بیایید پیشداوری کنیم
لذت شنیدن توصیههای فنی مهدوی کیا
انتشار فیلم صحبتهای مهدی مهدویکیا در بین دو نیمه بازی امیدهای ایران و لبنان، ما را به شکستن طلسم المپیک برای فوتبال ایران امیدوار میکند.
به گزارش ورزش سه همراه با پیشرفت تکنولوژی ارتباطات، دیگر رختکنها آن فضای دور از دسترس و دید هوادار نیست. آن جعبه سیاهی که هر کسی را به داخل آن راهی نبود و انگار همه چیز آن مرموز و سری بود. حالا دوربینها به تعداد زیاد در هر رختکنی در حال ثبت آن چیزی است که زمانی همچون یک راز مگو و یک شگرد غیرقابل افشای هر تیم و مربی، باید نامکشوف میماند. همچون فرمول تولید یک ماده و کالای خاص که رقیب نباید تا ابدالدهر از آن سر درآورد.
زمانی در فوتبال ایران وقتی برنامه نود اجازه پیدا کرد تا برای لحظاتی دوربینش را به رختکن برخی تیمها ببرد، فوتبالدوست ایرانی با دریچهای تازه از نمایشی که تا قبل از آن راهی برای دیدن آن نداشت مواجه شد. هر چند معذوریت بازیکنان و مربیان در مقابل دوربینی که آمده بود تا خصوصیترین فضای فوتبالی یک تیم و مربیاش را به نمایش بگذارد اجازه دیدن واقعیت آن را نمیداد و برخی مربیانی که به مربی داخل رختکن معروف بودند زیر بار این نمایشژ نمیرفتند اما تازه داشت مشخص میشد که در بین دو نیمه یک مسابقه فوتبالی قراز نیست اتفاق عجیب و غریبی رخ دهد و خبری از تاکتیکهای پیچیده هم نیست. بیننده ایرانی فقط غر زدن مربی بر سر شاگردش به خاطر چند اشتباه را میدید و تاکیدش بر اینکه بهتر بازی کنند.
حالا هم حتی در سطح جهانی گهگاهی که وقایع ثبت شده در رختکن به یمن گوشیهای همراه به نمایش در میآید مشخص میشود که آنجا هم خبری از نقشههای عجیب و غریب فوتبالی نیست و بیشتر همه چیز حول تهییج بازیکنان میچرخد. یک فضای خاص برای شارژ روحی، برای تحریک و به دام انداختن انگیزه و تعصب بازیکن تا بیشتر بدود، بیشتر تکل بزند و بیشتر برای بردن تلاش کند.
اما انتشار فیلم صحبتهای مهدیژ مهدویکیا در بین دو نیمه امیدهای ایران و لبنان نشان داد که چرا باید به مربیان جوان و معتبری همچون او اعتماد کرد و بیشتر از قبل به چرخه مربیان همیشگی روی نیمکتهای باشگاهها پایان داد. در این فیلم مهدویکیا که با جسارت زیاد هدایت تیمی را در دست گرفته که قتلگاه مربیان بسیاری بوده و برخی از آنها را تا حذف از چرخه مربیگری فوتبال ایران پیش برده، به خوبی آنالیزی از جریان بازی و قدرت حریف در نیمه اول به دست آورده و از آن مهمتر به خوبی با توصیههایی ساده استراتژی باژی تیمش را برای نیمه دوم تعیین میکند. آن هم توصیههایی همراه با انعطافپذیری و دادن اختیار انتخاب به بازیکنان داخل زمین. اینکه خودشان برای جلو رفتن، پرس کردن یا نکردن تصمیم بگیرند و این چه بسا مهمترین شاخصهی مربیگری مهدویکیا را به نمایش میگذارد. اینکه او برای چند بازیکن جوان یک پازل تاکتیکی عجیب و غریب پای تابلو رسم نمیکند و بدتر آنها را گیج نمیکند. یک تصویر کلی از تاکتیک حریف را به سادهترین شکل ارائه میدهد و دو انتخاب را پیش پای بازیکنان میگذارد که با نگاه به وضعیت بدنی خود در طول ۴۵ دقیقه دوم آن را در پیش بگیرد. یک تحلیل جامع از جریان بازی و یک راه حل ساده برای نیمه دوم.
رختکنها و فضای داخل آن که زمانی جعبه سیاه چگونگی تاثیر یک مربی در نیمه مربیان بود حالا در دسترس است. در حالی که در بسیاری از موارد میتوان به خوبی دید که شمار مربیانی که بتوانند در یکی دو دقیقه ای که بین دو نیمه فرصت حرف زدن دارند، یک تاکتیک عجیب و غریب به شاگردان خود القا کنند چقدر کم است و بیشتر صحبتها برای تغییر در یکی دو جمله فنی خلاصه میشود و بقیه فقط یا شماتت است یا انگیزه دادن. اما آنچه ما را به تیم امید با مهدویکیا امیدوار میکند حضور ذهن او برای تصمیمگیری در مورد نوع بازی در نیمه دوم و ساده کردن توصیههای فنی به گونهای که برای عامیترین هوادار فوتبال هم قابل فهم است چه برسد به بازیکنی که در متن بازی است.
در حالی که استفاده از علم و آمار، باعث شده تا فوتبال و مربیگری آن پیچیده و عجیب جلوه داده شود، اما آنچه فیلمهای نمایش داده شده از رختکن تیمهای حتی بزرگ در سطح جهانی نشان میدهد، این است که بزرگترین مربیان فوتبال دنیا نیز بسیاری از مواقع آن چیزی را در بین دو نیمه به بازیکنان خود میگویند که یک مربی فوتبال آماتور در زمین خاکی و فوتبال محلات. با این حال آنچه مهدویکیا نشان داد امیدواری به او به عنوان مردی که قرار نیست نان نامش را بخورد و آمده تا علاوه بر کاریزمایش برای شاگردان جوانش از دانش و تحلیل فنی مناسبش نیز برای موفقیت تیم امید ایران استفاده کند را افزایش میدهد. یک مربی که پیچیدگی فوتبال امروز را با درک بالا ساده میکند. و این یعنی به تیم امید باید به شدت امیدوار بود.
حجت شفیعی