جام جهانی دوسال یکبار؛ کابوس در آستانه تعبیر!

به گزارش "ورزش سه"، جانی اینفانتینو میلیاردها دلار سود و سرمایه جذب کرده و حریفان هرکدام عدد مختلفی را در این باره مطرح می‌کنند. ما به مهم‌ترین سوالات درباره تغییرات برنامه‌ریزی شده و جنجالی فیفا پاسخ می‌دهیم.

رییس فیفا روز دوشنبه پس از جلسه دو ساعت و نیمه آنلاین با 211 فدراسیون عضو این سازمان گفت:« همانطور که پیش از این گفته بودیم، این کیک در حال بزرگ‌تر شدن است. در آخر سود این اتفاق برای همه خواهد بود، بزرگ و کوچک، فقیر و غنی.»

 این جلسه درباره طرح جنجالی او برگزار شد: فیفا می‌خواهد برگزاری چهار سال یک بار جام جهانی مردان و زنان را متوقف کند و این رقابت‌ها را هر دو سال یک بار برگزار کند. این پروژه پتانسیل این را دارد که دنیای فوتبال را به دو قسمت تقسیم کند.

چه کسانی حامی پروژه جام جهانی جانی اینفانتینو هستند؟

کنفدراسیون فوتبال آفریقا حمایتش را از انجام این طرح اعلام کرده است. پاتریس موتزپه، رییس این کنفدراسیون، در بازدیدی از غنا در ماه اکتبر گفت:« یکی از بزرگترین مزایای برگزاری دو سال یک بار جام جهانی برای کشورهای در حال رشد است. کار من این است که اطمینان حاصل کنم که فوتبال آفریقا رشد می‌کند و موفق است. فوتبال آفریقا باید بتواند از نظر مالی نیز سود کند.»

اجلاس عمومی کنفدراسیون فوتبال آفریقا در پایان ماه نوامبر در قاهره برگزار شده و حمایتش از این طرح فیفا را اعلام کرد.

کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه هم از این ایده استقبال کرده است. آنها رویای فرستادن دو تیم به این مسابقات و کم کردن فاصله در فوتبال رقابتی بین اقیانوسیه و دیگر کنفدراسیون‌ها را دارند. اقیانوسیه این موضوع را اواسط سپتامبر اعلام کرد. اقیانوسیه تا به حال نهایتا یک تیم در جام جهانی داشته است.

حتی بسیاری از اعضای کنفدراسیون فوتبال آسیا هم احساس می‌کنند که از سیستم فعلی به اندازه کافی سود نبرده‌اند. برای مثال، فدراسیون‌های فوتبال نپال، بنگلادش سریلانکا و مالدیو در ماه سپتامبر که تا به حال هرگز موفق به صعود به جام جهانی نشده‌اند بسیار از طرح اینفانتینو استقبال و حمایت کرده‌اند.

آنها با انتشار بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که در حالی که نزدیک به یک قرن از برگزاری جام جهانی می‌گذرد، کمتر از یک چهارم اعضای کنفدراسیون فوتبال آسیا موفق شده‌اند به این رقابت‌ها راه پیدا کنند.

کونکاکاف، کنفدراسیون آمریکای شمالی، مرکزی و حوزه دریای کاراییب، هنوز به درستی موضعش را مشخص نکرده است. ویکتور موتاگلیانی، رییس کانادایی این کنفدراسیون، طرح مصالحه‌ای را در آغاز ماه دسامبر مطرح کرد: به جای دوبرابر کردن تعداد برگزاری جام‌های جهانی می‌توان جام کنفدراسیون‌ها را احیا کرد یا لیگ ملت‌های جهانی را به راه انداخت.

چه کسانی با این طرح مخالف هستند؟

دو کنفدراسیون فوتبال جهان که تا به حال تمامی 21 قهرمان جام جهانی از این دو قاره بوده‌اند به شکل عجیبی با کوتاه کردن فاصله زمانی بین جام‌های جهانی مخالف هستند: کنفدراسیون فوتبال اروپا ملقب به یوفا و کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی.

کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی در اواخر ماه اکتبر اظهار داشت:« هیچ دلیل، مزیت یا توجیهی برای تغییر مطرح شده از سوی فیفا وجود ندارد. بنابراین 10 کشور عضو این کنفدراسیون تصمیم گرفتند که در جام جهانی هر دو سال یک بار شرکت نکنند. این پروژه در مسیری متفاوت از سنت تقریبا 100 ساله جام جهانی است و تاریخ و سابقه یکی از مهم‌ترین رویدادهای ورزشی در دنیا را نادیده می‌گیرد.»

یوفا هم با برگزاری دو سال یک بار جام جهانی که از سوی فیفا برنامه‌ریزی شده مخالف است. این کنفدراسیون در اواسط ماه دسامبر اظهار داشت:« در کنار اعتراضات مشخصی که از سوی کشورهای بزرگ اروپایی و مخالفت‌های قطعی از سوی سازمان‌های هواداری صورت گرفته، یوفا باور دارد که تغییرات شدید تنها در صورتی قابل قبول است که کاملا واضح مطرح شده و مزایای غیرقابل انکاری برای فوتبال و بازیکنانش داشته باشد.»

مخالفت با فیفا باعث شده که یوفا و کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی به هم نزدیک‌تر شوند. این دو کنفدراسیون در حال کار روی پروژه مشترکی هستند: برزیل، آرژانتین و سایر تیم‌ها قصد دارند از سال 2024 در رقابت‌های لیگ ملت‌های اروپا حضور پیدا کنند.

این تغییر چه پیامدهای مالی‌ای دارد؟

نظرات در این باره متفاوت است. یوفا به نظری کارشناسی بر اساس مشورت با اولیور و اولباوم، مرکز مشاوره مدیریتی بریتانیایی، تکیه دارد. با برگزاری دو سال یک بار جام جهانی در فاصله زمانی 2026 تا 2030، ضررهای فدراسیون‌های ملی اروپا بین 2.5 تا سه میلیارد یورو پیش بینی شده است.

دلیل اصلی این اتفاق این است که انتظار می‌رود علاقه حامیان مالی به سرمایه‌گذاری کاهش پیدا کند و این اتفاقی است که برای رسانه‌ها و حق پخش تلویزیونی هم رخ می‌دهد چون تعداد رویدادهای مهم و بزرگ زیاد می‌شود.

مشاوران مدیریتی همچنین پیش‌بینی کرده‌اند که ضررهای قابل توجه درآمدی در جام ملت‌های زنان تا 57 درصد خواهد بود، اگر قرار باشد که این رقابت‌ها هربار همزمان با مسابقات مردان برگزار شود.

فیفا از دو تحقیق توسط نیلسن و اوپن اکونومیک، شرکت‌های تحقیقاتی بازاریابی، علیه این ادعاها استفاده کرده است. بر اساس گفته این سازمان، درآمد اضافه شده حدود 4.4 میلیارد دلار (3.9 میلیارد یورو) برای چهار سال اول خواهد بود.

این پول قرار است بین 211 عضو فیفا تقسیم شود: به جای پاداش شش میلیون یورویی که تا پیش از آن پرداخت می‌شد، هرکدام قرار است مبلغی در حدود 16 میلیون دلار (14.1 میلیون یورو) از بودجه فیفا دریافت کنند.

پول باقی مانده نیز در اختیار برنامه توسعه و پیشرفت فیفا قرار می‌گیرد که از سال 2016 تا به حال به کارش ادامه می‌دهد. این یعنی پاداش دریافتی از سوی اعضای حدود 50 درصد افزایش خواهد داشت.

بحث‌های دیگر مطرح شده از سوی مخالفان در چه زمینه‌ای است؟

یوفا و کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی از کاهش ارزش ورزشی جام جهانی به دلیل برگزاری این مسابقات در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر صحبت می‌کنند. علاوه بر این، رقابت‌های قاره‌ای هم به خطر می‌افتند. بازیکنان – همانطور که یوفا اشاره کرده – با تهدید افزایش فشار و خستگی روانی و فیزیکی روبرو هستند.

مسابقات انتخابی جام جهانی  - به گفته فیفا، این مسابقات به مدت یک ماه به صورت متوالی برگزار می‌شود – نیز باعث می‌شود که برگزاری رقابت‌های لیگ ملت‌ها به مشکل بخورد. یوفا در این باره می‌گوید:« بازه زمانی یک ماهه برای برگزاری دیدارهای ملی به این معناست که بازیکنانی که به اردوهای ملی دعوت نشده‌اند در هیچ دیداری به میدان نمی‌روند، در حالی که بازیکنان ملی باید با فشار زیادی به خاطر برگزاری بازی‌های ملی روبرو شوند.»

یوفا همچنین به عواقب منفی این اتفاق روی فوتبال زنان اشاره کرده است: از آنجا که جام جهانی زنان هم باید هر دو سال یک بار برگزار شود، تورنمنت‌های مهم دیگر بازه زمانی خاص خودش را در تقویم بازی‌ها ندارد و همین باعث می‌شود که از مرکز توجه خارج شود که مشخصا تاثیر منفی روی دیده شدن آنها از سوی تماشاگران و رسانه‌ها خواهد داشت.»

شرایط در حال حاضر به چه صورت است؟

مذاکرات بیشتری قرار است در ماه ژانویه درباره روند برگزاری جدید جام جهانی صورت بگیرد. هدف فیفا این است که طرحی را برای ارائه در کنگره بعدی این سازمان ارائه کند که در تاریخ 31 مارس در دوحه در قطر، کشور میزبان جام جهانی، برگزار خواهد شد.

اینفانتینو این دوشنبه گفت:« اگر همین فردا رای‌گیری کنیم، اکثریت اعضا احتمالا به برگزاری دو سال یک بار جام جهانی رای خواهند داد.»

یوفا و کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی در هر دو کنگره فیفا تعداد رای کمتری داشتند (65 رای از 211 رای) و اجلاس فیفا (14 رای از 37 رای). تقویم جهانی فعلی فوتبال تا پایان سال 2024 به همین شکل ادامه خواهد داشت. اگر اکثریت به برگزاری دو سال یک بار جام جهانی رای دهند، این روند از سال 2025 ضمانت اجرایی خواهد داشت.

منبع: دویچه‌وله
نویسنده: استفان نستلر

ترجمه: مژده لاریجانی