مقاله علمی؛
کرونا چیست و در مبارزه با آن چه باید کرد؟
همهگیری کرونا ویروس جدید Novel Coronavirus (2019-NCOV) در چین و دیگر نقاط جهان از جمله ایران نگرانیهای بسیاری را برانگیخته.
به گزارش "ورزش سه"، متن پیشرو، حاصل ترجمه و تلخیص مقالهCoronaviruses است که در موسسه معتبر Uptodate در تاریخ ۳ فوریه ۲۰۲۰ منتشر شده است. با توجه به همهگیری کرونا ویروس در ایران، مفید است آخرین دستاوردها و مقالات روز دنیای پزشکی دربارهی این بیماری در اختیار علاقمندان قرار بگیرد. این مقاله حاصل تلاش و ترجمه دکتر سهیل الهی است که با اندکی تلخیص در اختیار مخاطبان عزیز "ورزش سه" قرار میگیرد.
کرونا ویروسها عوامل بیماریزای مهمی برای انسان و حیوان هستند. در زمان همهگیری، در بین بالغین، عامل حدود یکسوم عفونتهای مجاری تنفسی فوقانی هستند که به وسیله جامعه منتقل میشوند. همچنین احتمالاً نقشی در عفونتهای تنفسی شدید در بین کودکان و افراد بالغ ایفا میکنند. به علاوه، این امکان وجود دارد بعضی کرونا ویروسهای خاص موجب اسهال در نوزادان و کودکان شوند.
کرونا ویروس جدیدی، که به 2019-nCoV معروف است، علت ایجاد پنومونی گروهی در ووهان، یکی از شهرهای استان هوبئی کشور چین در انتهای سال ۲۰۱۹ معرفی شده است. از آن زمان هزاران موردِ آزمایشگاهیِ تایید شده در چین گزارش شده و تعداد موارد ابتلا، روزانه رو به افزایش است. بیشتر گزارشات، از هوبئی و استانهای مجاور هستند، ولی تعداد زیادی نمونه نیز از استانها و شهرهای دیگر چین گزارش شده است. نمونههای پراکنده در حال افزایش در سطح جهان شامل کشورهایی در آسیا، اروپا، همچنین استرالیا، ایالات متحده و کانادا، عمدتاً در بین مسافرینی که از چین آمدهاند گزارش شده است. آمار به روزشدهی تعداد مبتلایان، به زبان انگلیسی در وبسایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری اروپا در دسترس است.
بررسیهای در ووهان مشخص کرده است که ارتباط اولیه این بیماری با یک بازار ماهیفروشی وجود دارد، جایی که بیشتر بیماران در آن کار میکردند یا از آن بازدید کرده بودند. متعاقب آن، این بازار تعطیل و ضدعفونی شد. همچنین در این بازار ماهیفروشی، حیوانات زنده مانند خرگوش، مار و سایر حیوانات به فروش میرسید. به هر ترتیب، در روند همهگیری، بیشتر موارد تاییدشده آزمایشگاهی، با این بازار تماسی نداشتند، و موارد، بیشتر در بین کارکنان بخش بهداشت و درمان و سایر راههای تماس بیماران با عفونت 2019-nCoV شناخته شده است. انتقال انسان به انسان در چین تایید شده است و همچنین در سایر کشورها نیز به تایید رسیده است.
ویژگیهای بالینی Clinical features
در ابتدا بیماری با تب، سرفه، تنگی نفس، و تراکم دو طرفه در تصویربرداری سینه مشخص میشود. عقیده بر این است که دورهی نهفتگی 2019-nCoV در حدود ۱۴ روز پس از مواجه میباشد. اگرچه بسیاری از مبتلایانِ گزارش شده، به بیماری شدید گرفتار نیستند، حدود ۲۰ درصد از بیمارانِ تایید شده، وضعیت وخیمی دارند شامل نارسایی تنفسی، شوک سپتیک، یا نارسایی سایر ارگانها که به مراقبتهای ویژه نیازمندند. بیشتر موارد منجر به مرگ در بین کسانی گزارش شده است که بیماری همراه دیگری داشتهاند.
شک، ارزیابی و تشخیص بالینی Clinical suspicion, evaluation and diagnosis
رویکرد اولیه در برخورد با این عفونت، باید برای یافتن زود هنگام موارد مشکوک، ایزولهکردن فوری، انجام اقدامات کنترل عفونت باشد. در کل، نسبت به کسانیکه که با تب و/یا علائم درگیری راه تنفسی تحتانی یافت میشوند و در چین اقامت داشته و یا به چین سفر داشتهاند (در ۱۴ روز اخیر) یا اخیراً (در طی ۱۴ روز گذشته) تماس نزدیک با کسی که عفونت 2019-nCoV در او تایید شده یا مشکوک بوده است مشخص میگردد، باید شک بالینی داشت.
هنگامی که احتمال 2019-nCoV وجود داشته باشد ، باید اقدامات کنترل عفونت انجام شود و به مقامات بهداشت عمومی اطلاع داده شود. به افراد مشکوک مبتلا به عفونت، که در جامعه حضور دارند باید توصیه کرد که از ماسک پزشکی استفاده کنند تا دیگران از ترشحات تنفسی آنها محفوظ باشند.
درمان خانگی برای بیمارانی که عفونت خفیف دارند و میتوانند ایزولاسیون کافی را رعایت کنند میتواند مناسب باشد. درمدیریت درمان این بیماران باید بر محافظت از انتقال بیماری به دیگران و کنترل وضعیت بالینی آنان توجه داشت و هرگاه وضعیت بالینی رو به وخامت گذاشت جهت بستری در بیمارستان اقدام شود.
اقدامات بهداشت عمومی جهانی Global public health measures
در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۰، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که همهگیری 2019-nCoV یک اورژانس بهداشت عمومی است و نگرانی بینالمللی به همراه دارد.
WHO توصیهای به محدود کردن سفرهای بینالمللی ندارد ولی اذعان میکند که محدودیتهای جابجایی در بعضی شرایط میتواند سودمند باشد. WHO توصیه میکند از کسانیکه در محدودهای هستند که احتمال انتقال ویروس 2019-nCoV در آنها وجود دارد و قصد سفر بینالمللی دارند در هنگام خروج غربالگری انجام شود تا افرادی که دارای تب، سرفه و ریسک بالای در معرض عفونت بودن دارند، شناسایی شوند.
در چین، مقامات بهداشتی، اعلام کردهاند که محدودیتهایی برای حمل و نقل عمومی داخلی و توقف حمل و نقل هوایی و ریلی در ووهان و سایر نواحی مجاور برقرار شده است. در ایالات متحده، CDC توصیه میکند که افراد از سفرهای غیرضروری به چین اجتناب کنند. شهروندانی که از استان هوبئی باز میگردند به مدت ۱۴ روز تحت قرنطینه قرار میگیرند، شهروندانی که از سایر نقاط چین بازمیگردند در هنگام ورود مورد ارزیابی از نظر نشانههای بیماری قرار میگیرند (همراه با ارزیابیهایی که متعاقبا توسط خود افراد صورت میگیرد)، و از ورود مسافران بینالمللی که در ۱۴ روز گذشته در چین بودهاند به طور موقت ممانعت به عمل میآید.
همچنین WHO توصیه میکند که جهت کاهش انتقال عفونت، اقداماتی از قبیل اهمیتبخشیدن به شستن دستها، بهداشت تنفسی و دوریکردن از تماس نزدیک با حیوانات زنده یا مرده و افراد بیمار انجام پذیرد. سازمان بهداشت جهانی بیان میکند کسانی که استفاده از ماسک موجب نمیشود تا سایر اقدامات محافظتی کمتر مورد نیاز قرار گیرد. به این معنی که اگر از ماسک استفاده میشود، این تصور اشتباه است که بعضی اقدامات محافظتی، دیگر مورد نیاز نیست.
در دو جدول شماره 1 و 2 زیر انواع احتیاط برای پیشگیری از ابتلا در صورت تماس با بیماران مشکوک به کرونا و نیز شاخصهای بالینی CDC جهت ارزیابی بیماران تحت بررسی برای کرونا درج شده است.
انواع احتیاط |
مشخصات اصلی |
---|---|
استاندارد |
* انجام اقدامات مربوط بهداشت دست قبل و بعد از تماس با هر بیمار. * استفاده از دستکش، گان. محافظت از چشمها اگر ضرورت دارد. * استفاده از سطلهای دورانداختن موارد آلوده بیماری و تمیزکردن تجهیزات و پارچههای آلوده * آداب سرفهکردن: بیمارن و عیادتکنندگان لازم است که جلوی بینی و دهان خود را در هنگام سرفهکردن با دستمال یکبار مصرف بگیرند، و بهداشت دست را پس از تماس با ترشحات تنفسی انجام دهند. |
تماسی |
علاوه بر احتیاط استاندارد: * اتاق خصوصی ترجیح دارد، اگر لازم بود گروهی میتوان مراقبت شود. * استفاده از دستکش در هنگام ورود به اتاق. تعویض دستکش بعد از برقراری تماس با ترشحات آلوده. * اگر احتمال داده میشود که لباس با بیمار یا محیط اطراف برخورد کند یا بیمار اسهال دارد استفاده از گان لازم است. * به حداقل رساندن ریسک آلوده کردن محیط در جابجایی بیمار (مثلا بیمار میتواند از گان استفاده کند). درصورت امکان از اقلام غیرضروری فقط برای یک بیمار استفاده شود. |
هوابرد (Airborne) |
علاوه بر احتیاط استاندارد: * بیمار در AIIR قرار گیرد (یک اتاق با فشا منفی کنترل شده که حداقل ۶ تا ۱۲ بار در ساعت هوای آن تعویض شود). * هوا باید به طور مناسب از اتاق به محیط بیرون منتقل شود یا قبل از اینکه وارد محیط بیمارستان گردد از فیلترهای HEPA عبور کند.
* جابجایی بیماران باید به حداقل برسد. اگر جابجایی بیمار غیرقابل اجتناب است، بیمار در حین جابجایی باید از ماسک استفاده کند. * آداب سرفهکردن: بیمارن و عیادتکنندگان لازم است که جلوی بینی و دهان خود را در هنگام سرفهکردن با دستمال یکبار مصرف بگیرند، و بهداشت دست را پس از تماس با ترشحات تنفسی انجام دهند. |
جدول ۱
شاخصهای بالینی CDC جهت ارزیابی بیماران تحت بررسی برای عفونت 2019-nCoV |
||
---|---|---|
معیارهای بالینی |
|
ریسک اپیدمیولوژیک |
تب یا علائم/نشانههای بیماری تنفسی تحتانی )مانند سرفه یا تنگی نفس) |
به علاوه |
هر فردی، شامل کارکنان بخش بهداشت و درمان که در ۱۴ روز گذشته، تماس نزدیک با بیماری که از نظر آزمایشگاهی عفونت 2019-nCoV در او تایید شده است. |
تب و علائم/نشانههای بیماری تنفسی تحتانی )مانند سرفه یا تنگی نفس) |
به علاوه |
تاریخچهای از سفر به استان هوبئی چین در ۱۴ روز قبل از شروع علائم |
تب و علائم/نشانههای بیماری تنفسی تحتانی )مانند سرفه یا تنگی نفس) که به بستری در بیمارستان نیازمند است. |
به علاوه |
تاریخچهای از سفر به چین کمتر از ۱۴ روز قبل از شروع علائم |
جدول ۲