راز پروازهای سه امتیازی سوپرمن پرسپولیس

به گزارش ورزش سه ، سه گل با ضربه‌ی سر و کسب ۶ امتیاز مستقیم برای پرسپولیس. این آمار استثنایی سید جلال حسینی در ۳۹ سالگی است؛ آن هم در فصلی که بعد از جدایی شجاع خلیل‌زاده، نگرانی‌های پرشماری پیرامون زوج کاپیتان جلال و محمد حسین کنعانی وجود داشت، اما جلال نه تنها توانست با همراهی زوج دفاعی‌اش و حامد لک، پرسپولیس را تا این ‌جا به بهترین خط دفاعی لیگ تبدیل کند، بلکه همانند خلیل‌زاده توانسته در این فصل گل‌های بسیار حساسی را برای تیم یحیی به‌ ثمر برساند تا منتقدانش را به سکوت محض وادار کند.

چه رازی پشت پرواز‌های سید جلال نهفته است؟ ارسال‌های خوب کاشته‌زن‌های پرسپولیس؟ زمان‌بندی و جای‌گیری‌های حسینی؟ یا ضعف تیم‌های لیگ برتری در دفاع از ضربات شروع مجدد؟

قبل از هر مسئله‌ای، باید بدانید که به ۳ شیوه‌ی متفاوت می‌توان از یک ضربه‌ی شروع مجدد دفاع کرد:

۱- Man-Marking ( یارگیری نفر به نفر)
۲- Zonal-marking( یارگیری منطقه‌ای)
۳- Zonal man -marking( ترکیبی از دو حالت بالا)

تکلیف یارگیری نفر به نفر که از اسم آن هم مشخص است؛ هر بازیکن تیم‌ شما با یک بازیکن تیم حریف یارگیری می‌کند.( تصویر ۱)

تصویر ۱: یارگیری نفر به نفر تیم مدافع( مشکی رنگ)

این روش ریسک بسیار بالایی دارد، زیرا اگر یکی از مدافعان شما در یارگیری دچار اشتباه شود، دروازه‌ی شما با تهدید جدی مواجه خواهد شد. هم‌چنین می‌توان با استفاده از روش Blocking یا Screening ( متأثر از حرکت Pick &roll یا Screen در بسکتبال)، کاری کنید تا یک بازیکن مدافع، یار مستقیم خود را از دست بدهد و اصطلاحاً Missmatch شود.

در نتیجه، یکی از بازیکنان تیم مهاجم که از قبل به عنوان هدف ارسال انتخاب شده است، می‌تواند بدون هیچ مزاحمتی کار را تمام کند.( تصویر ۲ و ۳)

تصویر ۲: کورت زوما( شماره ۱۵) دو مدافع لیدز را بلاک می‌کند تا فرصت سرزنی برای ژیرو فراهم‌ شود.

تصویر ۳: چیلول در تیر اول، یک مدافع را بلاک می‌کند، آبراهام در تیر دوم، دو مدافع را بلاک می‌کند، زوما هم روی نقطه‌ی پنالتی دو مدافع را بلاک کرده است، در نتیجه تیاگو سیلوا( فلش زرد) به راحتی جدا می‌شود و دروازه را باز می‌کند.

در روش Zonal marking، تیم مدافع به جای یارگیری با نفر مشخص، سعی در پوشش مناطق حساس دارد. استفاده از این روش نسبت به روش اول نیاز به هماهنگی و تمرینات بیشتری روی ضربات ایستگاهی دارد و حتی در معتبرترین لیگ‌‌های اروپایی هم تنها چند سال است که از این روش استفاده می‌شود.( تصویر ۴)

تصویر ۴: دفاع منطقه‌ای تیم مدافع( فاینورد)

اما در روش سوم که ترکیبی از یارگیری منطقه‌ای و نفر به نفر است، تیم مدافع دو لاین دفاعی را جلوی دروازه‌ی خودی تشکیل می‌دهد. لاین اول که به دروازه نزدیک‌تر است، وظیفه‌ی دفاع از مناطق حساس مثل تیر اول، تیر دوم و منطقه‌ی ۶ قدم را دارد. اما لاین دوم که در جلوی لاین اول مستقر می‌شود، از بازیکنانی تشکیل شده که با بازیکنان مهاجم man-to-man می‌شوند.( تصویر ۵)

تصویر ۵: شیوه‌ی دفاع Zonal man marking. در ناحیه‌ی ۱، دفاع به صورت منطقه‌ای است و در ناحیه‌ی ۲، به‌صورت نفر به نفر.

اصطلاحاً به مدافعان لاین دوم در چنین حالتی Stopper می‌گویند، زیرا باید مانع از حرکت بازیکنان مهاجم به سمت لاین اول شوند.

با این مقدمه نسبتاً طولانی، برمی‌گردیم به بحث خودمان؛ ۳ گل سید جلال حسینی برای تیم پرسپولیس با ضربه‌ی سر. ابتدا از گل سوم و دوم او آغاز می‌کنیم که به ترتیب مقابل مس رفسنجان و تراکتور آذربایجان، یکی روی ارسال کرنر توسط امید عالیشاه از جناح راست و دیگری روی ارسال ضربه‌ی آزاد از جناح راست توسط احمد‌ نوراللهی به ثمر رسیدند. اگر به تصویر ۶ و ۷ دقت کنید، اولین چیزی که توجهتان را جلب می‌کند، نحوه‌ی آرایش مدافعان دو تیم مس و تراکتور است. هر دو تیم از روش سوم، Zonal man marking، برای دفاع مقابل ضربات شروع مجدد استفاده می‌کنند.

تصویر ۶: ناحیه‌ی ۱، جایی است که تیم مس به صورت منطقه‌‌ای در آن دفاع می‌کند و تنها ۱ بازیکن پرسپولیس در آن جا حاضر است، ناحیه‌ی ۲ منطقه‌ای است که مسی‌ها به‌صورت نفر به نفر دفاع می‌کنند و سید جلال( فلش زرد) هم در همان فضا در حال حرکت است

تصویر ۷: در ناحیه‌ی ۱ تیم تراکتور به‌صورت منطقه‌ای دفاع می‌کند و هیچ بازیکن پرسپولیس در آن فضا نیست، اما ۳ بازیکن پرسپولیس خارج از این فضا مشغول هجوم به سمت دروازه هستند؛ یکی از آن‌ها، سید جلال( فلش زرد) از یار مستقیم خود، ایمانی، جدا شده و دروازه را باز می‌کند.

در بازی با تراکتور، ۴ مدافع و در بازی با مس هم ۴ مدافع در لاین اول دفاع قرار گرفته‌اند و به صورت Zonal یا منطقه‌ای دفاع می‌کنند. نکته‌ی مهم این جا است که در بازی با تراکتور هیچ یک از بازیکنان و در بازی با مس تنها یک بازیکن پرسپولیس در ناحیه‌ی استقرار لاین اول دفاع حریف حضور دارند. این یعنی یحیی گل‌محمدی به درستی به شاگردانش دستور داده تا در نواحی که تیم حریف به‌صورت Zonal دفاع می‌کند، حضور پررنگی نداشته باشند. متعاقب همین دستور، ارسال‌های تیم پرسپولیس هم قرار نیست به چنین مناطقی بیاید.

به‌جایش، توپ به ناحیه‌ای ارسال می‌شود که لاین دوم دفاع حریف استقرار یافته است؛ یعنی جایی که مدافعان به صورت man marking یا نفر به نفر از مهاجمان دفاع می‌کنند. هر دو گل سید جلال مقابل مس و تراکتور از همین فضا به ثمر رسیده است. اما هنوز یک پرسش بی‌پاسخ مانده است؛ چرا کسی جلودار سید‌جلال نیست؟

واقعیت آن است که جلال هم‌واره مدافع بسیار توانمندی از حیث موفقیت در نبرد‌های هوایی بوده و این صرفاً به اکشن‌های دفاعی مربوط نمی‌شود. گل‌های بسیار حساس حسینی به ازبکستان در سال ۲۰۰۷ یا گل او به الدحیل در بازی برگشت ۱/۴ لیگ قهرمانان آسیا را که از خاطر نبرده‌اید؟

جلال هم هوش جای‌گیری بسیار بالایی دارد که باعث می‌شود نقاط کور ساختار دفاعی حریف را به خوبی تشخیص دهد، هم بعد از ارسال توپ به یک‌باره با شتاب بسیار بالا به ناحیه‌ی ارسالی هجوم می‌برد و فرصت تصمیم‌گیری را از مدافع مستقیمش می‌گیرد. ویژگی که احتمالاً به سرعت تصمیم‌گیری بسیار بالای خود او برمی‌گردد.

شاید‌ ویژگی‌های ذکر شده را در گل حسینی به شهرخودرو بهتر بتوان درک کرد؛ شهرخودرو از جمله معدود تیم‌های لیگ برتر است که در ضربات ایستگاهی کاملاً به شکل Zonal یا منطقه‌ای دفاع می‌کند. حال به صحنه‌ی گل ( تصویر ۸ و ۹) دقت کنید؛ ۶ بازیکن شهرخودرو تقریباً روی یک خط قرار گرفته‌اند، در لحظه‌ی ارسال توپ، ۴ بازیکن پرسپولیس به درستی به سمت دروازه هجوم می‌برند و به این طریق ۴ بازیکن شهرخودرو را به خود مشغول می‌کنند.

تصویر ۸: دو بازیکن پرسپولیس در ناحیه‌ی ریباند هستند تا از توپ دوم احتمالی استفاده کنند، ۶ بازیکن شهرخودرو به صورت منطقه‌ای دفاع می‌کنند و روی یک خط هستند.

تصویر ۹: توپ به سمت محوطه ارسال می‌شود، ۴ بازیکن پرسپولیس به درون ۶ قدم هجوم می‌برند، اما توپ به تیر دوم و برای جلال ارسال می‌شود. در حالی که حتی برتری عددی ۲ به ۱ هم در آن فضا برای شهرخودرو است، حسینی به زیبایی دروازه را باز می‌کند.

اما سعید آقایی توپ را به تیر مخالف ارسال ‌می‌کند، جایی که سید جلال و ۲ مدافع شهرخودرو حضور دارند. در حالی که در نگاه اول به‌نظر می‌رسد ۲ بازیکن شهرخودرو به‌راحتی خواهند‌ توانست توپ را دفع کنند، حسینی اما به یک‌باره از نقطه‌ی کور مدافع شهرخودرو به سمت دروازه هجوم می‌برد و کار را تمام می‌کند.

سید جلال حسینی حالا با ۳ گل زده روی ضربه‌ی سر، بیشترین گل را از این طریق بعد از حامد پاکدل تا این جای فصل به ثمر رسانده است؛ اتفاقی‌ که اعتبار آن را می‌توان هم به خود کاپیتان و سرعت تصمیم‌گیری بالا و هوش جای‌گیری‌اش بخشید، هم به یحیی گل‌محمدی که با تشخیص این موارد، بهترین نواحی را به عنوان مقصد ارسال‌های ضربات شروع مجدد سرخ‌ها انتخاب می‌کند.

علی کمانگری