رمز و راز چشم‌های پشت سر ژاوی

به گزارش "ورزش‌سه"،  به بهانه درخشش ژاوی در بازی مقابل استقلال در جام باشگاه‌های آسیا برنامه‌ای با حضور حمیدرضا صدر و پژمان راهبر در خصوص درخشش این هافبک خلاق در طول فعالیتش تهیه شده است. بی شک او یکی از بهترین بازیکنان خط میانی جهان است و حالا در 38 سالگی باز هم درخشان ظاهر می‌شود. 

 

متن این گفت و گوی جذاب به شرح زیر است: 

 

راهبر: بهانه این برنامه، درخشش فوق تصور ژاوی مقابل استقلال در یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا است. قبلا هم در ایران دو نمایش خوب داشته اما در این بازی اخیر بی نظیر و استثنایی بود. دو پاس عالی هم در طول بازی داد.

صدر: در بازی با استقلال کسی مامور مهار ژاوی بود؟ 

راهبر: فرشید باقری مامور مهار ژاوی بود اما توفیقی نداشت. شاید پرسپولیس در ورزشگاه آزادی استراتژی بهتری را مقابل ژاوی اتخاد کرد و شجاع خلیل‌زاده از اول بازی چند تکل خیلی خشن بر روی پای این بازیکن رفت که البته داور هم با پرسپولیس کمی مهربان بود ولی به واسطه کتکی که زدند این بازیکن را عصبی کردند. ولی به واسطه رهبری و احاطه‌ای که بر روی السد پیدا کرده کار برای مهار او را سخت می‌کند. نکته مهمی که ژاوی در بازی با پرسپولیس داشت و خیلی به چشم آمد این بود که در آن بازی با دروازه‌بان تیمش در رابطه بازی با پا خیلی صحبت می‌کرد و عین یک مربی داخل زمین جزییات را به بازیکنان گوشزد می‌کرد. 

صدر: شما گفتی برای مهار ژاوی باید به خشونت رو آورد؛ خب این نشان دهنده حقیقتی است که معلوم می‌کند فوتبال خاکی یا روی زمین یا بهتر است بگوییم تکنیک ایرانی که ما می‌شناختیم از بین رفته است. تو جام جهانی 1978 برابر اسکاتلند موقعی که مشخص می‌شود آن‌ها آرچیجمی را دارند (بازیکنی که سبک بازیش مانند ژاوی بود)، آقای مهاجرانی اصغر نایب‌آقا را کنار گذاشت و ایرج دانایی‌فرد را به جای او آورد که سبک بازیش به مانند بازیکن حریف بود و بازی با پای خوب و اندام کوچک داشت. ما نباید ژاوی را با خشونت متوقف کنیم. شما این همه بازی از ژاوی دیدید؛ آیا کسی توانست با خشونت ژاوی را کنترل کند؟ مگر منچستر یونایتد در دو بازی فینال اروپا توانست مقابل ژاوی کاری کند؟ در همین بازی با استقلال و السد به خوبی نشان داده شد که ما بازیکنی نداریم که بتواند کنار ژاوی پا به پا فعالیت داشته باشد و با فوتبال قدیم ایران بسیار تفاوت دارد.

 

صدر:  آن پاس که بدون نگاه به پشت سر، به قلب دفاع می اندازد، (پاس گل دوم). دوباره ببین، پشت به دروازه و پشت به مهاجم تیمش است. آنچه که در صحبت هایمان می گوییم بازیکنی است که پشت سرش هم چشم دارد، در این صحنه دقیقا همین کار را می کند.

 

راهبر:  فکر می کنم این هنر رهبری و احاطه که به تیمش دارد، خیلی سخت قابل مهار باشد. او حتی با گلر تیمش هم صحبت می کند و نقش یک مربی را در زمین دارد.

 

صدر:  این همه بازی از ژاوی دیده ایم و کسی نتوانسته با خشونت او را به خوبی مهار کند.

 

راهبر: بازیکنان خیلی بزرگی مثل ژاوی، خیلی سخت در تله می افتند و بسیار کار در مقابلشان دشوار است.

 

صدر: الان سال 2018 هستیم و 10 سال پیش چه تیمی در اوج فوتبال اروپا بود؟ بارسلونا. ورود پپ آغاز یک عصر بود که لالیگا را فتح کردند، رئال قدرتمند را کنار زدند. لیگ قهرمانان را بردند و 2 بار منچستر را در فینال شکست دادند. چند سال بعد تیم ملی اسپانیا بر اساس همان روح و همان نگرش بارسایی با تکیه بر ژاوی بعد از مدتها قهرمان اروپا و جام جهانی می شود. بارسا در طول تاریخ خود 84 جام برده که ژاوی نزدیک به 30تای آنها را برده است. ما یک عصر طلایی داشتیم از باشگاه بارسلونا، کشور اسپانیا که همراه با تیکی تاکا بوده و آنچه گواردیولا آورد، حتی تاثیر آن را هنوز در بازی تیم هایی مثل آلمان می بینیم. قلب تپنده در این سیستم ژاوی هرناندز بود. بنابراین اگر ما در مورد ژاوی صحبت می کنیم، هم درباره خودش به عنوان یک بازیکن است و هم به عنوان جوهره یک عصر طلایی در فوتبال. معمولا ما فوتبال را با مهاجمین تعریف می کنیم ولی اگر بخواهیم درباره تاریخ فوتبال حرف بزنیم، باید یک خط عقب تر بیاییم، به میانه میدان و هافبک ها و گردش توپ بپردازیم. باید ببینیم جایگاه ژاوی کجاست، که فکر میکنم خود آندرس اینیستا هم از او به عنوان یک استاد و ارباب یاد کرده است.

 

 
راهبر:  یک مقاله معروف هست که می پرسد آیا ژاوی بهترین هافبک تاریخ است؟ سوال اول درباره ژاوی این است که پست بازی او دقیقا چیست؟

 

صدر:  نقش مرد میانی بستگی به سیستم دارد. برای همین نمی توان یک نفر را به عنوان بهترین مشخص کرد. اگر ژاوی درخشان تیم پپ را به رم، میلان یا حتی تیم فرگوسن بدهید، شاید به آن اندازه جواب ندهد.
فینال لیگ قهرمانان 2006 که بین بارسلونا و آرسنال انجام می شود، ژاوی روی نیمکت تیم فرانک رایکارد نشسته است. خط میانی تیم تشکیل شده از ادمیلسون (هافبک وسط)، فن بومل (هافبک چپ) و دکو (هافبک راست). در همان دوره هم می شود دکو را تا حدودی در مدل و سبک ژاوی قلمداد کرد. حالا فینال لیگ قهرمانان 2009 مقابل منچستر را ببین. هافبک ها ژاوی و اینیستا و بوسکتس هستند. در فینال بعدی یعنی 2011 هم با همین ترکیب برنده می شوند. اگر پست ژاوی را بخواهیم در سیستم 433 بارسایی بدانیم، در یک سمت هافبک تدافعی (بوسکتس) قرار می گیرد. اما ما می خواهیم پا را فراتر بگذاریم و ببینیم ژاوی چگونه به این غنا رسیده است.

 

راهبر:  در همان مقاله آمده که پست او نه مثل ماکلله دفاعی است که مقابل مدافعان بایستد و نه مانند زیدان یک هافبک تهاجمی محسوب می شود. در واقع او کار هر دوی اینها را همزمان انجام می دهد. الکس فرگوسن هم درباره فینال 2009 می گوید مشکل اصلی ما مسی نبود. مشکل ژاوی و اینیستا بودند که تمام شب با هم پاسکاری می کردند و نمی توانستیم توپ را از آنها بگیریم. اگر بخواهیم به مهم ترین ویژگی ژاوی اشاره کنیم، باید بگوییم ریتم یا پاس؟

 

 

صدر:  به نظرم با یک ویژگی نمی شود او را وصف کرد. منظورت از ریتم چیست؟

 

راهبر:  مصطفی دنیزلی در همان دوره ای که ژاوی هنوز ستاره نشده بود، گفت این بازیکن طبال است.

صدر:  من هم اصطلاحی که در این مایه ها شنیده ام، پاپت مستر است؛ عروسک گردان. ژاوی در واقع ترکیبی از همه این ها است. ریتم، ضرباهنگ و ...

اما در کنار اینها اگر بخواهیم موجز تر صحبت کنیم، او از مدرسه لاماسیا آمده و لاماسیا هم به کرویف بر می گردد که به توتال فوتبال می رسد. او با نگاهی باز به خلق فضا می پردازد، فضاهایی که ما نمی بینیم دقیقا مثل همین پاسی که مقابل استقلال داد. تو بازیکنانی می بینی که دریبل می زنند، یا سرعتشان از ژاوی بیشتر است یا شوت های بهتری می زنند. ولی درکی که ژاوی از فضا دارد و در کمترین زمان توپ را به بهترین محل می فرستد، شاید بهترین هنر او باشد.

این نکته را باید بگوییم که ژاوی خیلی کوچک اندام است. 68 کیلو وزن دارد و 170 قد او است. در دهه شصت جلوی در آکادمی باشگاه بارسا یک بنر نصب شده بود که در آن نوشته بود اگر قد شما کمتر از 180 است، به اینجا نیایید. یک دوره بارسا خیلی تیم خشنی بود. خود ژاوی می گوید من نه گل زدن برایم مهم است، نه دریبل زدن. فقط مهم است که پاس را به مقصد برسانم. چون کوچک اندام بودم، مجبور بودم از مغزم استفاده کنم. به ژاوی مرد 360 درجه هم می گویند.

 

 

راهبر:  وقتی در مورد دقت پاس حرف می زنیم، فکر می کنم در کنار مهارت، تمرکز خیلی مهم باشد.

 

صدر:  ببینید، ژاوی چهره ای زمینی دارد. مثل بکهام یا توتی و... نیست. وقتی به چهره اش نگاه می کنی، انگار یکی از نزدیکانت را می بینی. این نکته در اینیستا هم هست. این زمینی بودن و فاصله گرفتن از قامت ستاره گونه، بار فشارهای سنگین را هم از روی دوش بازیکن بر می دارد. همین الان رونالدو سه بازی در یووه گل نزده، ببینید چه خبر شده! این معمولی بودن خودش یک راز است و یک توفیقی در خودش دارد.

 

 

روزی روزگاری فوتبال ; ژاوی هرناندز - قسمت 1

 

 

راهبر:  تقریبا می شود گفت که یک توپ طلا را ناعادلانه از دست داده است.

 

صدر:  بله، اما جایگاه فعلی اش هم با توپ طلا تعریف نمی شود. نام ژاوی در خصوص این دوره از فوتبال همیشه به بهانه های مختلف تکرار خواهد شد.
فکر می کنی در فوتبال ایران بازیکنی نزدیک به ژاوی دیده ای؟

 

راهبر:  شاید مجتبی جباری پرمغز ترین بازیکنی است که در این دوره از فوتبال ما دیده ایم. شاید او نزدیک ترین بازیکن به تیپ ژاوی باشد. و البته همینطور محرم نویدکیا.

راهبر: در همان مقاله آمده است که ژاوی در دوره‌ای می‌درخشد که ورزشکاران صرف آن را به سرقت برده‌اند. امروز بیشتر بازیکنان در وهله اول ورزشکار هستند و بعد فوتبالیست. امروزه به علت سریع‌تر شدن مسابقات و قوی‌تر شدن تیم‌ها بسیاری از مربیان از همکاری با بازیکنانی مثل ژاوی سر باز می‌زنند. امروزه بهترین هافبک‌ها کسانی هستند که می‌دوند. در ادامه آمده پاسکاری زیاد ملال آور خواهد بود اما ژاوی در عصری ظهور کرده که دو ستاره مانند رونالدو و مسی وجود دارند که قوی هستند و مصدومیتی برای آن‌ها رخ نداده است. 

صدر: ببینید در جام جهانی لوکا مودریچ کوچک اندام بهترین بازیکن شد. انگولو کانته با 168 سانتی متر قد بهترین نمایش را دارد. نکته آخری که گفتی خیلی مهم است؛ در این مدت ژاوی هیچ مصدومیت یا غیبت بلند مدتی نداشته است.

 

 

راهبر: همان تکل‌هایی که شجاع بر روی پای ژاوی زد به نظرم هر فوتبالیستی را راهی بیمارستان می‌کند.

راهبر: در همان مقاله معروف آمده است که ژاوی به مانند پیرلو، ماتئوس، اسکولز و ... است. نظرتون در این رابطه چه چیزی است؟ 

صدر: جالب است که ژاوی می گوید من فقط حسرت بازی در کنار یک نفر را می خورم، که او پل اسکولز است. این به خاطر سبک بازی اسکولز است و دید وسیعش و پاس های فوق العاده ای که با هر دو پا می فرستاد. او حتی گلزنی هم می کرد و بصیرت بالایی داشت.

 

 

روزی روزگاری فوتبال ; ژاوی هرناندز - قسمت 2

 

راهبر: ما به استعاره می‌گوییم چشم پشت سر دارند اما به نظرم این بازیکن‌ها می‌دانند پشت سرشان چه اتفاقی رخ می‌دهد. 

صدر: مهم‌ترین نکته‌ای که باید در رابطه با ژاوی در همان ابتدا می‌گفتم، سر بالای او در زمین است. وقتی نگاه می‌کند بدون اینکه پلک بزند می‌داند بازیکن کجای زمین است. 

صدر: تو رو به دروازه هستی و 180 درجه می‌بینی. ولی بازیکنانی مثل ژاوی فولدری در ذهن دارند و می‌دانند که چه بازیکنی پشت سرشان قرار دارد. مثل کامپیوتر تمامی آن‌ها را حفظ کرده و لازم نیست دیگر برگردد. این ویژگی هم تمرکز و هم دقت بالا می‌خواهد. 

 

 

راهبر:  کمی درباره بازیکنان کناری ژاوی صحبت کنیم. مثلا بوسکتس و ژابی آلونسو که به عنوان بازیکنان تدافعی تر در کنار او بودند.

 

صدر:  تیم یک پازل است. نمی شود با قد 170 در نبردهای هوایی شرکت کرد و برای همین باید بوسکتس باشد تا نبردهای فیزیکی را انجام دهد. اگر بخواهم کسی دیگر را در این دوره مثال بزنم که خیلی نقش مهمی داشته، دنی آلوز است. ترکیب او با ژاوی یا اینیستا حیرت انگیز بود.

 

راهبر:  درباره مودریچ هم بگوییم

 

صدر:  طرفداران رئال هم خیلی تشویقش کرده بودند و گفتند که توپ طلا به او اختصاص دارد.

 

راهبر:  برخی جملات قصار درباره او را مرور کنیم

 

صدر:

* تیاگو آلکانتارا می گوید: ژاوی ابدی است و حتی در شرایط نامناسب هم طوری بازی می کند که انگار به تیم اکسیژن تزریق می کند. همیشه دوست دارم فیلم بازی او را ببینم. او خود فوتبال است.

* خورخه والدانو: اگر فوتبال یک علم بود، ژاوی کسی بود که فرمول آن را کشف کرده بود.

* فرناندو تورس: وقتی ژاوی رفت، پایان یک عصر بزرگی از بزرگان بود.

* سرخیو راموس: ژاوی فوتبال در خالص ترین شکل آن است.

* داوید ویا: کلاس و فوتبال تو بود که ما را بزرگ کرد.

* کارلس پویول: ژاوی موتور و مغز تیم در یکی از بهترین تیم های تاریخ بارسلونا بود.