ایران و احتمال خداحافظی با رویای قهرمانی آسیا

به گزارش "ورزش سه"، در روزهایی که فوتبال ایران درگیر بند و تبصره‌های قانون جدید فدراسیون فوتبال برای خرید بازیکن خارجی است، الهلال و النصر با تکیه بر ستاره‌های بین المللی خود توانستند به مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا صعود کنند. جلال‌الدین ماشاریپوف و عبدالرزاق حمدالله برای النصر و بافتیمبی گومیس برای الهلال گلزنی کردند تا اکثریت گل‌های نیمه نهایی با ضربه بازیکنان خارجی ثبت شود.

النصر و الهلال در مرحله قبلی نیز با اتکا بر همین ستاره‌ها توانستند دو نماینده دیگر ایران، استقلال و تراکتور را هم کنار بزنند و حالا نیمه نهایی تمام سعودی را برگزار خواهند کرد.

دربی ریاض در حالی برگزار می‌شود که فوتبال ایران امیدوار بود پرسپولیس در بهترین دوره فنی اش بتواند طلسم قهرمانی آسیا را بشکند اما از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، قرمزها به هر دلیلی ناکام ماندند و حالا تصویب یک قانون در کنفدراسیون فوتبال آسیا می‌تواند دوری ایران از جام آسیایی را بیشتر و موفقیت نمایندگان ایران را دشوارتر کند.

در حال حاضر تیمهای آسیایی در ACL می‌توانند از ۳ بازیکن خارجی غیراسیایی و یک بازیکن آسیایی استفاده کنند. کنفدراسیون فوتبال آسیا در نظر دارد تا این قانون را به سود تیم‌های متمول قاره -که شاید در اکثریت هم باشند- تغییر بدهد.

ای اف سی سه سناریوی متفاوت را برای تغییر قانون پیش روی خود قرار داده است: ۱. قراردادن تمام بازیکنان خارجی در لیست آسیایی و معرفی ۳+۱ بازیکن برای هر بازی، ۲. قراردادن پنج خارجی در لیست آسیایی و معرفی ۳+۱ بازیکن در هر بازی و ۳. استفاده بدون محدودیت از بازیکنان خارجی. حتی برخی این سناریو را هم مطرح کرده‌اند که مجوز حضور ۷ بازیکن خارجی در لیگ قهرمانان آسیا صادر شود.

تصویب هر کدام از این گزینه‌ها، امکان پیروزی تیم‌های ایرانی را سخت‌تر از گذشته و احتمال قهرمانی نمایندگان ایران را کمتر از قبل می‌کند؛ چرا؟

* موفق‌ترین نماینده ایران در لیگ قهرمانان، پرسپولیس، هرگز از چهار سهمیه خارجی خود استفاده نکرده است. آنها امسال فقط بوژیدار رادوشویچ را داشتند و فصل گذشته هم بشار رسن در ترکیب این تیم بازی می‌کرد. سایر نمایندگان ایران هم وضعیت مشابهی دارند و با حضور بازیکنان داخلی به استقبال حریفان قدرتمند می‌روند. این در حالی است که به وضوح حضور بازیکنان خارجی سطح کیفی تیمها را بالا می‌برد.

* حتی اگر تیمهای ایرانی موفق شوند از سهمیه کنونی برای استفاده از بازیکن بین المللی استفاده کنند، کیفیت مهره‌های حاضر در تیمهای ایرانی قابل قیاس با تیم‌های چینی، ژاپنی، قطری، عربستانی، اماراتی و... نیست. به طور مثال بافتیمبی گومیس در ۳۶ سالگی برچسب یک و نیم میلیون یورویی را روی خود دارد یا آندرسون تالیشکا با ارزش ۱۰ میلیون یورویی راهی النصر شده است.

* افزایش سهمیه خارجی حتی اگر تعداد بازیکن مورد استفاده روی ۳+۱ باقی بماند، کار را برای آنالیزورها و مربیان تیم‌های ایرانی سخت‌تر می‌کند. چرا که به طور مثال پرسپولیس حالا می‌دانست کاریو و ویه‌تو مورد استفاده قرار نخواهند گرفت و تمام تمرکزش را روی گومیس، پریرا و مارگا گذاشته بود. اما اگر همه خارجی‌ها در لیست قرار بگیرند، این تمرکز وجود نخواهد داشت و سرمربیان حریف باتوجه به آمادگی بازیکنانشان و نوع بازی آنها مهره چینی خواهند کرد.

* فوتبال ایران در سالهای اخیر با استفاده از ارتقای نیروی انسانی داخلی توانسته بود شرایط بهتری را رقم بزند. یعنی استفاده از مربیان باکیفیتی نظیر کی‌روش و برانکو و پرورش یک تیم ارزان قیمت داخلی زیر نظر آنها که معادله را در برابر حریفان گران‌قیمت عوض می‌کردند؛ اما آیا با حضور تعداد خارجی بیشتر، این تغییر معادله عملی خواهد بود؟ یعنی اگر السد در کنار ژاوی و گابی یک هافبک طراز اول دیگر داشته باشد و در خط حمله یک بونجاح دیگر و در خط دروازه کاری مطمئن، آیا دوباره پرسپولیسی آماده و سرحال می‌تواند این تیم را مغلوب کند؟

* نکته مهم این است که تیم‌های قطری و عربستانی در لیگ داخلی خود می‌توانند از تعداد خارجی بیشتری استفاده کنند اما در لیگ قهرمانان مجبورند چند بازیکن خود را کنار بگذارند. همین موضوع سبب ایجاد نوعی ناهماهنگی در ترکیب این تیمها می‌شود که به سود نمایندگان ایران است. اما حالا با این تغییر قانون چنین مشکلی هم وجود نخواهد داشت.

در نهایت باید گفت فوتبال آسیا هرچه بیشتر به اقتصاد مرتبط می‌شود؛ اینکه یک کشور بتواند قرارداد مطلوب حق پخش تلویزیونی را تامین کند و اسپانسر بهتری را جلب کند و بازیکنان باکیفیت‌تری را بخرد و با استادیوم‌های بهتر (و البته خیلی موارد مهمتر) میزبانی را تصاحب کند، طبیعتاً شانس بیشتری برای موفقیت خواهد داشت.

شاید سوال پیش بیاید که گرفتن حق پخش تلویزیونی و اسپانسر چگونه بر موفقیت اثر می‌گذارد. بدیهی است کشوری که تی وی رایت را در اختیار داشته باشد، شانس بیشتری هم برای میزبانی دارد؛ مشابه اتفاقی که برای عربستان رخ داد و باتوجه به کنترل کرونا و ورود آزاد تماشاگران، آنها توانستند دو برد مهم کسب کنند. حالا با افزایش سهمیه خارجی، این شانس بیشتر هم می‌‌شود.

همچنین ورود اسپانسرها به منزله پایان بخش بزرگی از مشکلات مالی خواهد بود. به عبارتی اگر فوتبال ایران نتواند پول بیشتری (بسیار بیشتر) را به خصوص از خارج کشور وارد چرخه اش کند، آینده اش تاریکتر از وضعیت موجود خواهد بود - این ساده‌ترین پیش بینی از وضعیت فوتبال در آسیاست.