اختصاصی؛ کشف یک کامپیوتر در مغز لوکا مودریچ!

به گزارش "ورزش سه"، ولاتکو ووشتیچ، استاد دانشکده حرکت شناسی در دانشگاه زاگرب و رئیس مرکز تشخیص ورزش کرواسی بوده و در دو دهه اخیر نقش مهمی در پیشرفت فوتبال کرواسی و تبدیل شدن این تیم به یکی از قدرت‌های مهم فوتبال اروپا ایفا کرده است. ولاتکو ووشتیچ در حال حاضر به‌عنوان مربی شخصی بیش از 20 بازیکن حرفه‌ای از جمله لوکا مودریچ فعالیت داشته و همچنین در سطوح A،B  و حرفه‌ای یوفا و در آکادمی مربیگری ملی فوتبال کرواسی نیز تدریس می‌کند.

چندی پیش نشریه آ.اس در گزارشی از نقش مهم ولاتکو ووشتیچ در درخشش سال‌های اخیر لوکا مودریچ پرده برداشته و با این متخصص حرکت شناسی و تمرینات مدرن حفظ آمادگی جسمانی در دنیای فوتبال مصاحبه کرد. حالا ما نیز در گفت‌و‌گویی صمیمی با ولاتکو ووشتیچ، در مورد نقش او در این آمادگی قابل تحسین لوکا مودریچ در سن 37 سالگی، پاس فوق العاده او در دیدار رئال مادرید مقابل چلسی در لیگ قهرمانان و البته پیش بینی مربی شخصی لوکا از زمان خداحافظی این فوق ستاره کروات صحبت کرده‌ایم.

فراموش نکنیم وقتی ژوزه مورینیو در سال 2012 روی جذب مودریچ از تاتنهام اصرار ورزید، هواداران رئال مادرید در ابتدا چندان روی خوشی به این انتقال نشان ندادند و حتی این هافبک خلاق در انتهای اولین فصل حضور خود در لالیگا، لقب بدترین خرید فصل را نیز از آن خود کرد. اما هر چه گذشته، لوکا قابلیت‌های درخشان سبک بازی خود را بیشتر در ترکیب رئال مادرید نشان داده و در ادامه از ارکان مهم فتح چهار لیگ قهرمانان در پنج فصل لقب گرفت.

اما اوج درخشش لوکا مودریچ در سال 2018 و با لباس تیم ملی کرواسی رقم خورد. این کشور کم‌جمعیت شاید در فینال با بدشانسی مقابل فرانسه مغلوب شد، اما لوکا مودریچ تنها بازیکنی در دوران سلطنت لیونل مسی- کریستیانو رونالدو لقب گرفت که توپ طلا را از آن خود کرده است. این موفقیت‌های بزرگ و درخشش اعجاب انگیز حتی تا سن 37 سالگی دلایل فراوانی داشته که در ادامه و در مصاحبه با ولاتکو ووشتیچ، این موارد را مرور خواهیم کرد.

چقدر نقش مربیان بدنسازی در پیشرفت فوتبال کرواسی مهم بوده، شاید دو دهه پیش ستاره‌های فوتبال این کشور اغلب بازیکنهای فانتزی بودند، اما حالا اینطور نیست، زلاتکو دالیچ چند ماه قبل نقش مربیان بدنساز را در پیشرفت فوتبال کرواسی پررنگ دانست، تو در این رابطه چه نظری داری؟

من فکر می‌کنم هر بازیکنی برای حفظ آمادگی باید حتما یک مربی شخصی بدنسازی داشته باشد و به نظر من در دنیای فعلی فوتبال، بازی کردن در بالاترین سطح بدون داشتن یک مربی شخصی امکان پذیر نیست. فوتبال امروز نسبت به دو یا سه دهه پیش خیلی پیشرفت کرده و حفظ انرژی در زمین برای بازیکنان خیلی مهم‌تر از گذشته شده است.

سرعت در فوتبال بالاتر رفته و باید این خصیصه در زمین و در مورد بازیکنان به دقت مورد بررسی قرار بگیرد. به همین دلیل من معتقدم بازیکنان نسل امروز فوتبال نسبت به گذشته از آمادگی بالاتری برخوردارند و انگار موتور قوی‌تری در بدن آن‌ها وجود دارد. بی تردید بدون وجود این کار، فوتبال در کرواسی اینقدر نمی‌توانست پیشرفت داشته باشد.

شما از چه روش‌هایی برای بهبود شرایط بازیکنان استفاده می کنید؟ می‌توانید با جزئیات توضیح بدهید؟

این تمرینات نتیجه تحقیقات تشخیصی و طولانی‌مدت من بوده است. من شرایط بازیکنان را با پارامترهای فراوانی ازجمله شرایط ماهیچه، استخوان و مواردی از این دست می‌سنجم و در ادامه انعطاف پذیری، قدرت پرس، دوی سرعت، چابکی و چنین مواردی را تجزیه و تحلیل می‌کنیم. من اصول خودم را برای کار با ورزشکاران اغلب در دو رشته تنیس و فوتبال دارم. قهرمان دوومیدانی در کرواسی بودم و سال‌های طولانی روند تمرینات روزانه را تجربه کردم. پس خودم می‌توانم شرایط یک بازیکن را بعد از یک جلسه تمرینی سخت و طاقت‌فرسا درک کنم و بر این اساس به ورزشکاران برنامه می‌دهم.

پس ممکن است کمی در مورد سابقه خودتان در ورزش در گذشته توضیح بدهید؟ نمی‌دانستم خودتان هم ورزشکار حرفه‌ای بودید و تصور کردم فقط یک فرد آکادمیک هستید؟

من در یک خانواده ورزشکار متولد شدم، یکی از خواهرانم شناگر معروف و دیگری پینگ‌پنگ‌باز بود، مادرم نیز شناگر بوده و سال‌ها داوری نیز می‌کرد. خودم نیز علاقه زیادی به دوندگی داشتم و در طی دو دهه کار متوجه شدم که یک مربی بدنساز باید تمرینات خود را درک کرده، در موردش مطالعه کند، خودش آنها را امتحان کرده و واقعا به تمرینات علاقه داشته باشد.

من هر روز با ورزشکاران رشته‌های مختلف که برای انجام تست سنجش آمادگی فیزیکی به مرکز تشخیص مراجعه می‌کنند در ارتباط هستم. این برایم امتیازی بزرگ و البته یک مسئولیت مهم است. ورزشکاران دوست دارند همه‌چیز مربوط به وضعیت سطح آمادگی، سلامت، رژیم غذایی، شدت، حجم تمرین، راه‌های ریکاوری و ... را بدانند و من در این زمینه به آنها مشاوره می‌دهم.

تو در کرواسی و احتمالا فوتبال جهان بیشتر به‌خاطر تاثیرگذاری فراوان روی آمادگی لوکا مودریچ، یکی از ستاره‌هایِ شاید محبوب‌ترین تیم در بین هواداران فوتبال در جهان و البته ایران یعنی رئال مادرید مشهور شده‌اید، ممکن است بگویی رابطه تو و لوکا از چه زمانی شروع شد؟

شش و سال نیم پیش بود که من و لوکا اولین‌بار همدیگر را دیدیم. لوکا چند بار به مرکز حرکت شناسی در زاگرب آمده بود و من اطلاعات فیزیکیِ مودریچ و شرایط فیزیکی او را آنالیز می‌کردم. در ادامه به مودریچ چند تمرین پیشنهاد دادم و او هم قبول کرد.

البته ابتدا لوکا از من نخواست که همکاری دائم داشته باشیم. اما دو سال بعد، او به من چنین پیشنهادی داد و حالا من سال‌هاست به‌صورت شخصی هر روز برای مودریچ تمرینات بدنسازی می‌فرستم و البته خوشحالم همه من را بابت کار کردن با لوکا می‌شناسند. البته من همیشه ناراحتم که چرا در سن 30 سالگی تازه کارم با لوکا شروع شد و اگر این اتفاق زودتر رخ می‌داد او حتی می‌توانست از این هم آماده‌تر باشد.

شاید حتی 10 سال پیش به‌نظر نمی‌رسید لوکا مودریچ اینقدر آماده باشد، دقیقا چه اتفاقاتی در سال‌های اخیر رخ داده که لوکا در سن 37 سالگی اینقدر آماده است؟

اگر بخواهم در مورد توانایی‌های فنی و تکنیکی لوکا صحبت کنم باید بگویم او واقعا یک پدیده باهوش و ورزشکار فوق العاده‌ای است. البته توانایی فنی لوکا در زمین مثل گذشته‌ست و تغییری نکرده، اما او تلاش کرده که از نظر جسمانی خودش را بهتر کند. من هم اینجا مانند تکه‌ای از پازل هستم و موارد زیادی در حفظ آمادگی لوکا تاثیرگذار است. ما سعی می‌کنیم تمریناتی را طراحی کنیم که مودریچ احساس بهتری داشته باشد؛ او در سال‌های اخیر تمرینات من را بعد از تمرین باشگاه انجام می‌دهد.

چند سال قبل لوکا مودریچ فقط گاهی تمرینات من را انجام می‌داد. حالا شرایط بهتری نسبت به گذشته از نظر فیزیکی دارد و نسبت به 10 یا هفت سال گذشته از آمادگی بالاتری برخوردار است، واکنش‌های لوکا سریع‌تر شده و البته نکته مهم اینجاست که مودریچ در 6 سال گذشته هرگز آسیب دیدگیِ شدیدی را تجربه نکرده  است.

دوست دارم در مورد واکنش‌های روزانه مودریچ هنگام ابلاغ تمرینات صحبت کنی. آیا هیچوقت شده که خسته یا عصبانی بشود یا مثلا بگوید دیگر نمی‌خواهم این تمرینات را ادامه بدهم؟

اگه بخواهم در مورد رابطه روزانه خودم با لوکا بگویم، اولین نکته این است که او قبل از رفتن به تمرینات رئال مادرید در کمپ باشگاه، 30 دقیقه یا همین حدود، تمریناتی که من می‌گویم را انجام می‌دهد. می‌توانید در صفحه اینستاگرامم ببینید که اول تمریناتی پنج دقیقه‌ای برای لوکا در نظر گرفتم که ما بهش می‌گوییم "چلنج".

ما کارمون را با یک تمرینات کششی شروع می‌کنیم و لوکا با کِش تمرین می‌کند که این در واقع تمرینهای اختصاصی من و امضای کارم است؛ ورزشکاری که در کرواسی یا کل دنیا با من کار می‌کند، تمریناتش را با این حرکات شروع می کند. در ادامه برای چند دقیقه، چند حرکت هوازی و کششی دیگر هم در برنامه‌اش دارد. بعضی روزها برای مودریچ تمرینات افزایش انرژی در طول بازی در نظر گرفتیم.

اما نکته مهم این است که مودریچ بلافاصله بعد هر بازی یک‌سری تمرینات ریکاوری خاص دارد که خیلی به او کمک می‌کند. شاید بعضی بازیکنهای دیگر بعد از هر مسابقه یک روز تعطیل داشته باشند، اما لوکا حتما بعد از هر بازی باید یک‌سری تمرینات خاص همان روز داشته باشد تا خیلی خوب ریکاوری کند. لوکا هر روز حداقل 30 دقیقه زودتر به باشگاه می‌آید و حتی من در فصل تابستان و در مواقع تعطیلی فوتبال نیز تمرینات تنیس یا شنا برای لوکا می‌فرستم که او این تمرینات را با علاقه فراوان انجام می‌دهد.

همانطور که حتما دیدید، یکی از بهترین لحظات فوتبال مودریچ آن پاس فوق العاده در بازی مقابل چلسی در لیگ قهرمانان بود. دوست دارم بدانم چطور یک بازیکن 37 ساله در آن لحظات دشوار یک بازی می‌تواند چنین تصمیمی مهمی بگیرد، در واقع می‌خواهم به‌جز قدرت فیزیکی، در مورد آمادگی ذهنی هم صحبت کنی؟

من دلایل زیادی را برای این آمادگی ذهنی می‌شمارم و همیشه به آن‌ها اهمیت می‌دهم. اولی برایم سبک زندگی است که از نظر من در آمادگی یک بازیکن خیلی مهم است. دلیل بعدی دانش و فهم ذهنی یک بازیکن و البته قدرت تصمیم گیری است. عامل بعدی حفظ انرژی برای تصمیم درست در آن لحظه دشوار از یک مسابقه‌ست و همچنین توان روانشناختی برای تشخیص بهترین لحظه برای انجام یک تصمیم.

اما اگه بخواهیم به‌طور خاص در مورد لوکا مودریچ صحبت کنیم، او هم از نظر توانایی‌های فنی، هم تصمیم گیری و هم قدرت ذهنی در سطح بالایی قرار دارد. در آن لحظه ارسال پاس مقابل چلسی دو عامل خیلی مهم وجود داشت؛ اول پویایی و آمادگی ذهنی لوکا و البته پاهای آماده و سرحال در آن دقیقه از یک مسابقه. 

دلیل دوم تحرک بالای لوکا در دقایق پایانی، توانایی ارسال پاس‌های فوق‌العاده (ویژگی ذاتی این بازیکن). ارسال چنین پاسی اصلا آسان نیست، اما همین ویژگی‌هاست که مودریچ را تبدیل به یک نابغه کرده است.

چرا می‌گویم نابغه است؟ به‌خاطر اینکه لوکا در زمین سریع‌تر از بقیه بازیکنان فکر می‌کند. او زمین فوتبال را متفاوت‌تر از بقیه و در یک تصویر بزرگ‌تر در ذهن خودش تداعی می‌کند. به‌خاطر این سرعت فکر کردن، انگار لوکا از بقیه بازیکنهای حاضر در زمین چند قدم جلوتر است.

تصور کنید وقتی دارید شطرنج بازی می‌کنید، یکی می‌تواند چند تا حرکت بعدی روی صفحه را به‌درستی پیش بینی کند و به همین دلیل درست تصمیم بگیرد. لوکا می‌تواند تصور کند که قراره بازیکن هم‌تیمی دقیقا به کدام سمت حرکت کند و به همین‌دلیل می‌تواند پاس‌های خودش را به جایی بفرستد که بازیکنها قرار است به سمتش بروند، نه‌ جایی که هستند. باز می‌گویم که به همین دلایل من مودریچ را یک نابغه می‌دانم.

لوکا مودریچ در سال‌های اخیر تقریبا هیچ‌وقت به‌طور جدی و طولانی مصدوم نشده، دلیل این موضوع را در چه می‌دانی؟

مهم‌ترین دلیلش را می‌توانم تمرینات آمادگی لوکا بدانم. او در این رابطه خیلی جدی و مصمم است. او هر روز تمرینات کششی‌ای که برایش در نظر گرفتم؛ انجام می‌دهد و این کار همیشگی و بدون وقفه‌ای برایش است. دلیل دوم این است که او به‌طور کلی بازیکنی توانمند و انرژیک محسوب می‌شود و وقتی انرژی کافی داشته باشی، می‌توانی فوتبال بازی کردن را یک جور تفریح ببینی، از کارت لذت ببری و در زمین راحت باشی.

وقتی از لحاظ انرژی در سطح بالایی باشی، حتی لازم نیست اندازه سایر بازیکنها در زمین در همان مقطع و دقایق خاص زحمت بکشی و تلاش کنی و در این شرایط می‌توانی تمرینات ریکاوری خودت را سریع‌تر انجام بدهی و به اندازه باقی بازیکنها تحت فشار قرار نگیری.

در گذشته در مصاحبه‌هایی که داشتی، همیشه به تمرینات ریکاوری بعد از مسابقه خیلی اهمیت می‌دادی، بازیکنها بعد از پایان بازی دقیقا باید چه کاری انجام بدهند؟

دشوار است اگر بخواهم در چند جمله توضیح بدهم، اما تلاشم را می‌کنم. اولین نکته رژیم غذایی مهم و استفاده از کربوهیدرات‌های مفید بعد از بازی است و البته باید پروتئین هم مصرف کرد تا سوخت و ساز بدن تنظیم بشود که این البته برای هر بازیکنی متفاوت است و بستگی به شرایط بدنی، فیزیکی و آمادگی هر بازیکنی دارد. نکته دوم انجام برخی تمرینات ایروبیک بعد از هر مسابقه محسوب می‌شود که البته به دلایل مختلف و طولانی، بسیاری از بازیکنان علاقه‌ای به انجام این کار بعد از یک مسابقه سنگین ندارند، اما لوکا مودریچ معمولا نهایتا فردای یک بازی این کار را انجام می‌دهد؛ گاهی اوقات صبحِ فردای بازی و معدود مواردی هم عصر بعد از بازی، اما اغلب فردا صبح پس از یک مسابقه.

چند مدل از تمرینات را در صفحه خودم گذاشتم که باعث می‌شود شرایط فیزیکی بازیکنان بعد از مسابقه بهتر شده؛ این تمرینات باید قبل از ریکاوری انجام شود تا بازیکن با شرایط بهتری برای مسابقه بعدی خودش را آماده کند. دوندگی، دوچرخه سواری و تمرینات سبک، در ست‌های پنج، هشت یا 10 دقیقه‌ای. این تمرینات همیشه در برنامه‌های من برای بازیکنها جای دارد و با تغییر در میزان سرعت و تحرک در ست‌های مختلف، تلاش می‌کنم تا جایی که ممکن است کاری کنم؛ تحرک عضلات حفظ بشود.

آیا برانکو را می‌شناسید؟ سرمربی سابق تیم ملی ایران و پرسپولیس؟

بله می‌شناسم. او مرد خوب و مربی بزرگی است و ما با هم دوست هستیم.

برانکو یک مربی بدنساز به نام مارکو دارد که به تمرینات طاقت‌فرسا و دشوار در ایران معروف بوده و برخی اسم مارکو را "قاتل دوست داشتنی" گذاشته بودند. آیا مارکو را می‌شناسی؟

بله، خیلی خوب. من استاد مارکو در دوران تحصیلش برای یادگیری اصول بدنسازی بازیکنان بودم و مارکو برای پنج سال پیش من در مرکز حرکت شناسی زاگرب تحصیل می‌کرد. مارکو یکی از بهترین شاگردهای من بود و ما در مورد آمادگی جسمانی بازیکنان تحقیقات زیادی داشتیم؛ من می‌دانم که حالا او تبدیل به یکی از بهترین مربیان بدنسازی شده و تمرینات خوبی برای بازیکنان در نظر می‌گیرد.

ممنون از وقتی که گذاشتی، به‌عنوان آخرین سوال دوست دارم پیش بینی تو را در مورد آینده لوکا مودریچِ 37 ساله بدانم، به نظرت تا چند سال دیگر می‌تواند این آمادگی را حفظ کند؟

اول از همه به این بستگی دارد که خود لوکا دوست داشته باشد تا چند سال دیگر بازی کند. مودریچ همسر و فرزندان فوق العاده‌ای دارد و این آسان نیست که یک نفر برای سال‌های متوالی فقط تمام تمرکز خودش را روی فوتبال بگذارد، زیرا اینطوری وقت کافی برای خانواده نداری. همچنین یک بازیکن حرفه‌ای تقریبا در تمام طول سال باید زمان خودش را روی انجام تمرینات دشوار بگذارد و فقط روی فوتبال متمرکز باشد، رژیم خاصی داشته باشد و آمادگی فیزیکی‌اش را حفظ کند.

به نظر من مودریچ می‌تواند دو یا سه سال دیگر هم در این سطح بازی کند، اما باید قبول کند که تمریناتش دشوارتر از امروز می‌شود. یک نکته جالب بگویم؛ وقتی سن بازیکن بالا می‌رود، باید بیشتر تمرین کند تا آمادگی خودش را حفظ کند، اما وقتی یک بازیکن جوان هستید اتفاقا خیلی تمرین‌کردن ممکن است تاثیر معکوس داشته و روی آمادگی شما نقش منفی ایفا کند. عضلات بازیکنان در سنِ بالاتر فرسوده می‌شود و برای حفظ آمادگی، نیاز به تمرینات خاص و بیشتری است. من لوکا را می‌شناسم و اطمینان دارم وقتی حس کند دیگر نمی‌تواند اینقدر خوب ظاهر شود، حتما از فوتبال خداحافظی می‌کند زیرا انتظاراتش از خودش خیلی بالاست، اما در حال حاضر به نظر من هنوز دو یا سه سال دیگر فرصت دارد.

مصاحبه از: آریا فاطمی مقدم