ستاره سوم استقلال در استخر آزادی غرق شد!

به گزارش "ورزش سه"، روز دوشنبه دو تیم سپاهان ایران و الاتحاد عربستان در شهر مکه در هفته پایانی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا به مصاف یکدیگر رفتند که در نهایت، سپاهان ایران علی‌رغم نمایش بهتر نسبت به حریف خود، تن به شکست ۲ بر ۱ داد و با کسب ۱۰ امتیاز و عنوان دومی گروه توانست به عنوان تنها نماینده ایرانی به مرحله یک چهارم نهایی غرب آسیا صعود نماید.

در این روزها که تمامی اخبار فوتبال ما به لیگ قهرمانان آسیا و نمایندگان ایران، پرسپولیس، سپاهان و نساجی اختصاص دارد، نباید غافل شد که استقلال به عنوان قهرمان بی‌شکست دو فصل گذشته کاملا حق و شایستگی حضور در لیگ قهرمانان ۲۰۲۴-۲۰۲۳ را داشت، اما به‌واسطه بی‌کفایتی مدیران وقت خود، نتوانست مجوز حضور در ایران رقابت‌‌ها را بگیرد. استقلال که پرافتخارترین تیم ایرانی بازی‌های باشگاهی در سطح آسیاست، اگر اسیر کارنابلدی مدیران خود نمی‌شد، به‌جای سپاهان بصورت مستقیم به مسابقات امسال راه می‌یافت و در گروه الاتحاد قرار می‌گرفت و آن وقت هواداران فوتبال شاهد یکی از کلاسیک‌ترین بازی‌های تاریخ جام باشگاه‌های آسیا بودند، بازی بین استقلال و الاتحاد.

وقتی نام این دو تیم کنار هم قرار می‌گیرد، بخش آبی هواداران فوتبال ایران ناخودآگاه ذهنشان به ۲۲ سال قبل، به جدال تماشایی و دراماتیک استقلال و الاتحاد در بازی برگشت مرحله یک هشتم نهایی جام باشگاه‌های آسیا در فصل ۲۰۰۲-۲۰۰۱ پرتاب می‌شود. جایی که استقلالی‌ها در واپسین ثانیه‌های بازی با ضربه سر تماشایی علیرضا واحدی نیکبخت، ستاره آن روزهای خود، توانستند الاتحاد قدرتمند را از پیش‌روی بردارند و به جمع ۴ تیم برتر غرب آسیا صعود کنند. در این مقاله قصد داریم به طور ویژه اتفاقات و لحظات حساس آن بازی را مورد بررسی قرار دهیم، اما شاید خالی از لطف نباشد که شرایط قبل از مسابقه استقلال با الاتحاد و همچنین نتایج استقلال در ادامه آن فصل مسابقات جام باشگاه‌های آسیا نیز بررسی شوند.

* مرحله اول جام باشگاه‌های آسیا، استراحت مطلق برای دو غول آسیایی
در آخرین فصل فرمت قبلی لیگ قهرمانان آسیا (فصل ۲۰۰۲-۲۰۰۱)، ۱۴ تیم از غرب و ۱۴ تیم از شرق در این رقابت‌ها شرکت کردند و در مرحله اول، طبق قرعه‌کشی استقلال و الاتحاد قرار بود به ترتیب با الحکمه لبنان و الاهلی اردن بازی کنند، اما انصراف رقبای این دو تیم از حضور در مسابقات باعث شد آبی‌های ایران و مشکی-طلایی پوشان جده بدون انجام بازی راهی مرحله دوم و بعدی رقابت‌ها شوند.

در مرحله دوم یا همان مرحله یک چهارم نهایی غرب آسیا، استقلال بایستی در یک مصاف رفت و برگشت به رقابت با الاتحاد عربستان می‌پرداخت که این بازی اولین مصاف تیم‌های ایرانی با عربستانی بعد از ناکامی تلخ ایران در راهیابی به جام جهانی ۲۰۰۲ و صدرنشینی عربستان در گروه مقدماتی جام جهانی که ایران هم در آن حضور داشت، به حساب می‌آمد و به همین دلیل، دیدار بین الاتحاد عربستان و استقلال ایران به عنوان نماینده‌های این دو کشور، با حساسیت بالا پیگیری می‌شد. همچنین با توجه به قدرت آن روزهای هر دو تیم، این دیدار به نوعی فینال زودهنگام رقابت‌های جام باشگاه‌های آسیا نیز تلقی می‌گردید.

* زعیم آسیا وارد می‌شود
الاتحاد در حالی پا به مصاف با استقلال می‌گذاشت که آنها سه سال قبل توانسته بودند در فصل ۱۹۹۹-۱۹۹۸ قهرمان جام در جام آسیا شوند، البته گفتنی است که اوج افتخارات الاتحاد به ادامه دهه اول قرن بیست و یکم میلادی مربوط می‌شود، جایی که آنها دو بار پشت سر هم در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ توانستند عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا را تصاحب نمایند.

در طرف دیگر این مسابقه، استقلال قرار داشت که در آن زمان، عنوان زعیم آسیا را یدک می‌کشید و با دو عنوان قهرمانی، دو نایب قهرمانی و یک عنوان سومی و یک مقام چهارمی پرافتخارترین تیم قاره کهن بود و هیچ تیمی در شرق و غرب آسیا به اندازه استقلال در سطح قاره افتخار آفرینی نکرده بود.

* نبرد انتقامی شاگردان پورحیدری
استقلالی‌ها درحالی در روز ۳۰ آذر سال ۱۳۸۰ در ورزشگاه امیرعبدالله فیصل جده پا به میدان نبرد در مقابل طلایی-مشکی پوشان این شهر می‌گذاشتند که دقیقا دو سال قبل (فصل ۲۰۰۰-۱۹۹۹) توسط این تیم از رقابت‌های جام در جام آسیا حذف شده بودند و این فرصتی بود تا شاگردان منصور پورحیدری انتقام حذف تلخ دو سال پیش خود را از الاتحاد بگیرند.

* شکست استقلال مقابل الاتحاد: نیکبخت هم به الاتحاد گل زد، هم به استقلال
باتوجه به اهمیت قانون گل زده در خانه حریف، استقلال از همان ابتدا سراپا حمله بود و سرانجام تلاش‌های استقلالی‌ها نتیجه داد و در دقیقه ۱۶ این بازی، روی ارسال تماشایی سیروس دین‌محمدی از نقطه کرنر و ضربه پای علیرضا واحدی نیکبخت توانستند دروازه الاتحاد را باز نمایند.

اما عجیب‌ترین صحنه در دقیقه ۳۴ بازی بود که روی توپ دفع‌شده توسط طباطبایی، نیکبخت دروازه استقلال را بازی می‌کند تا زننده اولین گل الاتحاد نیز لقب بگیرد.

تنها یک دقیقه بعد بود که روی ضربه تماشایی محمد نور، بازیکن الاتحاد، از فاصله ۳۵ متری دروازه هادی طباطبایی برای دومین بار گشوده شد تا الاتحادی‌ها بتوانند در عرض دو دقیقه مقابل استقلال کامبک بزنند.

در ادامه نیمه اول استقلالی‌ها در دقیقه ۴۴ با گلزنی کاپیتان محمود فکری بازی را به تساوی رساندند تا اینکه در دقیقه ۷۲ بازی الاتحاد گل سوم را به ثمر رساند و درنهایت، بازی رفت را با نتیجه ۳ بر ۲ و در زمین خودی با پیروزی به اتمام رساندند.

* شیرین‌ترین پیروزی استقلال در ورزشگاه آزادی
دو هفته گذشت و سرانجام روز ۱۴ دی ۱۳۸۰ فرا رسید و دیدار دو تیم استقلال و الاتحاد در ورزشگاه آزادی با سوت محمد نوردین داور عراقی مسابقه آغاز شد. پورحیدری در این بازی با دو تغییر نسبت به بازی قبلی (حضور علیرضا اکبرپور و سهراب بختیاری‌زاده بجای فرزاد مجیدی و یدالله اکبری) تیمش را روانه میان کرده بود.

استقلالی‌ها با توجه به اینکه بازی رفت را به حریف عربستانی خود واگذار نمودند، از همان ثانیه اول شروع به طراحی حملات خود کردند و از همان ابتدای بازی کاملا مشخص بود که آبی‌ها با تکیه بر بازی‌سازی علیرضا اکبرپور و محمد نوازی قصد دارند عمده حملات خود را از سمت راست طراحی نمایند و این شیوه تقریبا تا آخر بازی مورداستفاده استقلالی‌ها بود و تغییری نکرد.

چیزی از بازی نگذشته بود که در دقیقه ۶، توپ ارسالی از زائد به نیمه استقلال با دفع اشتباه محمد خرمگاه همراه بود و در ادامه، دفع توپ خرمگاه به لوئیز هنریکه هافبک الاتحاد رسید که این بازیکن با یک پاس تماشایی مهاجمین الاتحاد را در محوطه جریمه استقلال در مقابل مهدی هاشمی‌نسب در موقعیت دو بر یک قرار داد که درنهایت ریکادو توانست خیلی زود گل اول الاتحاد را در این بازی بزند و کار سخت استقلال برای صعود را سخت‌تر نماید، تا به اینجای کار در مجموع دو بازی رفت و برگشت، نتیجه بازی ۴ بر ۲ به سود الاتحاد دنبال می‌شد.

در ادامه نیمه اول، استقلالی‌ها که چیزی برای از دست دادن نداشتند به آب و آتش زدند اما سماجت بازیکنان الاتحاد مانع از گلزنی آنها شد تا درنهایت نیمه اول بازی به پایان رسید و استقلالی‌ها هرچه زدند به در بسته خورد‌. این درحالی بود که الاتحادی‌ها به جز موقعیت دقیقه ۶ بازی هیچ موقعیت دیگری نداشتند و نتوانستد روی دروازه استقلال خطرناک ظاهر شوند.

* نیمه دوم: ورود فراز فاطمی و تغییر آهنگ هجومی استقلال
در شروع نیمه دوم، استقلالی‌ها مجددا مثل نیمه اول طراحی حمله از سمت راست زمین را در دستور کار خود قرار دادند، اما اتفاق خاصی روی دروازه‌ها رخ نداد تا اینکه در دقیقه ۶۴ بازی فراز فاطمی تنها بازیکن تعویضی استقلال بجای مجاهد خذیراوی وارد زمین شد و با ورود فراز فاطمی استقلال وضعیت بهتری در حملات پیدا کرد و به نوعی نقطه عطف بازی حضور فراز فاطمی ستاره استقلال در زمین بود.

* اعلام پنالتی برای استقلال و انفجار ورزشگاه
در دقیقه ۷۰ بازی بود که کاپیتان محمود فکری در سمت راست زمین توسط سیروس دین‌محمدی صاحب توپ شد و او نیز با یک پاس عمقی از میان دو مدافع الاتحاد علیرضا اکبرپور را در محوطه جریمه صاحب توپ کرد، اما سرعت بالای اکبرپور باعث شد محمد الحربی، مدافع الاتحاد چاره‌ای جز خطا برای متوقف کردن اکبرپور نداشته باشد تا درنهایت، پنالتی برای استقلال گرفته شود و ورزشگاه آزادی منفجر گردد.

* ممد دیوید بکام
محمد نوازی که درمیان طرفداران استقلال به "ممد دیوید بکام" معروف بود پشت ضربه پنالتی حساس مقابل الاتحاد ایستاد و توانست برخلاف جهت شیرجه مبروک زائد، گلر الاتحاد به زیبایی هرچه تمام‌تر توپ را وارد دروازه این تیم کند تا استقلالی‌ها با امیدواری بیشتر بازی را دنبال کنند. بلافاصله بعد از به ثمر رسیدن گل، سیروس دین‌محمدی و علیرضا واحدی نیکبخت به سمت توپ رفتند و به سرعت توپ را برداشتند تا بازی هرچه سریع‌تر از سر گرفته شود.

* الان وقت شادی نیست
نکته جالب در صحنه گل اول استقلال، ممانعت منصور پورحیدری، سرمربی و پدر معنوی استقلال، از انجام شادی پس از گل توسط نیمکت استقلال بود. در حالی که تمامی افراد نیمکت استقلال قصد خوشحالی داشتند پورحیدری مانع از انجام خوشحالی آنها شد و به همه اشاره کرد تا به روی نیمکت برگردند تا بازی به سرعت از سر گرفته شود.

* پرواز نیکبخت به قله محبوبیت 
بازی در ۹۰ دقیقه قانونی با نتیجه یک بر یک به اتمام رسید، اما به واسطه وقت‌کشی بازیکنان الاتحاد داور مسابقه ۴ دقیقه وقت اضافه برای نیمه دوم این بازی درنظر گرفت. در دقیقه ۹۳ بازی بود که محمد نوازی از سمت راست صاحب توپ شد و با یک پاس تماشایی و خلاف جهت دو بازیکن الاتحاد را محو کرد و توپ در محوطه جریمه به علیرضا اکبرپور ستاره استقلال در زمین رسید و اکبرپور نیز یک سانتر تماشایی تر را به تیر دوم دروازه الاتحاد ارسال نمود که علیرضا واحدی نیکبخت با پروازی بلند و با ضربه سر گل دوم و پیروزی بخش استقلال را به ثمر رساند و ورزشگاه آزادی از شدت خوشحالی هواداران منفجر شد.

نیکبخت پس از به ثمر رساندن این گل نیکبخت پیراهن خود را از تن بیرون درآورد و مشخص شد که زیر پیراهنش یک پیراهن دیگر پوشیده است تا نشان دهد از قبل از بازی به فکر گل زدن در این مسابقه حساس و شادی گل به این سبک در مقابل هواداران خودی بوده است. درنهایت نیکبخت که از فرط خوشحالی پیراهن اصلی خود را به سمت هواداران پرتاپ کرد، از شدت هیجان نقش بر زمین شد و نتوانست به بازی ادامه دهد. نیکبخت واحدی با این گل و نمایش درخشان خود در سایر بازی‌های استقلال از اوج محبوبیت روی سکوهای آبی برخوردار شد و اگر شاید آن انتقال عجیب او به پرسپولیس در سال ۱۳۸۵ نبود علیرضا واحدی نیکبخت حتی بالاتر از فرهاد مجیدی به‌عنوان محبوب‌ترین بازیکن تاریخ این باشگاه می‌ایستاد.

* جواد خیابانی: در این لحظه من استقلالی هستم
انگاری بازی‌های ملی و کامبک‌های فوتبال ما از قبل حماسه‌سرای خود را انتخاب کرده‌اند، نمی‌شود کامبکی توسط یکی از نماینده‌های فوتبال کشورمان صورت بگیرد اما آن را جواد خیابانی گزارش نکند. خیابانی در این بازی جذاب و حساس نیز به سبک و سیاق همیشگی خود، گزارشی حماسی و به یاد ماندنی از خود ارائه کرد و در حین گزارش این بازی، جمله تاریخی "در این لحظه من استقلالی هستم" را بر روی زبان آورد.

* قهرمانی استقلال در غرب آسیا با درخشش فراز
در ادامه این جام و دور سوم جام باشگاه‌های آسیا (مرحله یک چهارم نهایی) که در بهمن ماه سال ۱۳۸۰ بصورت متمرکز در ابوظبی امارات برگزار شد استقلال با تیم‌های الوحده امارات، نسف قرشی ازبکستان و الکویت همگروه شد که در نهایت استقلال توانست به لطف درخشش فراز فاطمی بازیکن خود با  ۷ امتیاز به عنوان قهرمان غرب آسیا به مرحله بعدی و نهایی مسابقات که با حضور ۴ تیم برتر قاره آسیا برگزار می‌شد، راه یابد.

مرحله نهایی مسابقات بصورت متمرکز در تهران و باحضور تیم های استقلال ایران، نسف قرشی ازبکستان، سوون سامسونگ و آنیانگ ال‌جی کره جنوبی به عنوان دو نماینده کشور کره جنوبی و دو تیم برتر شرق قاره آسیا پیگیری شد.

* روزی که ستاره سوم در باتلاق آزادی غرق شد
استقلالی‌ها در روز ۱۴ فروردین سال ۱۳۸۱ در مرحله نیمه نهایی جام باشگاه‌های آسیا به مصاف تیم آنیانگ کره جنوبی (تیم دوم شرق آسیا) در ورزشگاه آزادی رفتند که متاسفانه عصر همان روز باران شدیدی در تهران بارید که منجر شد تا زمین چمن ورزشگاه آزادی غرق در آب شود.

درحالی که شنیده می‌شد این بازی بخاطر بارش شدید باران قرار است لغو شود، بالاخره نفرات دو تیم به زمین مسابقه آمدند و بازی میان نماینده ایران و کره جنوبی برگزار گردید. در نیمه اول، در حساس‌ترین صحنه که می‌توانست سرنوشت شاگردان پورحیدری را جور دیگری رقم بزند، محمد نوازی که پنالتی‌زن اول استقلال بود، پشت ضربه پنالتی ایستاد، اما این بار برخلاف بازی با الاتحاد، آب‌گرفتگی چمن ورزشگاه آزادی باعث شد که توپ نوازی با اختلاف از بالای دروازه به بیرون برود و در ادامه تلاش‌های دو تیم برای به ثمر رساندن گل نتیجه‌ای را در بر نداشت و دو تیم در پایان نیمه اول با مساوی بدون گل به رختکن رفتند.

در نیمه دوم، ابتدا در دقیقه ۵۵ بازی آنیانگ توسط مارکو مارتینز پیش افتاد اما در ادامه و در دقیقه ۶۲، استقلالی‌ها با تک گل یدالله اکبری بازی را به تساوی رساندند. ۱۰ دقیقه بعد، آندره لوییس مجددا آنیانگ ال‌جی کره جنوبی را پیش انداخت و تا پایان بازی استقلالی‌ها هرچه به آب و آتش زدند، نتوانستند نتیجه بازی را تغییر دهند و درنهایت بازی با همان نتیجه دو بر یک به سود آنیانگ ال‌جی به پایان رسید.

عدم صعود استقلال به فینال رقابت‌ها و کسب عنوان سومی این مسابقات درحالی اتفاق افتاد که با توجه به شرایط میزبانی استقلال، پیش‌بینی می‌شد آبی‌های تهران بتوانند این بار ناکامی سه سال پیش خود در فینال مقابل جوبیلو ایواتای ژاپن را جبران کنند و به عنوان قهرمانی این رقابت‌ها و کسب ستاره سوم برسند، اما متاسفانه شرایط بد چمن آزادی باعث شد تا ستاره سوم در باتلاق آزادی غرق شود. نکته جالب این بازی این بود که کره‌ای‌ها پیش‌بینی هوای بارانی را در روز مسابقه کرده بودند و روز قبل از بازی، در تمرین خود در زمین شماره ۲ آزادی روی چمن آب گرفته بودند تا بتوانند در روز مسابقه مسلط‌تر باشند که درنهایت همین اتفاق هم افتاد و آنها توانستند با دو گلی که به استقلال به ثمر رساندند به فینال رقابت‌ها راه یابند.

در دیگر دیدار نیمه نهایی، سوون سامسونگ سه بر صفر از سد نسف قارشی گذشت و در فینال تمام‌کره‌ای نیز، پس از تساوی صفر بر صفر در وقت‌های معمول، سوون سامسونگ در ضربات پنالتی ۴ بر ۲ آنیانگ الجی را شکست داد و برای دومین بار و به طور متوالی قهرمان جام باشگاه‌های آسیا شد.

نویسنده: سروش سلماسی