مروری بر زندگی حرفهای جواد نکونام
شماره شش؛ آغاز رویا پردازی روی نیمکت
جواد نکونام هافبک تدافعی تیم ملی ایران هم مثل تمام بازیکنان حرفهای سرانجام با پایان فوتبال حرفهای خود مواجه شد و کفشهایش را آویخت. تصمیمی که هرچند تلخ اما گریزناپذیر بود.
به گزارش "ورزش سه"، هافبک تیم ملی ایران با درخشش در پاس تهران خود را به فوتبال ایران تحمیل کرد و جایگزین یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران یعنی کریم باقری شد. نکونام شماره 6 کریم باقری را بعد از خداحافظی این بازیکن از فوتبال ملی انتخاب کرد و تا بازی دوستانه برابر سوئد در فرودین ماه سال 1394 جانشینی شایسته برای این بازیکن و تیم ملی ایران بود. ارزش این پیراهن با بازیهای درخشان نکونام همچنان به قوت خود باقی ماند، تا تیم ملی منتظر یک شماره 6 شش دانگ دیگر باشد.
در زیر نگاهی داشتیم به زندگی ورزشی کاپیتان تیم ملی ایران. بازیکنی که به عنوان اولین بازیکن ایرانی شاغل در لالیگا به بازوبند کاپیتانی این تیم هم رسید.
دوران ملی؛ پرسابقهترین بازیکن تیم ملی ایران
هافبک شماره 6 تیم ملی ایران در بیست و دوم دیماه سال 1379 و در حالیکه تنها 19 سال و 31 روز سن داشت، برای نخستین بار با پیراهن تیم ملی برابر اکوادور به میدان فت. مسابقه در لس آنجلس برگزار شد و تیم ملی ایران با گلهای علی دایی و علی موسوی با نتیجه 2 بر یک اکوادور را شکست داد. نکونام در دقیقه 82 آن بازی به جای محمود فکری وارد زمین شد. نخستین گل ملی این بازیکن هم در مقابل لبنان و در تاریخ 27 خرداد 1383 به ثمر رسید.
جواد نکونام در مرحله مقدماتی جام جهانی 2010 به رکورد 100 بازی ملی رسید و پس از علی دایی، مهدی مهدویکیا و علی کریمی به چهارمین بازیکن ایرانی بدل شد که نامش در باشگاه صدتاییهای فیفا ثبت شد.
هافبک تیم ملی ایران در بازی دوستانه مقابل شیلی که با گلزنی او هم همراه بود، موفق شد رکورد بازی در تیم ملی را با 151 بازی که پیشتر از این با 149 بازی در اختیار علی دایی بود، بشکند و با 38 گل به همراه علی کریمی و پایینتر از علی دایی و کریم باقری بیشترین گل زده ملی در تاریخ ایران را هم از آن خود کند. نکونام با 57 بازی که کاپیتانی را در تیم ملی بر عهده داشته، بعد از علی دایی و احمدرضا عابدزاده از این حیث هم رکورددار است.
ضمن اینکه جواد نکونام به همراه علی دایی، مهدی مهدویکیا و آندرانیک تیموریان تنها بازیکنانی هستند که در دو جام جهانی به میدان رفتهاند.
نکونام در 15 سال حضورش در تیم ملی ایران در 150 بازی رسمی و 6 دیدار غیر رسمی شرکت داشته و 38 مرتبه هم دروازه حریفان را باز کرده است. این بازیکن در سالهای اخیر 44 بازی در مرحله مقدماتی جام جهانی، 5 مسابقه در رقابتهای جام جهانی، 18 دیدار در مرحله مقدماتی جام ملتهای آسیا، 17 بازی در جام ملتهای آسیا، 11 مسابقه در رقابتهای غرب آسیا، 44 مسابقه دوستانه و 11 بازی در تورنمنتهای مختلف با پیراهن تیم ملی به میدان رفته است.
دوران باشگاهی؛ پرواز با اوساسونا
دوران باشگاهی نکونام از پاس آغاز و با العربی قطر به انتها رسید. در طول این مدت نکونام در 8 باشگاه (پاس تهران، الوحده امارات، الشارجه امارات، اوساسونا اسپانیا، استقلال تهران، الکویت کویت، سایپا تهران، العربی قطر) به میدان رفته است.
جواد نکونام با بازی در تیم پایههای سایپا فوتبال خود را آغاز کرد و سپس به تیم پاس تهران پیوست. جائیکه نقطه شروع این بازیکن برای تبدیل شدن به یکی از پرافتخارترین بازیکنان ملی ایران بود. سال 1377 تا 1384 برای این بازیکن با 187 بازی و 49 گل زده در پاس تهران سپری شد. هفت فصل متوالی با پاس تهران و کسب مقام قهرمانی در ششمین دوره حضور در پاس، سرانجام این بازیکن را که با پیشنهادهای مختلفی از تیمهایی نظیر بشیکتاش و کایزرسلاوترن مواجه شده بود، با قراردادی یک میلیون دلاری به الوحده فرستاد. دوران حضور نکونام در الوحده با 11 بازی و سه گل زده به پایان رسید و او این تیم را به مقصد الشارجه ترک کرد. 15 بازی و پنج گل زده ثمره حضور این بازیکن در دیگر تیم اماراتی بود.
نقطه پرواز؛ اولین لالیگایی فوتبال ایران
بدون شک نقطه پرواز جواد نکونام جام جهانی 2006 بود، جائیکه علیرغم دو باخت مقابل مکزیک و پرتغال جوادنکونام به همراه آندرانیک تیموریان بازیهای درخشانی از خود در جلوی مدافعان ایران به نمایش گذاشتند. نکونام اگر چه در بازی سوم برابر آنگولا به دلیل دوکارته شدن نتوانست بازی کند، اما بازیهای خوب او در دو بازی قبلی او را به لالیگا و تیم اوساسونا هدایت کرد. با پایان جام جهانی نکونام با قراردادی دو ساله به تیم اوساسونا ملحق شد و شماره 24 این تیم را بر تن کرد. دو سالی که چهار سال دیگر تمدید شد و حضور مجدد بعد از حضور در استقلال هم به آن اضافه شد. شماره 24 او هم به شماره مورد علاقهاش در تیم ملی یعنی 6 تغییر پیدا کرد. مرد میانی اوساسونا برای این تیم در طول این سالها در مقطع اول حضور خود 149 بازی و 24 گل و در دومین حضور که البته در دسته پایینتر فوتبال اسپانیا (ادلانته) بود، 22 بازی و 5 گل به ثمر رساند. ضربه سر زیبای نکونام به بوردو که اوساسونا را راهی دور بعدی مسابقات جام یوفا کرد و همچنین گل به رئال مادرید که آن هم با ضربه سر از بالای سر فابیو کاناوارو بهترین بازیکن جهان در سال 2006 به ثمر رسید، از به یادماندنیترین گلهای این بازیکن در این تیم به حساب میآید. اما بهترین فصل حضور او در لالیگا به سال 2010 برمیگردد که همراه اوساسونا به رتبه هفتم لیگ رسید و همچنین در فینال جام حذفی حضور یافت، که البته در فینال با چهار گل مغلوب بازیکنان بارسلونا شدند که در آن زمان و با هدایت گواردیولا در اوج فلسفه تیکی تاکا به سر میبردند.
حضور در استقلال و آغاز کشمکشها
نکونام پس از سالها حضور در فوتبال اسپانیا و پس از اینکه بارها از علاقه خود و خانوادهاش به رنگ آبی سخن به میان آورده بود، سرانجام در لیگ دوازدهم به جمع شاگردان قلعهنویی اضافه شد. حضور او در استقلال با حاشیه بر سر بازوبند کاپیتانی همراه بود. پس از اینکه امیرقلعهنویی با پیوستن جواد نکونام به تیم او را کاپیتان آبیها معرفی کرد، این تصمیم چندان به مذاق فرهاد مجیدی که در آستانه پیوستن به استقلال بود، خوش نیامد و این بازیکن بلافاصله نسبت به این اتفاق واکنش نشان داد. حضور هافبک میانی تیم ملی در استقلال بیش از یک فصل و نیم طول نکشید، اما نکونام موفق شد در همین مدت کم به مقام قهرمانی لیگ دست پیدا کند و با حواشی که در سال دوم حضور او در استقلال پیش آمد ترجیح داد که در میانه فصل این تیم را ترک کند و به الکویت کویت بپیوندد. پس از جدایی هم حواشی اطراف این بازیکن اینبار با امیرقلعهنویی شروع و با درگیریهای رسانهای ادامه پیدا کرد، تا سرانجام با حضور در دادگاه و آشتیکنانی که با وساطت اطرافیان دوطرف صورت گرفت، این قائله ختم به خیر شود. گفتنی است جواد نکونام در برنامه نود دلخوری از امیر قلعهنویی را عامل جداییاش از این تیم دانست. هافبک تیم ملی ایران پس از خداحافظی در نوشتهای از تمامی مربیان خود تجلیل کرد، اما باز هم نامی از امیرقلعهنویی دیده نشد.
حضور در الکویت زیاد برای جواد نکونام طولانی نشد و او دوباره به تیم محبوبش در اسپانیا بازگشت. اوساسونایی که این دفعه در ادلانته (لیگ دسته دوم اسپانیا) بود. حضور او در این مقطع با بستن بازوبند کاپیتانی هم همراه بود و سعی داشت به این تیم کمک کند تا به سطح اول اسپانیا بازگردد.
دوران انتهایی حضور هافبک تیم ملی ایران با بازی در تیمهای سایپا تهران و العربی به پایان رسید و این بازیکن به آرزویش که خداحافظی با استقلال بود، نرسید.
افتخارات جواد نکونام با تیم ملی
• کسب عنوان قهرمانی بازیهای آسیا سال 2002 به همراه تیم امید ایران
• عنوان سوم مسابقات جام ملتهای آسیا 2004 – چین
• قهرمانی بازیهای آسیایی در سال 1381
• قهرمانی مسابقات فوتبال غرب آسیا در سال 1383
• صعود به جام جهانی 2006 آلمان و حضور در آن مسابقات
• صعود به جام جهانی 2014 برزیل به همراه تیم ملی فوتبال ایران
افتخارات جواد نکونام در رده باشگاهی
• قهرمانی با تیمهای پاس تهران در سومین دوره لیگ برتر
• قهرمانی با استقلال در دوازدهمین دوره لیگ برتر
افتخارات شخصی:
• کسب عنوان بهترین بازیکن سال 1386 فوتبال ایران
• قرار گرفتن در فهرست 10 بازیکن برتر سال 2005 آسیا
• قرار گرفتن در فهرست 7 بازیکن برتر سال 2007 آسیا
• قرار گرفتن در فهرست 19 بازیکن برتر سال 2008 آسیا
• قرار گرفتن در فهرست 3 بازیکن برتر سال 2013 آسیا
• حضور در جمع 11 بازیکن برتر تیمهای اسپانیایی (سویا، اسپانیول و اوساسونا) حاضر در رقابتهای جام یوفا در فصل 2007-2006
• بهترین بازیکن اوساسونا در فصل 2007-2006 به انتخاب روزنامه "دیناوارا اسپورت" روزنامه محلی ایالت پامپلونا اسپانیا
• بهترین بازیکن اوساسونا در سال 2011 به انتخاب کاربران اینترنتی باشگاه اوساسونا
اتفاقات تلخ و شیرین
در 14 آگوست سال 2007 نکونام دچار پارگی لیگامنت در زانوی راست خود شد و پس از انجام عمل جراحی، 8 ماه از میادین فوتبال دور شد. البته در هفته سیزدهم رقابتهای لالیگا در فصل 08-2007 که بین تیمهای اوساسونا و اسپانیول برگزار شد، بازیکنان تیم اوساسونا در ابتدای مسابقه با پوشیدن پیراهنهایی که عکس نکونام روی آن بود، اعلام کردند به یاد بازیکن مصدوم تیم خود هستند. پیش از آن مسابقه هم مسئولان باشگاه اوساسونا از جواد نکونام به خاطر عملکردش در آن فصل تقدیر کردند.
در پنجمین ماه سال 2008 در دیدار خیریهای که بین تیم منتخب جهان و یاران (فردریک کانوته) و با حمایت صندوق حمایت کودکان سازمان ملل برگزار شد، نکونام در ترکیب تیم منتخب جهان و در کنار بازیکنانی همچون لیونل مسی، کارلوس پویول، رائول گونزالس و پل اسکولز به میدان رفت. از سوی دیگر در نوامبر همان سال، زینالدین زیدان با ارسال دعوتنامهای به باشگاه اوساسونا از جواد نکونام برای حضور در مسابقه خیر خواهانهای که در کشور مراکش بین یاران زینالدین زیدان و رونالدو برگزار میشد، دعوت به عمل آورد.
هافبک شماره 6 تیم ملی ایران که سالها در رده ملی و باشگاهی در سطح بینالمللی درخشید، سرانجام در تاریخ 25 تیرماه 1395 با حضور در بهشت رضا (محل نگهداری کودکان معلول) و با حضور علی دایی، کریم باقری و برخی از چهرههای رسانهای به فوتبال حرفهای خود پایان داد. نکته جالب حضور دو بازیکن سرشناس پرسپولیس و عدم حضور استقلالیها در زمان خداحافظی این بازیکن بود. کاپیتان تیم ملی ایران در جام جهانی 2014، حالا به دنبال مربیگری است و قصد دارد این کار را با دستیاری کارلوس کیروش در تیم ملی شروع کند. امیدواریم که جواد نکونام به سرنوشتی که سایر بازیکنان و مربیان ایرانی در تیم کیروش با آن مواجه شدند، روبرو نشود و بتواند دوران حرفهای خود را در کسوت مربیگری به خوبی آغاز کند و ادامه دهد.