بدن او احساسات پنهانش را آشکار میکند. تقریباً در کل مکالمه بسته ماندن یا جمع کردن بازوها یک دفاع است. بنابراین به نظر میرسد که او میگوید: "من از خود در برابر شما و مقابل سوالات شما دفاع میکنم. من برای حملات شما آماده هستم و میتوانم از خودم دفاع کنم."
بهطور کلی سه عامل بر موفقیت عملکرد در ورزش حرفهای تأثیر میگذارد. اول از همه، این استعداد ورزشکار است که محیط زندگی مسئول آن است و همچنین فدراسیونهای دولتی و تخصصی که امکان شکوفایی این استعداد را فراهم میکنند. دو جنبه دیگر آمادگی فنی و روانی است. همه چیز با آموزش فنی مشخص میشود و مربی کاملاً مسئول این است.
روانشناسی هنوز خوب کار نمیکند چرا که مربیان اغلب روانشناس را در تیم خود وارد نمیکنند و میگویند ما خودمان این کار را میکنیم. در عین حال، آنها گاهی اوقات بهطور کامل نمیدانند در چنین شرایطی چه کاری انجام دهند و چگونه در یک موقعیت خاص عمل کنند.
همیشه این بهانه خوبی است که بگوییم بازیکن از نظر روحی آماده نیست اما این پاسخ را میتوان در صورتی داد که یک بازیکن یا یک تیم بهطور کلی قبلاً نتایج عالی را نشان داده باشد و سپس ناگهان چیزی "خاموش" شده باشد. در این مورد واقعاً میتوان گفت که این بازیکن روحیه خوبی نداشت و "ستاره آنها با ستاره ما همخوانی نداشت" اما همانطور که گفتم مربی مسئول آن است. این اوست که باید انگیزه ایجاد کند، تیم را متحد کند و همچنین بداند که کجا به جلو حرکت کند و کجا ملایمتر باشد.