از آقا کریم تا نکونام، از عقیلی تا فرهاد مجیدی
پنج ستاره بزرگی که توپ طلای آسیا را نبردند
هر چند تاکنون 4 بازیکن ایرانی توانستند روی قله بهترین های آسیا برسند اما 10 ستاره ایرانی نیز از رسیدن به عنوان بهترین بازیکن قاره دست پیدا کنند.
به گزارش "ورزش سه"، در این مطلب قصد داریم تا به بازیکنان ناکام ایرانی در راه رسیدن به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا بپردازیم. بازیکنانی که در نهایت موفق به رساندن خود به جمع بازیکنان نهایی شدند اما موفق شدند کاپ اصلی بهترین بازیکن قاره را بالای سر نبردند.
در میان بازیکنان ایرانی که در لیست نهایی کسب عنوان بهترین بازیکن سال آسیا حضور یافتند 10 نفر از آنها نتوانستند در نهایت به این مهم دست پیدا کنند. علی دایی، خداداد عزیزی، کریم باقری، هادی عقیلی(2 بار)، فرهاد مجیدی، فرشید طالبی، علی کریمی، جواد نکونام و علیرضا بیرانوند بازیکنان ایرانی حاضر در لیست نهایی بودند که در نهایت موفق به دریافت این عنوان نشدند.
خداداد عزیزی، علی دایی، مهدی مهدوی کیا و علی کریمی نیز چهار بازیکنی هستند که توانستد به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا دست پیدا کنند.
• توضیح ضروری:
درباره موضوع انتخاب بهترین بازیکن سال آسیا باید به نکته ای مهم اشاره کرد. قوانینی که برای انتخاب بهترین بازیکن وضع می کنند.
تا سال 1994 انتخاب بهترین بازیکن سال آسیا به صورت غیر رسمی صورت می گرفت و در میان بازیکنان ایرانی که توانستند در همان سال ها خود را به عنوان بهترین های آسیا معرفی کنند باید به فرشاد پیوس، صمد مرفاوی و مهدی فنونی زاده اشاره کرد که هر چند نتوانستند به عنوان بهترین برسند اما پس از امتیازگیری توانستند در جمع سه نفره راه پیدا کنند.
تا سال 2011 نیز با قانونی عجیب بازیکنانی که می توانستند خود را به شب پایانی برسانند احتمال کسب عنوان بهترین داشتند و به همین دلیل تعداد زیادی از بازیکنان مهم قاره آسیا که در تیم های مختلف دنیا می درخشیدند در صورتی که نمی توانستند خود را به مراسم برسانند باید دور بهترین بازیکن آسیا شدن را هم خط می کشیدند تا اینکه از سال 2012 قرار شد تا در قسمت بهترین بازیکنان سال آسیا دو انتخاب انجام می شد. یکی بازیکنان آسیایی حاضر در تیم های مختلف دنیا و البته بازیکنان آسیایی که در همین قاره بازی می کنند و در شب پایانی نیز در سالن حضور پیدا می کنند و طبیعتا عنوانی که آنها می گرفتند بسیار مهم تر از بازیکنان تیم های خارج از قاره بود.
• سال 1996 – خداداد عزیزی (ایران)، علی دایی (ایران)، کو جئونگ وون (کره جنوبی)
در این دوره برای اولین بار بازیکنان ایرانی در جمع نفرات نهایی حضور یافتند. بازیکنانی که با درخشش در جام ملت های آسیا توانستند خود را به عنوان بهترین های آسیا بشناسانند. در این مطلب البته به بازیکنانی که نتوانستند به موفقیت برسند می پردازیم و به این ترتیب فعلا کاری به خداداد عزیزی نداریم و به علی دایی می پردازیم.
مهاجم تیم ملی ایران که پس از درخشش در تیم های ملی زیر نظر پروین و استانکو، حالا با تیم محمد مایلی کهن و پس از درخشش در بازی های مقدماتی جام ملت ها، در بازی بازی های نهایی هم توانست خود را به عنوان یکی از بهترین بازیکنان تیم ملی ایران و آقای گل رقابت ها معرفی کند و به نوعی قدم در راه رسیدن به عنوان رکورددار گلزنی بگذارد.
دایی البته سه سال بعد و زمانی که با پیراهن تیم هرتا برلین می درخشید موفق شد به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا انتخاب شود.
• سال 1997 – هیده توشی ناکاتا(ژاپن)، خداداد عزیزی (ایران) و کریم باقری (ایران)
درخشش تیم ملی ایران در بازی های جام ملت های آسیا و البته بازی های خوبی که این تیم هماهنگ در بازی های ابتدایی مقدماتی جام جهانی به نمایش گذاشت تا یکی دو سال پس از آن هم بازیکنان ایرانی مورد توجه قرار داشته باشد و بازی های تیم ملی نیز دیده شود.
در این دوه از انتخابات نیز خداداد عزیزی توانست به جمع سه بازیکن نهایی راه پیدا کند. او در سال قبل از آن موفق به کب عنوان بهترین بازیکن سال آسیا شده بود چیزی نمانده بود تا بتواند این ارزشمند را برای دومین بار به دست بیاورد که با بدشانسی او این اتفاق نیفتاد و ستاره ژاپنی توانست خود را به عنوان بهترین بازیکن معرفی کند.
کریم باقری نیز دومین بازیکنی بود که در جمع سه بازیکن نهایی قرار گرفت، او که نقش قابل توجه در تیم ملی ایران و بازی های این تیم داشت در نهایت نتوانست باز هم عنوان بهترین بازیکن از آن خود کند. خداداد در آن روزها به عضویت تیم کلن آلمان درآمده بود و کریم باقری نیز آخری روزهای حضور خود در جمع پرسپولیسی ها را می گذراند.
• سال 2009 – یاسوهیتو اندو (ژاپن)، سید محمد عدنان (بحرین) و کنگو ناکامورا (ژاپن)
• حضور هادی عقیلی در میان پنج بازیکن نهایی
مدافع تیم ملی ایران و سپاهان اصفهان به عنوان یکی از بهترین بازیکنان سال آسیا خود را به شب پایانی این رقابت ها رساند اما در نهایت نتوانست عنوان بهترین بازیکن سال آسیا را از آن خود کند. یاسوهیتو اندو از ژاپن توانست به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا انتخاب شود. پس از او سیدمحمدعدنان بحرینی و ناکامورای ژاپنی توانستند خود را به عنوان دوم و سوم برسانند.
هادی عقیلی که پیش از این موفق شده بود به همراه سپاهانی ها به عنوان نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا راه پیدا کنند با درخشش خود می توانست پیش از این خود را جایگاه بهتری قرار دهد که البته این اتفاق هرگز نیفتاد.
• سال 2010 - ساشا اوگننوفسکی(استرالیا)، فرهاد مجیدی (ایران) و بدر المطوع (کویت)
حضور دو بازیکن ایرانی در میان پنج نامزد نهایی رسیدن به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا باعث شده بود تا احتمال جذب این جایزه توسط یک بازیکن ایرانی بیش از قبل باشد اما در نهایت این اتفاق نیفتاد. فرهاد مجیدی که پس از درخشش به همراه استقلالی ها در لیگ برتر ایران و و لیگ قهرمانان آسیا توانسته بود خود را به عنوان یکی از بهترین های آسیا به اثبات برساند در شب پایانی و با امتیازاتی که به دست آورده بود توانست با امتیازاتی که از کارشناسانی به دست می آورد به جمع سه بازیکن نهایی راه پیدا کند.
حضور مجیدی در میان نامزدهای نهایی در نهایت منجر به کسب عنوان بهترین بازیکن برای او نشد تا این فرصت طلایی هم از دست بازیکنان ایرانی برود. کاپیتان وقت استقلالی ها در حالی نتوانست به این نتیجه دست پیدا کند که بازیکن استرالیایی سئونگنام کره جنوبی توانست به عنوان اول دست پیدا کند. این انتخاب AFC هم از آ ن دسته انتخاباتی بود که شاید با لابی مدیران فدراسیون فوتبال می توانست تیجه ای بهتر برای فوتبال ایران داشته باشدچرا که بازیکن استرالیایی و نه بازیکن کویتی در حدی نبودند که بتوان آنها را مقابل فرهاد مجیدی از پیش برنده دانست.
• سال 2010 - حضور فرشید طالبی در میان پنج بازیکن نهایی
همانطور که پیش از این نیز عنوان شد این دوره از انتخابات بهترین بازیکن سال آسیا دو ایرانی را در لیست پنج نفره و نهایی خود داشت. یکی از دو بازیکن مورد مدافع وقت تیم ذوب آهن اصفهان بود که در دوران موفقیت این باشگاه صنعتی در لیگ قهرمانان آسیا 2010 یکی از ستون های اصلی باشد.
فرشید طالبی، مدافع مستحکم ذوبی ها که به همراه این تیم توانست تا فینال لیگ قهرمانان آسیا پیش برود با امتیاراتی که به دست آورد توانست به جمع پنج بازیکن نهایی بهترین های آسیا در سال 2010 دست پیدا کند اما در نهایت موفق به کسب عنوان بهترین نشد. بازیکنی که به عضویت تیم ملی هم درآمد و در جام ملت های آسیا در دوحه به همراه دیگر بازیکنان مورد نظر افشین قطبی به میدان رفت.
• سال 2011 – سرور چپارف (ازبکستان)، هادی عقیلی (ایران) و کیسوکه هوندا (ژاپن)
پس از دوره قبلی و عدم موفقیت دو بازیکن ایرانی حاضر در پنج نفر پایانی، این بار هادی عقیلی با امید بیشتری خود را به شب پایانی بهترین ها رساند. مدافع تیم ملی فوتبال ایران که پیش از این و در انتخابات سال 2009 نیز توانسته بود را به جمع پنج نفر پایانی برساند حالا با درخشش با پیراهن تیم العربی قطر در بازی های لیگ ستارگان قطر و جام شیخ جاسم قطر و البته برتری با تیم ملی فوتبال ایران در رقایت های غرب آسیا، امید زیادی به کسب عنوان بهترین بازیکن سال 2011 داشت.
عقیلی در این باره اما دو حریف سفت و سخت هم داشت، سرور چپاروف برای دومین بار به این مرکله رسیده بود و به دنبال کسب دومین عنوان بهترین بازیکن سال آسیا بود. البته وضعیت برای کیسوکه هوندا که در تیم زسکا مسکو توپ می زد خیلی متفاوت بود. او که در شب پایانی بهترین ها خود را نتوانست به این مراسم برساند و به همین دلیل از جمع سه نفر اصلی جدا شد.
دلیل این اتفاق نیز قانونی بود که پیش از این تصویب شده بود که بازیکنی که به عنوان نامزد نهایی انتخاب می شود باید در شب پایانی در مراسم حضور پیدا کند. در غیر اینصورت نمی تواند عنوان بهترین را از آن خود کند. قانون بدی که حداقل تعدادی از ستاره های لژیونر فوتبال ایران را که در فوتبال اروپا درخشیدند از رسیدن به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا دور کرد.
هر آنچه که بود ای دوره از مراسم هم با ناکامی فوتبالیست های ایرانی سپری شد. هادی عقیلی که با خروج هوندا به جمع دو نفر پایانی راه یافته بود در نهایت با 5 امتاز کمتر از حریف در رده دوم بهترین بازیکنان سال 2011 رسید تا سرور چپاروف برای دومین بار موفق به کسب این عنوان شود.
• سال 2012 – لی کئون هو (کره جنوبی)، علی کریمی (ایران) و ژنگ ژی (چین)
علی کریمی پس از یک بار رسیدن به قله فوتبال آسیا، حالا برای دومین بار و در حالی که اصلا به این موضوع فکری نمی کرد در لیست سه بازیکن نهایی عنوان بهترین بازیکن سال آسیا حضور پیدا کرد. بازی های خوب کریمی در بازی های تیم پرسپولیس این اتفاق را باعث شد و وقتی جادوگر فوتبال ایران را در میان سه نام نهایی بهترین ها دیدیم شانس بسیاری برای او قائل بودیم. اتفاقی که در نهایت نیفتاد تا علی کریمی را همچنان با یک بار بهترین شدین در کنار دیگر ستاره های ایرانی قرار بگیرد.
علی کریمی در حالی برای کسب عنوان بهترین روی صحنه حضور پیدا کرد که دو حریف شرق آسیایی را در کنار خود می دید. لی کئون هو، بازیکن کره ای تیم اولسان هیوندای توانست با حداقل امتیازی که بیشتر از علی کریمی به دست آورد در صدر ایستاد و در سوی دیگر نیز ژنگ ژی، بازیکن چینی تیم گوانژو بود که در نهایت پایین تر از علی کریمی ایستاد و به رده سومی بهترین ها دلخوش کرد. او البته در سال بعد توانست عنوان بهترین را به نام خود بزند.
نکته جالب در شب های پایانی بهترین های آسیا اظهارنظر بهترین بازیکنان آسیا درباره علی کریمی بود. نام کریمی در بین سه بازیکن اصلی، با توجه به سابقه او، وزن زیادی به لیست بهترین ها داده بود. کئون هوی کره ای در مصاحبه های خود علی کریمی را به عنوان یکی از الگوهای ورزشی خود معرفی کرد و در سوی دیگر ژنگ ژی نیز ایستادن در کنار علی کریمی را برای خود یک افتخار دانست.
• سال 2013 - ژنگ ژی (چین)، جواد نکونام (ایران) و دائه سونگ (کره جنوبی)
در این دوره از انتخابات کنفدراسیون فوتبال آسیا جواد نکونام از ایران به همراه ها دائه سونگ از کره جنوبی و ژنگ ژی از چین سه بازیکن نهایی این دوره از انتخابات بودند و از جمله دوره هایی بود که امید زیادی به برتری جواد نکونام نسبت به دو حریف شرق آسیایی وی وجود داشت. حضور به همراه تیم ملی ایران در جام جهانی 2014 و صعود به مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا به همراه تیم استقلال شانس نکونام را برای کسب عنوان برترین بازیکن سال آسیا بالا برده بود. این بازیکن هم در موفقیت تیم ملی هم استقلال توانست نقش مهمی ایفا کند و به گفته خودش تنها عنوان بهترین بازی سال آسیا را در کلکسیون خود داشت.
به جز عواملی همچون درخشش جواد در بازی های 2013، انتخاب یک بازیکن کره ای در سال 2012 احتمال این انتخاب کاپیتان تیم ملی ایران را بیشتر می کرد ضمن اینکه ژنگ ژیی بازیکن چینی هم در حدی نبود که بخواهد خطری را متوجه بازیکن ایرانی کند اما در پایان نتیجه ای به دست آمد که تا حد زیادی باعث تجب شد و بازیکن تیم گوانگژوی چین که سال 2012 به عنوان سومی دست پیدا کرده بود حالا توانست به عنوان بهترین بازیکن آسیا خود را معرفی کند.
در حالی که تصور می شد برای این انتخاب لابی های بسیاری نیز صورت گرفت رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران، علی کفاشیان در اظهارنظری عجیب گفت که من ابدا اهل لابی بازی نیستم! این اظهارنظر در حالی انجام شد که چندی قبل از آن شیخ سلمان به چین داشت احتمالا لابی های زیادی برای کسب این عنوان انجام شده بود. کفاشیان درباره این موضوع نیز گفت که قبل از حضور نکونام در AFC، جلسه ای ارزیابی برای ارزیابی نامزدهای منتخب تشکیل شد که جواد نکونام در آن غیبت داشت و به همین دلیل نام او به عنوان بهترین بازیکن مطرح نشد.
در نهایت در این دوره از مراسم AFC ژنگ ژی از چین توانست به عنوان بهترین بازیکن سال 2013 آسیا انتخاب شود و پس از او نیز جواد نکونام از ایران و دائه سونگ از کره جنوبی نیز با امتیازاتی که به دست آوردند توانستد به عنوان های دوم و سوم دست پیدا کنند.
• سال 2019 – اکرم عفیف (قطر)، توماکایی ماکینو (ژاپن) و علیرضا بیرانوند (ایران)
سال ها پس از حضور یک بازیکن ایرانی در میان بهترین های آسیا، علیرضا بیرانوند توانست به جمع سه بازیکن پایانی لیگ قهرمانان آسیا راه پیدا کند. هر چند بیرانوند نتوانست به عنوان بهترین بازیکن سال آسیا راه پیدا کند اما با حضور او در لیست نامزدهای نهایی سال 2019 کنفدراسیون فوتبال آسیا نشان داد که اشتباه بزرگی درباره این بازیکن ایرانی مرتکب شده است.
در حالی که بیرانوند با بازی های درخشان خود در جریان بازی های تیم ملی ایران در جام جهانی و همینطور به همراه پرسپولیس در لیگ قهرمانان آسیا تصور می شد ای دروازه بان می تواند به عنوان بهترین بازیکن سال راه پیدا کند اما با تصمیمی عجیب و غریب او اصلا به جمع سه بازیکن نهایی راه نیافت و جایزه بهترین بازیکن سال آسیا 2018 به عبدالکریم حسن، مدافع تیم السد رسید.
هر آنچه که بود یک سال پس درخشش بیرانوند، او به جمع سه بازیکن نهایی رسید اما نتوانست برابر اکرم عفیف قطری که در جریان قهرمانی این تیم در جام ملت آسیا که عنوان بهترین بازیکن عنابی ها محسوب می شد، نتوانست مقاومت کند و به همین دلیل عنوان بهترین بازیکنان سال آسیا را از دست داد.