وقتی علم ثابت کرد مشکل یونایتد سولسشر نیست!

به گزارش "ورزش سه"، اوله گونار سولسشر، مربی منچستریونایتد هنگامی که مربی موقت این تیم بود، عملکردی درخشان داشت و 74 درصد بازی‌هایش را با پیروزی پشت سر گذاشت. اما از زمانی که قرارداد او دائمی شده، تیم او تنها 29 درصد بازی‌هایش را برده و اوضاع این تیم دقیقا مانند زمانی شده که او تازه مربی آنها شده بود.

در علم داده، به این پدیده Regression to the Mean می‌گویند. به زبان ساده، اگر یک تیم در بلندمدت 50 درصد بازی‌هایش را ببرد، و ناگهان 10 بازی پشت سر هم را ببرد، احتمالا در 10 بازی بعدی نتیجه ضعیفی می‌گیرد تا به این ترتیب به میانگین همیشگی خود برگردد.

آمدن سولسشر باعث شد که منچستریونایتد تغییراتی سطحی داشته باشد، اما این تغییرات بنیادین نبود. حضور او عملکرد منچستریونایتد را بهتر کرد، اما سپس دوران افت یونایتد سررسید و این تیم به میانگین همیشگی برگشت. جالب آن که دیوید مویس، لوییس فان‌خال، ژوزه مورینیو و سولسشر، همگی آمار حدود 50 درصد پیروزی را در یونایتد داشته‌اند!

یک تحقیق نشان می‌دهد که مربی در واقع تنها در 15 درصد امتیازات تیمش تاثیر دارد (هرچند که این 15 درصد می‌تواند تفاوت بین قهرمانی تا راهیابی به لیگ اروپا را رقم بزند). اما مشکل یونایتد مربی نیست، بلکه در مدیریت باشگاه است که به دنبال سودآوری محض به هر قیمتی است.

این پدیده به صورت عکس هم برقرار است. یعنی اگر یک تیم مدتی نتیجه ضعیفی بگیرد، بعد از آن مدت احتمالا نتایج خوبی خواهد گرفت. تحقیقی جامع در لیگ هلند این را نشان می‌دهد. اما مدیران یک باشگاه، وقتی تیم نتیجه نمی‌گیرد مربی را برکنار می‌کنند، و تصور می‌کنند که شوک ورود مربی جدید باعث بهتر شدن نتایج شده، در حالی که پژوهش‌ها نشان می‌دهند که در واقع پدیده بالا است که نتایج تیم را بهتر می‌کند و اگر مربی قبلی می‌ماند هم همین اتفاق می‌افتاد و نتایج بهتر می‌شد.

در شرکت‌ها هم همین موضوع برقرار است. اگر یک شرکت بدون آن که تغییر بنیادین داشته باشد ناگهان به سود برسد، احتمالا در بازه بعدی ضرر خواهد کرد. تنها تغییرات بنیادین است که باعث می‌شود سودآوری شرکت پایدار باشد. تغییرات سطحی، دیر یا زود روندی برعکس پیدا خواهند کرد.

حمیدرضا کشاورز